tag:blogger.com,1999:blog-25025182684341503612024-02-08T05:22:15.231-08:00qucen1994dù bạn là ai, dù bạn có cố tình hay vô ý, dù sao bạn cũng đã ghé qua blog này, mong sao bạn cảm thấy thích thú. Nếu có chỗ nào bạn chưa vừa ý, mong bạn có thể nhiệt tình đóng góp ý kiến để trang blog ngày càng hoàn thiện hơn.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.comBlogger43125tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-62190225118195776542012-03-01T12:21:00.002-08:002012-03-01T12:22:11.240-08:00Hệ thống câu hỏi hướng dẫn học sinh đọc hiểu "Chiếc thuyền ngoài xa" của Nguyễn Minh Châu<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 1: Dựa
vào văn bản (cả phần lược bỏ và phần trích), hãy tóm tắt cốt truyện Chiếc
thuyền ngoài xa. </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Phóng viên nhiếp ảnh Phùng được trưởng phòng đề nghị đi chụp
một cảnh biển buổi sáng có sương mù để bổ sung vào bộ ảnh lịch nghệ thuật về thuyền
và biển. Nhân chuyến đi thăm Đẩu, người bạn chiến đấu năm xưa, giờ đang là
chánh án huyện, Phùng đi tới một vùng biển miền Trung, từng là chiến trường cũ
của anh thời chống Mĩ. Phùng đã “phục kích” mấy buổi sáng mà chưa chụp được bức
ảnh nào. Sau gần một tuần lễ suy nghĩ, tìm kiếm, Phùng quyết định thu vào chiếc
máy ảnh cảnh thuyền đánh cá thu lưới vào lúc bình minh với “một vẻ đẹp thực đơn
giản và toàn bích”. Nhưng chính từ chiếc thuyền ngoài xa với vẻ đẹp tuyệt đỉnh,
toàn bích ấy lại bước xuống một đôi vợ chồng hàng chài, và lão đàn ông hùng hổ dùng
“chiếc thắt lưng của lính ngụy” thẳng tay quật tới tấp vào người vợ, trong khi
người vợ nhẫn nhục chịu đựng, “không hề kêu một tiếng, không chống trả, cũng
không tìm cách trốn chạy”. Phùng chưa kịp xông ra can ngăn thì thằng bé Phác,
con lão, đã kịp chạy tới giằng chiếc thắt lưng quật vào người bố để che chở người
mẹ. Biết Phùng chứng kiến tình cảnh của gia đình nó, thằng bé Phác đâm ra căm
ghét anh. Ba hôm sau, cũng trong làn sương sớm, Phùng lại chứng kiến cảnh lão
đàn ông đánh vợ, cảnh cô chị gái rượt đuổi thằng em trai để tước con dao găm
thằng bé giấu trong cạp quần, định dùng làm vũ khí để bảo vệ mẹ. Không thể nén
chịu hơn được nữa, Phùng xông ra đánh nhau với lão đàn ông và bị thương nhẹ. Anh
nán lại ở vùng biển mấy ngày theo lời mời của Đẩu. Người đàn bà, lần thứ hai,
được Đẩu mời đến tòa án huyện. Ở đây, Phùng và Đẩu đã nghe câu chuyện của người
đàn bà hàng chài với bao sự cảm thông, ngỡ ngàng, ngạc nhiên và vỡ lẽ ra nhiều
điều. Những tấm ảnh Phùng mang về, trưởng phòng “rất bằng lòng” và chọn lấy một
tấm đưa vào bộ lịch năm ấy và sau này “vẫn còn được treo ở nhiều nơi”. Tuy là
ảnh đen trắng nhưng mỗi lần ngắm kĩ, Phùng “vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng
của ánh sương mai”, và bao giờ anh “cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi
tấm ảnh”, “hòa lẫn trong đám đông...”.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 2:
Chiếc thuyền ngoài xa được tổ chức xung quanh một tình huống truyện như thế
nào? Anh/chị có nhận xét gì về cách tạo tình huống truyện của Nguyễn Minh Châu
trong tác phẩm này? Cách tạo tình huống truyện như vậy có tác dụng gì đối với
nội dung, ý nghĩa của tác phẩm? </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Về tình huống truyện trong Chiếc thuyền ngoài xa, có người
cho là tình huống nhận thức, người khác coi là tình huống nghịch lí, lại có
người cho rằng nó gồm cả hai nhưng không đồng đẳng. Quả thực, qua câu chuyện
gia đình hàng chài ta thấy nổi lên một tình thế nghịch lí: chồng đánh vợ, con
đánh bố; người vợ tốt mà luôn bị chồng đánh đập tàn bạo; bị chồng hành hạ đau
đớn mà vẫn nín thinh, thậm chí xin được đưa lên bờ mà đánh; nhìn con đánh bố để
che chở cho mình thì lại van xin khóc lóc... Một cuộc sống như thế còn gì
nghịch lí hơn? Nhưng sự kiện bao trùm lên cả thiên truyện, đó không phải là
cuộc sống đầy nghịch lí của gia đình hàng chài mà là chuyến đi thực tế tới làng
chài của nghệ sĩ Phùng để chụp một bức ảnh theo đề nghị của trưởng phòng. Trong
chuyến đi này, Phùng đã phát hiện ra những nghịch lí, làm phá vỡ hoàn toàn sự
nhận thức lâu nay của mình về thực trạng cuộc sống và về sự trái ngược giữa
thực trạng cuộc sống với ý đồ nghệ thuật của trưởng phòng. Trong vai người kể
chuyện, Phùng không chỉ muốn kể về nghịch cảnh của một gia đình hàng chài, mà
muốn trình bày những “vỡ lẽ” trong hành trình nhận thức quanh co mà cả người
nghệ sĩ lẫn vị thẩm phán trải qua. Bởi vậy, tình huống bao trùm thiên truyện là
một tình huống nhận thức, còn cái tình huống nghịch lí của gia đình hàng chài
chỉ là một tình huống nhỏ được lồng trong đó.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Tạo được một tình huống truyện vừa đan lồng (tình huống nhỏ
lồng vào tình huống lớn) vừa đồng tâm (cả người nghệ sĩ nhiếp ảnh lẫn vị thẩm phán
đều trải qua một hành trình nhận thức quanh co để “vỡ ra” chân lí), mang ý
nghĩa khám phá, phát hiện về đời sống, đó là nét độc đáo trong cách tổ chức
tình huống truyện trong Chiếc thuyền ngoài xa của Nguyễn Minh Châu. Cách tạo
tình huống truyện như vậy vừa có tác dụng hấp dẫn, lôi cuốn người đọc vừa làm
nổi bật được chủ đề tư tưởng của tác phẩm.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 3:
Anh/chị hãy phân tích quá trình nhận thức của hai nhân vật Phùng và Đẩu. Qua
hai nhân vật này nhà văn muốn nói lên điều gì? </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Phùng là một nghệ sĩ nhiếp ảnh, theo yêu cầu của trưởng
phòng, anh đã đến một vùng biển miền Trung, nơi phong cảnh “thật là thơ mộng”,
để chụp bổ sung vào bộ ảnh lịch một bức ảnh với cảnh biển buổi sáng có sương
mù. Và anh đã phát hiện thấy “một cảnh “đắt” trời cho”, cảnh “chiếc thuyền
ngoài xa” với đường nét, màu sắc “đều hài hòa và đẹp, một vẻ đẹp thực đơn giản
và toàn bích”, anh “tưởng chính mình vừa khám phá thấy cái chân lí của sự toàn
thiện”, thấy tâm hồn mình như được gột rửa, trở nên trong ngần, ngập tràn hạnh
phúc trước “cái đẹp tuyệt đỉnh của ngoại cảnh vừa mang lại”, khiến anh chiêm nghiệm
“bản thân cái đẹp chính là đạo đức”. Nhưng ngay sau đấy, anh bất ngờ chứng kiến
đến hai lần cái cảnh bạo hành tồi tệ, dã man, nhức nhối của chính cái gia đình
sống trên chiếc thuyền “thơ mộng” đó. Trước nghịch cảnh ấy, điều gì đang “vỡ
ra” trong nhận thức của nghệ sĩ Phùng? Phải chăng đó là cái vẻ đẹp bên ngoài
của hiện tượng thường che lấp cái sự thực bên trong? Bởi vậy, người nghệ sĩ sẽ
không bao giờ hiểu thấu được sự thực ở đời nếu chỉ nhìn cuộc sống từ ngoài, từ
xa. Và, nghệ thuật chỉ “chụp ảnh” cái bề ngoài là một thứ nghệ thuật giả dối,
phi đạo đức. Không chỉ có vậy. Chứng kiến câu chuyện người đàn bà hàng chài kể
lể ở tòa án, Phùng còn vỡ lẽ thêm nhiều điều khác. Thì ra, ở người đàn bà hàng
chài, đằng sau sự nhẫn nhục chịu đựng xúc phạm, hành hạ, là đức hi sinh lớn lao
của tình mẫu tử; đằng sau vẻ ù lì thất học, lại là một người "thâm trầm
trong việc hiểu thấu các lẽ đời"… Và, khuất sau hành vi côn đồ, vô đạo của
thằng con đánh bố, là tình thương sâu nặng dành cho người mẹ. Chưa hết, điều vỡ
lẽ bất ngờ, sâu sắc hơn ở Phùng là những nhận thức về cái lão hàng chài
"độc ác và tàn nhẫn nhất thế gian". Ban đầu, với nhận thức giản đơn
Phùng đinh ninh cái xấu cái ác ở lão có nguồn gốc từ phía địch, hoặc từ rượu
chè hay từ bản tính của lão. Hóa ra không phải. Lão không đi lính ngụy mà trốn
lính. Rượu chè cũng không. Bản tính lão vốn “cục tính nhưng hiền lành, không
bao giờ đánh đập vợ". Và bây giờ, mỗi khi đánh vợ, lão cũng "rên rỉ
đau đớn". Không phải từ bản tính, từ rượu chè, từ phía địch. Vậy thì từ
đâu? Hóa ra, cái ác cái xấu ở lão là do lão bị cầm tù trong cuộc sống quẩn
quanh, đói khổ, trong tập quán lạc hậu, khiến bị thui chột ý thức về nhân phẩm,
về giá trị người, giá trị sống, cho nên lão chà đạp lên nhân phẩm, giá trị
người mà vẫn không hay biết. Hóa ra, lão đàn ông vừa là tội phạm, lại vừa là
nạn nhân. Đối mặt với những sự thực ấy, điều gì đang “vỡ ra” trong đầu nghệ sĩ
Phùng? Phải chăng người nghệ sĩ nếu chỉ nhìn nhận giản đơn, sơ lược thì không
thể phát hiện được cái khuất lấp, cái bề sâu của cuộc đời và con người. Bởi
vậy, người nghệ sĩ phải biết dấn thân vào cuộc đời, phải có cái nhìn bề sâu, đa
diện, nhiều chiều mới có thể phát hiện ra sự thật và cái đẹp thường bị che lấp
bởi cái vẻ đẹp bên ngoài, cái xấu bề nổi của cuộc sống và con người.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Đẩu là một vị chánh án huyện, vốn trước đây là một người
lính, nên với lối nghĩ thời chiến, anh tin luật pháp công bằng và thiện chí của
mình sẽ giúp thay đổi số phận người đàn bà hàng chài. Anh đã giáo dục, răn đe
chồng bà ta nhiều lần nhưng không mấy kết quả. Thấy "ba ngày một trận nhẹ,
năm ngày một trận nặng", anh nghĩ bà ta “không sống nổi với cái lão đàn
ông vũ phu ấy” nên đành gợi ý bà ta bỏ chồng để khỏi bị hành hạ. Nhưng bà ta
vẫn khăng khăng gắn bó, lạy lục van xin đừng bắt bỏ chồng. Đẩu đã phải thốt lên
"không thể nào hiểu được!". Đến khi thấu hết lời người đàn bà hàng
chài, trong đầu vị chánh án cấp huyện ấy có “một cái gì vừa mới vỡ ra”. Cái
điều “vỡ ra” ấy, phải chăng là anh đã có thể hiểu được những nghịch lí của đời
sống mà con người phải chấp nhận? Phải chăng trong cuộc sống, bao việc tưởng vô
lí nhưng xem ra lại có lí riêng; nhiều chuyện ngỡ đơn giản, kì thực, hết sức
phức tạp? Không thể đem thiện chí và ý chí đơn thuần giải quyết mà xong được.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 4: Phân
tích tính cách người đàn bà hàng chài (chú ý những lời giải bày của người đàn
bà ở tòa án huyện); qua đó phát biểu cảm nghĩ của anh/chị về nhân vật này. </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Trong tác phẩm, tác giả chỉ gọi là “người đàn bà” một cách
phiếm định, không có tên tuổi cụ thể, nhưng số phận nhân vật này lại được tác
giả tập trung thể hiện với thái độ đáng cảm thông, chia sẻ nhất. Trạc ngoài bốn
mươi, thô kệch, rỗ mặt, lúc nào cũng xuất hiện với “khuôn mặt mệt mỏi”, người
đàn bà hàng chài gợi ấn tượng về một cuộc đời cực nhọc, lam lũ. “Nhưng tình
thương con cũng như nỗi đau, cũng như cái sự thâm trầm trong việc hiểu thấu các
lẽ đời hình như mụ chẳng bao giờ để lộ rõ rệt ra bề ngoài”. Với chồng, một lão
đàn ông vũ phu thường xuyên đánh đập, hành hạ dã man “ba ngày một trận nhẹ, năm
ngày một trận nặng”, bà vẫn thầm lặng chịu đựng mọi đớn đau, “không hề kêu một
tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách chạy trốn”. Nhưng sự cam chịu, nhẫn
nhục của bà không phải mù quáng mà thương xót và thấu hiểu hơn ai hết, vì bà
cũng như bao người đàn bà vùng biển khác “cần phải có người đàn ông để chèo
chống khi phong ba, để cùng làm ăn nuôi nấng một sắp con”. Với con, bà là một
người mẹ thương yêu vô bờ, tận tâm, che chở cho con, biết chịu đựng, hi sinh để
“sống cho con chứ không thể sống cho mình”, bà lo sợ con làm điều dại dột, cố
tránh cho con khỏi bị tổn thương. Trước vị chánh án huyện, bà tự tin, sắc sảo,
thông cảm và bộc bạch thành thực những suy nghĩ của mình. Qua những lời giải bày
thật tình của bà ở tòa án huyện, ta càng thấy rõ mọi sự chịu đựng, hi sinh,
gánh lấy khổ đau của bà chỉ vì để sống cho con, nuôi con khôn lớn. Một sự cam
chịu, nhẫn nhục như thế thật đáng để chia sẻ, cảm thông. Bà là một tính cách
người mẹ khó nhọc, lam lũ, cam chịu mà nhân hậu, giàu lòng vị tha, đức hi sinh.
Người mẹ hàng chài ấy chẳng phải là bóng dáng của biết bao người phụ nữ, bà mẹ
Việt Nam
đó sao?</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 5:
Anh/chị thử tìm những nguyên nhân dẫn đến tình trạng bạo lực trong gia đình
hàng chài. Chi tiết lão đàn ông rút “chiếc thắt lưng của lính ngụy ngày xưa”,
“quật tới tấp vào lưng người đàn bà”, ngay ở bên “chiếc xe rà phá mìn của công binh
Mĩ” có phải là một sự gợi ý về nguyên nhân của tình trạng này không? Anh/chị có
nhận xét gì về tư tưởng nhân đạo của tác giả khi đề cập tình trạng bạo lực
trong gia đình? </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Trong tác phẩm, cảnh lão đàn ông hành hạ, đánh đập vợ tàn
bạo bằng “chiếc thắt lưng của lính ngụy” thường diễn ra bên những chiếc xe tăng
và xe rà phá mìn sét gỉ trên bãi biển – là những thứ tàn tích sau chiến tranh
– là một sắp đặt đầy dụng ý của tác giả. Tuy nhiên, tái hiện những hình ảnh
này, Nguyễn Minh Châu không hề giản đơn để ám chỉ về cái xấu và cái ác kia như
một thứ tàn tích của chiến tranh. Phải chăng trong những hình ảnh ấy còn hàm
chứa một ẩn ý bề sâu? Đó là bạo lực chiến tranh do kẻ địch gây ra đã bị tiêu diệt
còn chưa lùi xa, thì đã sinh ra thứ bạo lực khác, dai dẳng và đáng sợ hơn
nhiều. Là vì thứ bạo lực này chà đạp lên phẩm giá người, hủy hoại nhân tính,
làm tha hóa cuộc sống con người, nhưng nó lại khó nhận ra, khó tiêu diệt hơn.
Nhưng thứ bạo lực đáng sợ này sinh ra từ đâu? Qua tính cách lão đàn ông hàng
chài, người đọc có thể thấy nó nằm sẵn trong lão, nó sinh ra từ tình trạng
đời sống đói khổ, tăm tối, từ sự lạc hậu, mông muội, khiến lão bị thui chột ý
thức về nhân tính, về tư cách người, giá trị người, vì thế lão chà đạp lên
nhân phẩm, giá trị người mà vẫn không nhận ra.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Đề cập tình trạng bạo lực trong gia đình hàng chài – chồng
đánh vợ, con đánh bố, Nguyễn Minh Châu đã làm dấy lên nỗi xót thương và niềm lo
âu về tình trạng phụ nữ và trẻ em bị hành hạ, ngược đãi, về nguy cơ trẻ em sẽ
sớm nhiễm thói vũ phu thô bạo, tồi tệ do bị tổn thương tâm hồn, đánh mất niềm
tin vào gia đạo, cuộc sống. Tác giả không chỉ lên án bạo lực, phê phán sự lạc
hậu, mông muội, không chỉ bày tỏ tình thương yêu đối với những con người nhỏ
bé, bất hạnh, lam lũ, khổ đau mà còn cảnh báo một nguy cơ đáng sợ: nếu không
giải phóng con người khỏi đói nghèo, tăm tối, lạc hậu thì không thể tiêu diệt
được cái xấu cái ác. Chính nhà văn đã chỉ ra điều này trong lời kể đầy ẩn ý: “…
cái lão đàn ông đã từng hành hạ mụ, và không khéo sẽ còn hành hạ mụ cho đến khi
chết – nếu không có cách mạng về”. Đó là chiều sâu tư tưởng nhân đạo của thiên
truyện.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 6: Tên
truyện là Chiếc thuyền ngoài xa. Gần cuối truyện, hình ảnh chiếc thuyền ấy lại
hiện lên trước một cơn giông tố lớn đang ập đến. Anh/chị có nhận xét gì về dụng
ý nghệ thuật và ý nghĩa thể hiện qua chi tiết này? </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Tên truyện Chiếc thuyền ngoài xa rõ ràng hàm chứa một ẩn ý
của nhà văn. Qua nội dung câu chuyện, hình ảnh chiếc thuyền ngoài xa nơi nhan
đề gắn với cái đẹp “tuyệt đỉnh của ngoại cảnh”, cái đẹp “toàn bích, toàn
thiện”, nhưng cuộc sống đích thực của gia đình hàng chài trên con thuyền ấy
biết bao khó nhọc, lam lũ, khổ đau, bất hạnh, bạo hành tồi tệ. Thì ra hình ảnh
chiếc thuyền nhìn từ xa rất khác với nhìn gần; nhìn từ xa thì thấy thơ mộng,
tuyệt đỉnh; nhìn gần thì thấy sự thực tàn bạo, tồi tệ, nhức nhối. Đó là nghịch
lí giữa cái đẹp bên ngoài và sự thực xấu xa, tồi tệ bên trong mà một cái nhìn giản
đơn, sơ lược không thể phát hiện khám phá ra được. Nhan đề truyện là một khái
quát giản dị về mối quan hệ giữa nghệ thuật và đời sống và là một ẩn dụ tượng
trưng cho cái nhìn nghệ thuật về cuộc đời và con người.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Gần cuối truyện, vẫn là hình ảnh chiếc thuyền ấy, nhưng
trước một cơn giông tố lớn đang ập đến. Hàm ý tượng trưng ẩn ở tầng sâu hơn. Đó
không giản đơn là một cảnh báo với niềm lo âu về một nguy cơ cuộc sống trước
cơn bão bạo lực mà là một dự cảm với chiều sâu nhân đạo về cơn bão cách mạng để
tiêu diệt cái ác, để đổi thay cuộc sống, giải phóng con người khỏi đói nghèo,
tăm tối để con người được sống xứng đáng là con người.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 7: Phân
tích đoạn văn cuối truyện (“Không những trong bộ lịch năm ấy …, hòa lẫn trong
đám đông…”); qua đó phát biểu nhận xét về quan điểm nghệ thuật và tư tưởng nhân
đạo của Nguyễn Minh Châu. </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Đoạn văn cuối truyện là một ấn tượng lạ lùng của nhân vật
Phùng. Là một nghệ sĩ say mê, nhạy cảm trước cái đẹp “toàn thiện, toàn bích”,
anh đã thực sự xúc động, ngỡ ngàng, cảm thấy “hạnh phúc tràn ngập tâm hồn”
trong cái khoảnh khắc phát hiện “cái đẹp tuyệt đỉnh” của chiếc thuyền ngoài xa
hòa vào “bầu sương mù trắng như sữa có pha đôi chút màu hồng hồng do ánh mặt
trời chiếu vào”. Và anh đã chủ tâm chụp lấy bức ảnh “không có người. Hoàn toàn
là thế giới tĩnh vật” như trưởng phòng mong muốn. Nhưng anh không ngờ chính
trên chiếc thuyền ấy là một gia đình hàng chài đang sống trong tình trạng bạo
hành, dã man, tồi tệ. Trước sự đối lập, nghịch lí giữa “cái đẹp tuyệt đỉnh của
ngoại cảnh” với cuộc sống lầm than, cay cực của gia đình hàng chài, anh đã day
dứt, trăn trở, trải qua một cuộc đối chất riết ráo giữa thứ nghệ thuật “hoàn
toàn tĩnh vật” mà vị trưởng phòng mong muốn với nghệ thuật vì sự thực ở đời, vì
những kiếp lầm than. Điều này đã luôn ám ảnh anh, đến nỗi sau này, mỗi lần nhìn
ngắm bức ảnh chụp cảnh biển buổi sáng có sương, “tuy là ảnh đen trắng” nhưng
anh “vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng của ánh sương mai”, và “bao giờ cũng
thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh”. Cái ám ảnh, cái ấn tượng lạ
lùng này của Phùng cho thấy trong sâu thẳm nhận thức, tư tưởng của anh, anh đã
li khai với thứ nghệ thuật “màu hồng” xa lạ với sự thật về đời sống và con
người; lòng người nghệ sĩ này đã thấu hiểu nghệ thuật chân chính luôn là sự thực
ở đời, là vì cuộc đời, vì những kiếp lầm than; nó không thể nhân danh bất cứ
điều gì để lảng tránh sự thật về con người, mà phải có trách nhiệm can dự vào
cuộc đời, phải góp tiếng nói tích cực vào việc giải phóng con người khỏi sự cầm
tù của nghèo đói, tăm tối và bạo lực để con người có một cuộc sống xứng đáng
với con người. Đó cũng chính là tuyên ngôn nghệ thuật của Nguyễn Minh Châu qua
truyện ngắn này mà nhan đề Chiếc thuyền ngoài xa là một ẩn ý về tuyên ngôn đó.
- Tuy nhiên, ý nghĩa của đoạn kết truyện không chỉ dừng lại ở đấy. Câu văn “và
nếu nhìn lâu hơn, bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh,
[…] Mụ bước những bước chậm rãi, bàn chân dậm trên mặt đất chắc chắn, hòa lẫn
trong đám đông…” chứa đựng chiều sâu ý nghĩa nhân đạo của tác phẩm. Phải chăng
tình trạng khốn khổ, cay cực của người đàn bà hàng chài kia không hề là cá
biệt, mà trong đám đông kia, ai cũng là một người như thế. Câu văn canh cánh
một niềm lo âu ấy không chỉ thể hiện tình thương yêu đối với những kiếp lầm than,
cay cực mà còn là tiếng kêu giải phóng con người khỏi đói nghèo, tăm tối, lạc
hậu, để có thể xóa bỏ được cái xấu cái ác, làm cho con người được sống xứng
đáng với con người. Muốn vậy, không còn giải pháp nào khác ngoài con đường cách
mạng. Ấy là một cuộc cách mạng diệt trừ cái xấu cái ác, xóa bỏ các thứ bạo lực
để con người ngày càng hoàn thiện, đất nước ngày càng đẹp tươi. Cuộc cách mạng
ấy đã và đang về, chứ không còn là dự cảm, là kì vọng đau đáu của một nhà văn
suốt đời không ngừng trăn trở về số phận nhân dân và trách nhiệm của người cầm
bút – Nguyễn Minh Châu.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span style="color: red; font-size: 16pt;">Câu 8:
Anh/chị có nhận xét gì về ngôn ngữ người kể chuyện, ngôn ngữ nhân vật và giọng
điệu trần thuật trong Chiếc thuyền ngoài xa? </span></b><span style="color: red; font-size: 16pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Ngôn ngữ người kể chuyện và ngôn ngữ nhân vật trong truyện
Chiếc thuyền ngoài xa cũng rất đáng chú ý. Trong truyện, người kể chuyện là
nhân vật Phùng - thực ra là sự hóa thân của tác giả. Cách chọn người kể chuyện
như vậy tạo ra được một điểm nhìn trần thuật sắc sảo, tăng cường khả năng phát
hiện khám phá đời sống được nhận thức, làm cho lời kể trở nên khách quan, chân
thật, giàu sức thuyết phục. Ngôn ngữ nhân vật phù hợp với đặc điểm tính cách
của từng người: giọng điệu, lời lẽ lão đàn ông vũ phu đầy vẻ tục tằn, thô bỉ,
tàn nhẫn, hung bạo; lời lẽ của người đàn bà thật dịu dàng và xót xa khi nói với
con, thật đớn đau và thấu trải lẽ đời khi nói về thân phận của mình; lời lẽ của
Đẩu ở tòa án huyện rõ là giọng của một người tốt bụng, nhiệt thành,... Lối sử
dụng ngôn ngữ người kể chuyện, ngôn ngữ nhân vật rất phù hợp, linh hoạt, sáng
tạo như thế đã góp phần bộc lộ sâu sắc chủ đề tư tưởng của thiên truyện.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Nét đặc sắc trong ngôn ngữ kể chuyện của truyện Chiếc
thuyền ngoài xa là giọng điệu trần thuật – phần hồn của lời kể. Nó bộc lộ thái
độ cảm xúc của chủ thể, là một hiện thân của tư tưởng tác giả. Trong truyện
ngắn này, nhân vật trưởng phòng là đối tượng bị phê phán. Nhưng thái độ phê
phán ở đây không bộc lộ qua giọng điệu, lời lẽ gay gắt, trực diện – như thế thì
bất lợi và thất cách – mà giấu thật kĩ, thật sâu đằng sau cái giọng khách quan,
bình thản, có khi là giọng tán dương, hàm ơn, hay chỉ là giọng phàn nàn vô hại,
qua những lời lẽ có vẻ đề cao vị trưởng phòng, nào là "sâu sắc",
"lắm sáng kiến", nào là "quả quyết", "cặp mắt đầy tinh
khôn,… Ngay cả khi nói đến cái chủ trương làm bộ lịch ảnh về thuyền và biển,
"không có người. Hoàn toàn thế giới tĩnh vật" rất đáng phê phán của
vị trưởng phòng thì tác giả cũng chỉ kể lại một cách khách quan bình thản. Vì
thế mà thoáng đọc, người đọc khó nhận ra thái độ phê phán ẩn sâu trong những
đánh giá có vẻ ưu ái ấy. Thế nhưng, khi người đọc phát hiện ra sự đối lập gay
gắt giữa thứ nghệ thuật mà vị trưởng phòng muốn với cái thực trạng tồi tệ của
hiện thực đời sống thì cái ý vị mỉa mai, chua xót, sâu cay trong giọng điệu trần
thuật của người kể chuyện mới bật lên sau những lời lẽ có vẻ tán dương, đề
cao kia. Cũng như vậy, người đọc có thể nhận ra thái độ mỉa mai, chua xót,
cay đắng của tác giả đằng sau những lời mô tả đầy hoa mĩ, thơ mộng, lãng mạn,
ngây ngất của Phùng trước cái đẹp được coi là “tuyệt đỉnh của ngoại cảnh” ở
phần đầu truyện, khi người đọc chứng kiến cái thực trạng dã man, tồi tệ, phi
đạo đức được bày ra ở phần sau truyện, cùng với những đau xót sâu sắc và chân
thực của Phùng… Nén thái độ vào giọng, giấu giọng vào mạch, dùng tình huống để đảo
lộn giọng trong lời kể, đó là một tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Minh
Châu qua thiên truyện.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-16762069980693150482012-02-12T14:01:00.001-08:002012-02-12T14:01:24.577-08:00TÓM TẮT TÁC PHẨM VĂN XUÔI LỚP 12<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0in 5.4pt 0in 5.4pt;
mso-para-margin:0in;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt truyện Vợ chồng A Phủ – Tô Hoài ( in
trong tập <i>Truyện Tây Bắc</i>, 1953) :</span></strong></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
<strong><i>Vợ chồng A phủ</i></strong> kể về đôi
vợ chồng người H’ Mông ở vùng Tây Bắc. Mỵ là một cô gái xinh đẹp có tài thổi
sáo. Trai bản nhiều người mê và Mỵ đã có người yêu . Dù cha Mị nợ thống lí Pá
Tra một món tiền lớn, chưa trả nổi, hằng năm phải trả lãi cả một nương ngô
nhưng Mị kiên quyết không lấy A Sử -con trai thống lý Pá Tra- để xoá nợ. Nhưng
một đêm xuân, Mị bị A Sử lừa, bắt về trình ma nhà nó. Tiếng gọi là làm vợ A Sử nhưng
Mị bị đối xử thậm tệ. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Ban đầu, Mị định tự tử nhưng
vì thương cha đành cam chịu sống trong đau khổ, câm lặng “lùi lũi như con rùa
nuôi trong xó cửa”. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">*</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Ngày Tết lại về, Mị lén uống
rượu một mình. Không khí vui nhộn, nhất là tiếng sáo gọi bạn tình đã giúp Mị
nhớ lại những ngày trước, khơi dậy ở Mị khát vọng tình yêu hạnh phúc. Mị vào
buồng, định thay váy áo đi chơi thì bị A Sử bắt trói đứng vào cột nhà, bằng cả
thúng dây đay, cả tóc Mị. Trong cơn chập chờn mê tỉnh, Mị vẫn thả hồn theo các
cuộc chơi. Đến lúc thích chí vùng bước đi mới biết toàn thân bị trói chặt, đau
buốt.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Cũng đêm đó, A Phủ, một thanh
niên mồ côi nhưng khoẻ mạnh, can trường, đã đánh A Sử, vì bất bình trước trò
xấc xược của hắn ta. A Phủ bị làng bắt về xử tội và trở thành người ở trong nhà
Pá Tra để trừ nợ. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">*</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Một mùa đông giá rét, rừng
đói, hổ báo từng đàn ra phá nương, bắt bò ngựa . A Phủ vì mải mê bẫy nhím nên
đã để hổ bắt mất một con bò. A Phủ bị thống lí Pá Tra bắt trói đứng vào một cây
cột, suốt mấy ngày đêm- chờ khi nào A Sử bắn được hổ mới tha. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Lúc ấy, tuy Mị đã trở thành
một con người đờ đẫn, vô cảm nhưng khi nhìn thấy hai dòng nước mắt của A Phủ
lặng lẽ rơi trên hai hóm má xám đen vì kiệt sức, tuyệt vọng, Mị động lòng
thương người cùng cảnh ngộ. Sau một hồi suy nghĩ, Mỵ đã cắt dây trói cho A Phủ.
Rồi, Mị vụt chạy theo anh ta. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">*</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Cả hai băng rừng sang Phiềng
Sa, trở thành vợ chồng. Quân Pháp tràn tới, dân làng hoang mang lo sợ. A Châu,
cán bộ Đảng đã tìm đến xây dựng phong trào và kết nghĩa anh em với A Phủ. A Phủ
đã trở thành tiểu đội trưởng du kích, cùng với Mị và đồng đội tích cực tham gia
chống Pháp và tay sai bảo vệ quê hương .</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt <i>VỢ NHẶT </i>(1955) – Kim
Lân (in trong tập <i>Con có xấu xí</i>, 1962)</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
Giữa lúc xóm ngụ cư xơ xác, tiêu điều trong nạn đói đầu năm 1945, vào một buổi
chiều tà, Tràng- một người nông dân nghèo, luống tuổi, thô kệch, lại dở hơi-
dẫn một người phụ nữ về nhà. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Vì đang lâm cảnh ngộ đói rách
cùng đường nên chỉ qua vài lần gặp gỡ với một vài câu nói đùa, rồi cắm đầu ăn
một chặp hết bốn bát bánh đúc do Tràng “chiêu đãi”, người phụ nữ này ưng thuận
theo không anh về nhà </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Mẹ Tràng (bà cụ Tứ) đón nhận
người con dâu trong tâm trạng vừa buồn vừa mừng, vừa lo âu, vừa hi vọng nhưng
không hề tỏ ra rẻ rúng người phụ nữ đã theo không con mình. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Đêm tân hôn của họ diễn ra
trong không khí chết chóc, tủi sầu từ xóm ngụ cư vọng tới</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Sáng hôm sau, một buổi sáng
mùa hạ, nắng chói lói. Bà cụ Tứ và cô dâu mới xăm xắn dọn dẹp, quét tước trong
ngoài. Trước cảnh ấy, Tràng cảm thấy mình gắn bó và có trách nhiệm với cái nhà
của mình và thấy mình nên người, trông người vợ đúng là một người phụ nữ hiền
hậu đúng mực, không còn vẻ gì chao chát chỏng lỏn như lần đầu gặp nhau. Bà cụ
Tứ hồ hởi đãi hai con vài bát cháo loãng và một nồi chè cám. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Qua lời kể của người vợ,
Tràng dần dần hiểu được Việt Minh và trong óc Tràng hiện lên hình ảnh đám người
đói kéo nhau đi phá kho thóc Nhật, phía trước là một lá cờ đỏ bay phất phới.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt RỪNG XÀ NU ( 1965)- Nguyễn
Trung Thành</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
Truyện kể về một làng ở Tây Nguyên- làng Xô Man- nằm giữa cánh rừng xà nu bạt ngàn,
đang từng ngày hứng chịu những trận những trận đại bác của đồn giặc. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Chuyện chính thức bắt đầu
bằng việc Tnú trở về thăm làng sau ba năm tham gia lực lượng Giải phóng quân.
Thằng bé Heng dẫn đường cho Tnú vì đường vào làng nay đã bố phòng nghiêm ngặt:
hầm chông, hố chông, dàn thò chằng chịt….</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Đêm đó, Tnú ăn cơm và ở lại
nhà cụ Mết. Cả làng tụ họp, Dít kiểm tra giấy phép xong, cụ Mết tự hào kể lại
cho mọi người nghe trang sử đấu tranh đồng khởi của làng, gắn bó sâu sắc với
cuộc đời Tnú. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">*</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Hồi ấy, Mỹ- Diệm khủng bố dữ
dội, nhưng làng vẫn bí mật nuôi giấu cán bộ (anh Quyết). Tuy còn nhỏ tuổi, Tnú
và Mai được giao làm liên lạc cho anh Quyết, rồi được anh Quyết dạy chữ. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Một lần, trong chuyến đưa thư
của anh Quyết lên huyện, Tnú bị địch phục bắt, bị tra tấn nhưng anh nhất
quyết không khai báo. Ở tù ba năm, Tnú vượt ngục trở về làng thay anh
Quyết lãnh đạo buôn làng tích cực chuẩn bị vũ trang khởi nghĩa và kết hôn cùng
Mai. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Tin làng Xô Man chuẩn
bị vũ khí chờ thời cơ nổi dậy đến tai giặc. Thằng Dục đưa lính đến lùng sục vây
ráp. Cụ Mết, Tnú, cùng thanh niên lánh vào rừng. Không bắt được Tnú, bọn giặc
bắt Mai với đứa con nhỏ chưa đầy tháng của hai người đánh đập dã man.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;"> Từ vị trí ẩn nấp,
Tnú chứng kiến cảnh vợ con bị giặc hành hạ, Tnú nhảy xổ vào cứu vợ con, rồi bị
chúng bắt, Mai và đứa con chết. Bọn giặc tẩm nhựa Xà nu đốt mười đầu ngón tay
anh để khủng bố tinh thần dân làng. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Tnú kiên cường chịu đựng
quyết không kêu la. Có tiếng động chung quanh, Tnú thét lên một tiếng, dân làng
đồng thanh, nhất tề nổi dậy, thằng Dục và tiểu đội ác ôn đã bị cụ Mết và thanh
niên diệt gọn. Làng Xô Man đồng khởi thắng lợi. Tnú gia nhập Giải phóng quân.
Anh dũng cảm lập chiến công, được cấp chỉ huy cho về phép thăm làng một đêm.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Sáng hôm sau, Cụ Mết, Dít
tiến anh lên đường . Họ chia tay nhau ở đồi xà nu, cạnh con nước lớn.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt truyện Những đứa con trong gia đình
– Nguyễn Thi (2/1966)</span></strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
<em>Chuyện kể về hai chị em Chiến – Việt, những đứa con trong một gia đình có nhiều
mất mát, đau thương: cha bị Pháp chặt đầu hồi chín năm, mẹ vừa bị đại bác Mĩ
bắn chết. Khi hai chị em Chiến – Việt trưởng thành, cả hai đều giành nhau tòng
quân. Nhờ sự đồng tình của chú Năm, cả hai đều được nhập ngũ và ra trận. </em></span></div>
<div class="MsoNormal">
<em><span style="font-size: 11.0pt;">Trong trận đánh ác liệt
tại một khu rừng cao su, Việt diệt được một xe bọc thép đầy Mĩ và sáu tên Mĩ lẻ
nhưng anh cũng bị thương nặng, lạc đồng đội, một mình nằm lại chiến trường khi
còn ngổn ngang dấu vết của đạn bom và chết chóc. Việt ngất đi, tỉnh lại nhiều
lần. Mỗi lần tỉnh lại, Việt hồi tưởng về gia đình, về những người thân yêu như
mẹ, Chú Năm, chị Chiến… .</span></em><span style="font-size: 11.0pt;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Đoạn trích thể hiện
lần tỉnh dậy thứ tư của Việt trong đêm thứ hai</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">. Tuy mắt không nhìn thấy gì, tay chân đau buốt, tê
cứng nhưng Việt vẫn trong tư thế sẵn sàng chiến đấu và cố gắng từng tí một lê
về phía có tiếng súng của quân ta vì phía đó “là sự sống”. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Việt hồi tưởng lại những sự
việc xảy ra từ sau ngày má mất. Cả hai chị em đều háo hức tòng quân, nhưng Chị
Chiến nhất định giành đi trước vì cho rằng Việt chưa đủ 18 tuổi. Đến đêm mít
tin, Việt nhanh nhảu ghi tên mình trước. Chị Chiến chậm chân và “bật mí” chuyện
Việt chưa đầy 18 tuổi. Nhờ chú Năm đứng ra xin giúp, Việt mới được tòng quân.
Đêm hôm ấy, chị Chiến bàn bạc với Việt về mọi việc trong nhà. Việt răm rắp chấp
nhận mọi sự sắp đặt của chị Chiến, vì Việt thấy chị Chiến nói giống má quá
chừng.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Sáng hôm sau, hai chị em
khiêng bàn thờ má sang gửi nhà chú Năm. Việt cảm thấy lòng mình “thương chị lạ”.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Sau ba ngày đêm, đơn vị đã
tìm thấy Việt. Anh được đưa về điều trị tại một bệnh viện dã chiến; sức khoẻ
hồi phục dần. Anh Tánh giục Việt viết thư cho chị kể lại chiến công của mình.
Việt rất nhớ chị, muốn viết thư nhưng không biết viết <em>như thế nào</em> vì
Việt cảm thấy chiến công của mình chưa thấm gì so với thành tích của đơn vị và
mong ước của má. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">TÓM TẮT CỐT TRUYỆN</span></strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;"> CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA (1983, NGUYỄN MINH
CHÂU)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Theo yêu cầu của trưởng
phòng, nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng đến một vùng ven biển miền Trung (cũng là nơi
anh từng chiến đấu) để chụp một tấm ảnh cho cuốn lịch năm sau. Sau nhiều ngày
“phục kích”, người nghệ sĩ đã phát hiện và chụp được “một cảnh đắt trời cho” –
đó là cảnh một chiếc thuyền ngoài xa đang ẩn hiện trong biển sớm mờ sương.
Nhưng khi chiếc thuyền vào bờ, anh đã ngạc nhiên đến sững sờ khi chứng kiến từ
chính chiếc thuyền đó cảnh người chồng vũ phu đánh đập vợ một cách dã man, đứa
con vì muốn bảo vệ mẹ đã đánh trả lại cha mình. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Những ngày sau, cảnh tượng đó
lại tiếp diễn và lần này người nghệ sĩ đã ra tay can thiệp . . . Theo lời mời
của chánh án Đẩu (một người đồng đội cũ của Phùng) người đàn bà hàng chài đã
đến toà án huyện. Tại đây, người đàn bà ấy đã từ chối sự giúp đỡ của Đẩu và
Phùng, nhất quyết không bỏ lão chồng vũ phu. Chị đã kể câu chuyện về cuộc đời
mình và đó cũng là lí do giải thích cho sự từ chối trên. Rời vùng biển với khá
nhiều ảnh, người nghệ sĩ đã có một tấm được chọn vào bộ lịch “tĩnh vật hoàn toàn”
về “thuyền và biển” năm ấy. Tuy nhiên, mỗi lần đứng trước tấm ảnh, người nghệ
sĩ đều thấy hiện lên cái màu hồng hồng của ánh sương mai và nếu nhìn lâu hơn
bao giờ anh cũng thấy hình ảnh người đàn bà nghèo khổ, lam lũ bước ra từ tấm
ảnh.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: red; font-size: 11.0pt;">HỒN TRƯƠNG BA DA HÀNG THỊT - 1981 (Lưu Quang
Vũ)</span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Trương Ba, gần 60 tuổi- là
một người làm vườn tốt bụng, đặc biệt rất cao cờ. Do tắc trách, Nam Tào gạch
bừa tên Trương Ba, khiến ông phải chết oan. Vợ Trương Ba lên Thiên đình kiện.
Theo gợi ý của Đế Thích, để sửa sai, Nam Tào cho hồn Trương Ba nhập vào
thể xác hàng thịt ở làng bên vừa mới chết, mới ngoài 30 tuổi, để được sống lại,
,. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Trú nhờ thể xác hàng thịt,
hồn Trương Ba gặp rất nhiều phiền toái : lí trưởng sách nhiễu, chị hàng thịt
đòi chồng; gia đình Trương Ba ngày càng lủng củng. Đặc biệt, sống bằng
thân xác hàng thịt, Trương Ba dần dà tiêm nhiễm một số thói xấu và những nhu
cầu vốn xa lạ với ông. Gay nhất là chị hàng thịt đòi hỏi Trương Ba phải
là người đàn ông thực sự của chị. Lí trưởng nhân đấy sách nhiễu vòi tiền; con
trai Trương Ba ngày càng đắc ý, lấn lướt, coi thường bố. Ngược lại, vợ, con
dâu, cháu nội Trương Ba không thể chịu nổi và dần dần xa lánh. Trương Ba
vô đau khổ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Trước nghịch cảnh ấy, Trương
Ba quyết định trả lại thân xác cho hàng thịt, cũng không chấp nhận nhập vào xác
cu Tị , kiên quyết chấp nhận cái chết.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt phần trích giảng truyện ngắn <i>Số
phận con người</i> (1957) của Sô-lô-khốp</span></strong></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">
</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">Chiến tranh kết thúc, Xô-cô- lôp
giải ngũ nhưng không muốn trở lại quê nhà. Anh đến chỗ của một đồng đội cũ, xin
làm lái xe cho một đội vận tải. Tình cờ anh gặp chú bé Va-ni-a mồ côi, không
nơi nương tựa vì bố mẹ em đều đã chết trong chiến tranh. Ngay lập tức, anh
quyết định nhận Va-ni-a làm con. Chú bé ngây thơ tin rằng Xô-cô-lốp là bố đẻ
của mình. Xô-cô-lôp yêu thương, chăm sóc chú bé thật chu đáo và xem nó là niềm
vui lớn, niềm an ủi của mình. Tuy nhiên, anh vẫn bị ảm ảnh bởi những mất mát
quá lớn trong chiến tranh. Hằng đêm anh vẫn mơ thấy vợ và các con của mình,
« thức giấc thì gối đẫm nước mắt ».</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">
Rồi một chuyện rủi ro xảy ra : xe anh đụng phải con bò và anh bị thu hồi bằng
lái, phải chuyển sang làm thợ mộc để kiếm sống. Theo lời mời của một người bạn
khác, ở Ka-sa-rư, anh dẫn bé Va-ni-a đến đó với hi vọng chừng nửa năm sau anh
được cấp lại bằng lái mới. Dù thế, anh vẫn cố trấn tĩnh, vì không muốn để bé
Va-ni-a biết được tâm trạng đau buồn của mình.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt cốt truyện</span></strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;"> t<strong>ruyện ngắn <i>Thuốc</i> (1919)
của Lỗ Tấn</strong></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">- Chương I: Vợ chồng Hoa
Thuyên- chủ một quán trà nghèo- có đứa con trai độc nhất mắc bệnh lao rất nặng.
Nhờ có người mách, vào một đêm thu lúc trời chưa sáng hẳn<strong><i>, lão Hoa
Thuyên tìm tới pháp trường để mua chiếc bánh bao tẩm máu người vừa chịu
án chém về cho con ăn vì cho rằng ăn như thế nó sẽ khỏi bệnh.</i></strong></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">- Chương II: Vợ chồng Hoa
Thuyên cho bé Thuyên ăn thuốc. <strong><i>Thằng bé thật tiều tuỵ, đáng thương.
Vợ chồng Hoa Thuyên đặt hết niềm tin tưởng vào sự hiệu nghiệm của phương thuốc
này.</i> </strong></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">- Chương III: Trời vừa sáng,
lúc bé Thuyên ăn thuốc xong, quán trà nhà lão Hoa Thuyên dần đông khách. Câu
chuyện của khách xoay quanh hai sự việc. Sự việc thứ nhất là tất thảy bọn họ
đều tin tưởng vào công hiệu của phương thuốc bánh bao tẩm máu tươi mà thằng bé
vừa ăn . Hai là họ bàn tán về người tù bị chém sáng nay. Qua lời của Cả Khang
thì người bị chém tên là Hạ Du người trong địa phương. Hạ Du theo đuổi lí tưởng
đánh đổ nhà Mãn Thanh, giành chủ quyền cho người Trung Quốc (Thiên hạ nhà Mãn
Thanh chính là của chúng ta). Hạ Du bị bắt vì người bà con tố giác. Trong tù Hạ
Du vẫn tuyên truyền tư tưởng cách mạng. Tuy nhiên, tất cả những người có mặt
trong quán trà hôm đó không một ai hiểu đúng về Hạ Du. Bọn họ cho Hạ Du là
điên, là thằng khốn nạn.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">- <u>Chương IV:</u> Vào một
buổi sáng Thanh minh năm sau, mẹ Hạ Du và bà Hoa Thuyên cùng đến nghĩa địa
(dành cho người nghèo, người tù và người bị chém) viếng mộ con. <strong><i>Hai
người mẹ đau khổ bước đầu có sự đồng cảm . Họ rất ngạc nhiên khi thấy trên mộ
Hạ Du có một vòng hoa</i></strong>. Mẹ Hạ Du đã bắt đầu hiểu ra việc làm của
con bà và tin tưởng những kẻ giết hại Hạ Du nhất định sẽ bị quả báo.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<strong><i><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">Tóm tắt truyện Ông già và biển cả (1952)</span></i></strong><strong><span style="color: red; font-size: 11.0pt;">của Hê-minh-uê</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Nhân vật trung tâm của tác
phẩm là Xan-ti-a-gô -một "ông già" đánh cá người <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Cuba" title="Cuba"><span style="color: windowtext;">Cuba</span></a>,
74 tuổi .</span></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Suốt 84 ngày liền</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">, ông lão không bắt được một mống cá nào, dân làng
chài cho rằng lão đã “đi đứt” vì vận rủi. Cậu bé Ma-nô-lin cũng bị cha mẹ không
cho đi câu chung với lão nữa.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Vào ngày thứ 85</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">, lão quyết định ra khơi trước khi trời sáng. Lần này
lão đi thật xa, đến tận vùng Giếng Lớn. Khoảng trưa, một con cá lớn cắn câu,
kéo thuyền về hướng tây bắc. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Sáng ngày thứ hai</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">, con cá nhảy lên . Đó là một con <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1_ki%E1%BA%BFm" title="Cá kiếm"><span style="color: windowtext;">cá kiếm</span></a>, lớn đến nỗi trước đây lão chưa
từng nhìn thấy. Con cá lại lặn xuống, kéo thuyền chạy về hướng đông.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Sang đến ngày thứ ba</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">, con cá bắt đầu lượn vòng. Dù đã kiệt sức, lão kiên
trì thu ngắn dây câu, rồi dốc toàn lực phóng lao đâm chết được con cá, buộc nó
vào mạn thuyền dong về. Nhưng chẳng bao lâu nhiều đàn <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/C%C3%A1_m%E1%BA%ADp" title="Cá mập"><span style="color: windowtext;">cá mập</span></a> đánh hơi được đã lăn xả tới. <strong>Từ
đó đến đêm</strong>, lão lại đem hết sức tàn chống chọi với lũ cá mập- phóng
lao, vung chày, thậm chí dùng cả mái chèo để đánh- giết được nhiều con, đuổi được
chúng đi, nhưng lão biết con cá kiếm của mình chỉ còn trơ lại một bộ xương.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;">Đến khuya, đưa được thuyền
vào cảng, về đến lều, lão vật người xuống giường và chìm vào giấc ngủ , rồi mơ
về những con sư tử</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="color: #339966; font-size: 11.0pt;">TÓM TẮT TRÍCH ĐOẠN ĐỌC HIỂU TRONG SÁCH
GIÁO KHOA</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="font-size: 11.0pt;">Sang đến ngày thứ ba</span></strong><span style="font-size: 11.0pt;">, con cá bắt đầu lượn vòng. Bằng tất cả kinh nghiệm và
sự khéo léo lão thận trọng thu dây câu nhưng lão biết vòng tròn còn khá lớn,
con cá hãy còn xa tầm tay của lão. Từng tí một lão cố gắng thu hẹp vòng lượn
của con cá và phát hiện rằng con cá đã thấm mệt nên liên tục ngoi lên trong lúc
bơi.<br />
Sau cú quật đột ngột
và cú nảy mạnh ở sợi dây, lão sợ con cá nhảy lên có thể làm văng mất lưỡi câu.
Nhưng con cá không nhảy lên mà bắt đầu lượn vòng chầm chậm. Lão cho đó là cơ
hội lí tưởng để mình nghỉ ngơi dưỡng sức .</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 11.0pt;"> <strong>Đến vòng lượn
thứ ba</strong>, lần đầu tiên lão thấy con cá như một cái bóng đen lướt qua
dưới con thuyền, rồi trông thấy rõ hơn khi nó mấp mé mặt nước. <strong>Đến vòng
lượn tiếp theo</strong>, lão trông thấy lưng cá nhưng nó vẫn còn ở xa thuyền.
Lão chuẩn bị lao, và thu dần dây câu. <strong>Đến mấy vòng lượn sau</strong> con
cá tiến gần mạn thuyền . Dù đã kiệt sức, lão vẫn giẫm chân giữ dây câu, rồi dốc
toàn lực phóng lao đâm vào chỗ hiểm giết chết được con cá. Máu cá loang ra
nhuộm sẫm cả vùng nước chung quanh. Con cá chết thẳng đơ, trắng bạc và bồng
bềnh theo sóng.<br />
Không thể đưa
con cá lên thuyền vì nó quá lớn, lão cẩn thận buộc nó dọc theo mạn thuyền, giương
buồm về bến. Lão thật sự hài lòng và tự hào với thành quả lao động của mình.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-345445029964589942011-12-07T21:14:00.001-08:002011-12-07T21:15:12.469-08:00Phân tích hình tượng Lorca và cây đàn - Thanh Thảo -<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:UseFELayout/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if !mso]><img src="http://img2.blogblog.com/img/video_object.png" style="background-color: #b2b2b2; " class="BLOGGER-object-element tr_noresize tr_placeholder" id="ieooui" data-original-id="ieooui" />
<style>
st1\:*{behavior:url(#ieooui) }
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<br /><div class="MsoNormal">
Thanh Thảo sinh năm 1946, quê ở Mộ Đức, Quảng Ngãi. Sau khi
tốt nghiệp khoa Ngữ văn, trường đại học Tổng Hợp Hà Nội, ông vào công tác ở chiến
trường chống Mỹ ác liệt. Thanh Thảo được công chúng yêu văn học biết đến qua
các tác phẩm mang diện mạo độc đáo về chiến tranh và thời kì hậu chiến như:
"Những người đi tới biển" (1977), "Dấu chân qua trảng cỏ"
(1958), "Khối vuông ru-bích" (1985), "Từ 1 đến 100"
(1988)... Thanh Thảo là nhà thơ đi tiên phong trong nỗ lực đổi mới thơ Việt.
Ông luôn có ý thức tìm tòi, cách tân cho nền thơ Việt đương đại. Bài thơ
:"Đàn ghi-ta của Lorca" được ông viết ở trại sáng tác Quân khu 5- Đà
Nẵng năm 1979, được công chúng biết đến lần đầu vào 1985 khi tập thơ "Khối
vuông ru-bích" ra đời. Đây là bài thơ tiêu biểu cho kiểu tư duy Thanh Thảo.
Bài thơ đã tái hiện được vẻ đẹp hình tượng Garcia Lorca, nhà thơ vĩ đại nhất
Tây Ban Nha thế kỉ 20. Federico Garcia Lorca sinh ngày 5/6/1898ở tỉnh Granada, miền Nam Tây Ban
Nha. Không chỉ là một nhà thơ nổi tiếng, ông còn có tài năng về âm nhạc và hội
hoạ. Là con chim hoạ mi xứ Espagna, ông sáng tác rất nhiều khúc ngẫu hứng cho
ghi-ta. Như một nghệ sĩ du ca lãng tử, Lorca đi lang thang cất lên tiếng hát ca
ngợi tự do và cái đẹp cùng cây đàn duyên dáng này. Lorca không chỉ vĩ đại với đất
nước TBN, ông còn là nhà thơ vĩ đại đối với toàn thế giới. Người TBN gọi ông là
con chim hoạ mi TBN, còn người Mỹ thì coi Lorca như nhà thơ vĩ đại của chính nước
Mỹ. Chính những câu thơ mạnh mẽ ,hùng hồn thấm đậm tư tưởng lớn lao , phi thường
của Lorca đã khiến cho bọn thể chế độc tài Franco lo sợ. Ngày 19/8/1936, chúng
điệu Lorca ra bãi bắn để phi tang 1 con người với những tư tưởng tiến bộ. Là nạn
nhân đầu tiên của chủ nghĩa phát xít, thi thể Lorca được tìm thấy trong đống
xác 1500 người trên 1 miệng sâu gần Granada, nơi khởi đầu và cũng là nơi kết
thúc sự sống của một con người kiệt xuất, một nhà thơ vĩ đại.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Bài thơ "DGTCLC" thể hiện chân dung đẹp đẽ của nghệ sĩ Lorca trong sự
ngưỡng mộ, lòng đồng cảm và sự tiếc thương sâu sắc của tác giả TT. Xuyên suốt
bài thơ, song hành với hình tượng Lorca là hình tượng cây đàn. Tiếng đàn cất
lên tiếng lòng của Lorca trước cuộc sống, trước thời đại. Nó là linh hồn, là
tinh thần của Lorca, và hơn hết là số phận của nhà thơ vĩ đại này:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"Khi
tôi chết hãy chôn tôi với cây đàn"</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 225.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>_PH.G.LORCA_</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Bằng hình ảnh cây đàn ghi-ta, nhạc cụ truyền thống tiêu biểu nhất của đất nước
và âm nhạc TBN dùng làm hình ảnh biểu tượng nv trữ tình trong bài thơ, tác giả
nói đến sự gắn bó máu thịt, suốt đời giữa Lorca và âm nhạc. Qua cây đàn truyền
thống của âm nhạc và đất nước mình , một nét độc đáo trong bản sắc văn hoá của
con người và đất nước TBN, nhà thơ Lorca đã thể hiện tình yêu sâu sắc ,tha thiết
đỗi với quê hương, tổ quốc. Tình yêu nghệ thuật và quê hương đó sẽ mãi mãi sánh
bước cùng Lorca đi đến bất cứ nơi đâu, kể cả khi sang bên kia thế giới.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Mở đầu bài thơ, ta hình dung ra 1 kgian TBN đặc thủ, 1 đất nước của những làn
điệu ghita du dương- Tây Ban cầm, cả tấm áo choàng matador khoác trên mình các
đấu sĩ:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"những
tiếng đàn bọt nước</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>TBN
áo choàng đỏ gắt</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>lila
lila lila</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>đi
lang thang về miền đơn độc</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>với
vầng trăng chếnh choáng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>trên
yên ngựa mỏi mòn"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Thanh Thảo đã gợi vẻ đẹp của tiếng đàn dựa trên những liên tưởng ngoài thơ
:" tiếng đàn bọt nước" , ta chợt thấy hình ảnh có những nét tương đồng
trong ca dao : "Trời mưa bong bóng phập phồng" . Bọt nước dường như
là hiện thân của số phận tiếng đànm thật mong manh, ngắn ngủi và dễ vỡ. Câu thơ
tuy giản dị nhưng khắc hoạ rõ nét định mệnh phũ phàng, chông gai đang đón chờ
người nghệ sĩ tài hoa phía trước.<br />
Nếu như "tiếng đàn" khiến ta nghe được âm thanh, "bọt nước"
gợi ta thấy được hình ảnh, thì câu thơ trên là kết quả của sự kết hợp tài tình
giữa cơ quan thính giác với thị giác để ta có thể cảm nhận tiếng đàn 1 cách rõ
nét và sâu sắc. TT đã rất thành công khi cấu tạo nên hình ảnh bằng sự ánh chiếu
của nhiều kênh cảm giác, gây ấn tượng cho người đọc. <br />
<br />
"Tấm áo choàng đỏ gắt" nhắc ta nhớ tới những đấu trường bò tót truyền
thống ở TBN . Thế nhưng, trong bối cảnh chính trị ngột ngạt và căng thẳng lúc bấy
giờ, thì đây lại là một đấu trường xã hội bạo lực và đẫm máu giữa nền chính trị
độc tài và khát vọng dân chủ tự do, cũng như nền nghệ thuật già nua với khát vọng
cách tân, đổi mới nghệ thuật. Dù trong đấu trường chính trị, nghệ thuật hay số
phận thì Lorca mãi là người đấu sĩ đơn độc và cô đơn.<br />
<br />
Giữa bầu không khí sôi sục của bạo lực, của máu, tiếng đàn ghi-ta vẫn cất lên
du dương và êm đềm :"lila lila lila" như muốn xoa dịu, trấn an con
người, góp phần xua đi sự hiện diện của bạo tàn, tội ác nơi đây. Đặc biệt, câu
thơ còn vẽ ra 1 bức tranh đầy ý nghĩa : Giữa cánh đồng xơ xác đầy gai nhọn, sự
chết chóc bao trùm, ta chợt nhận ra sự xuấ hiện của loài hoa màu tím: lila-loài
hoa đặc trưng cho xứ sở TBN, còn có cái tên khác thật đẹp: tử điinh hương. Loài
hoa ấy như biểu tượng của sự kiên cường, sức sống, đem lại hoà bình nơi tội ác
đang ngự trị. Như vậy, chỉ với 1 dòng thơ "lila lila lila", tác giả
TT đã khéo léo hoà quyện hai yếu tố âm thanh và màu sắc để phác lên nỗi buồn
mang mác, dìu dịu của người nghệ sĩ lãng du, yêu tự do khi đứng trước tỉnh cảnh
rối ren của nước nhà.<br />
<br />
Như vậy, dù ở góc độ nào, ta cũng nhần ra đây là cuộc đấu không cân sức, Lorca
đang rất đơn đọc trên hành trình lí tưởng đầy gian nan, soi bóng lẻ loi giữa
con đường đầy nguy hiểm mà chỉ có cây đàn, tiếng hát hộ thân.<br />
Với tiếng đàn, người nghệ sĩ du ca lãng tử Lorca đi lang thang , chếnh choáng
trong men hơi say của đất trời nghệ thuật. Chàng là người cất tiếng hát ca ngợi
tự do và cái đẹp trong một thế giới bạo tàn và tăm tối:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"
đi lang thang về miền đơn độc</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>với
vầng trăng chếnh choáng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>trên
yên ngựa mỏi mòn"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Lấy trăng làm bầu bạn, lang thang trên yên ngựa tiến về 1 nơi vô định, Lorca gợi
cho ta nhớ về chàng hiệp sĩ Đôn Kihote nổi tiếng của nhà văn Xécvantec. Nhưng nếu
Đôn Kihote bước tới phía trước với niềm hứng khởi trên con đường làm hệp sĩ,
thì Lorca lại cất bước lang thang với nỗi buồn vô hạn trên con đường nghệ thuật
còn bế tắc. Nếu Đôn Kihote có người giám mã trung thành Xancho Panxa kề cận,
thì Lorca chỉ có mảnh trăng cô đơn làm tri kỉ. Như vậy, dù ở phương diện nào,
Lorca mãi lad 1 thi sĩ, 1 chiến sĩ cô độc , lẻ loi với lí tưởng , mục đích nghệ
thuật riêng.<br />
<br />
Qua khổ thơ đầu bài, hình tượng Lorca được cảm nhận ở nhiều khía cạnh, ở nhiều
góc độ khác nhau, thông qua những nét chấm phá, những mảng màu dường như không
đồng chất, đồng tông, TT đã dựng lên 1 khối toàn vẹn về 1 nghệ sĩ tài năng và
chân chính nhưng có 1 sp oan khốc trong môi trường chính trị bạo tàn.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"
TBN</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>hát
nghêu ngao</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>bỗng
kinh hoàng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>áo
choàng bê bết đỏ</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Lorca
bị điệu về bãi bắn</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Chàng
đi như người mộng du"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Với sự chuyển ý nghĩ và cảm xúc thật bất ngờ, cái chết của người nghệ sĩ thật đột
ngột và đau đớn. Những tiếng hát "nghêu ngao" vô mục đích chợt im bặt.
Thay vào đó là cảm giác "bỗng kinh hoàng" , 3 tiếng ngắn ngủi nhưng
đã thể hiện rất trọn vẹn sự sửng sốt, bất ngờ của toàn thể nd TBN trước sự ra
đi của nhà thơ tài năng vĩ đại Lorca. Có thể nói đây là cái chết gây chấn động,
ảnh hưởng đến toàn thể nhân loại.<br />
Nếu như màu "đỏ gắt" ở đầu bài thơ là tượng trưng cho chiến trường xã
hội, thì hình ảnh "bê bết đỏ" ở sau là màu của máu, là dấu hiệu của sự
chết chóc, tang thương. Và Lorca như một đấu sĩ bị hành hình trên đấu trường
chính trị TBN trong bầu không khí tai ương bao phủ:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"Lorca
bị điệu về bãi băn</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>chàng
đi như người mộng du"</div>
<div class="MsoNormal">
" Tôi không muốn nhìn thấy máu!" (Que no quiero
Verla!) Lorca đã thảng thốt kêu lên trong 1 bài thơ định mệnh của mình, bài
" Bica cho Igracio Sanchez Meijas". Nhưng "máu đã chảy
tràn" chỉ 1 năm sau khi bài thơ tuyệt tác này ra đời, và máu đó là của
Lorca. Ngay ở câu đề từ bài thơ :" Khi tôi chết hãy chôn tôi với cây
đàn", ta dễ dàng nhận ra Lorca luôn dự cảm và ám ảnh bởi cái chết, thế
nhưng ông cũng không ngờ cái chết phũ phàng nhất đã ập xuống thân phận mình quá
sớm, ở cái tuổi 38, tuổi con người đang vào độ phát tiết tinh hoa và bao nhiêu
hoài bão, khát vọng còn dang dở. Vậy nên "chàng đi như người mộng
du", đầy bàng hoàng và đau đớn , khi con đường nghệ thuật biết bao công sức
gây dựng, như 1 toà lâu đài nguy nga tráng lệ , giờ đành bỏ hoang.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Lorca từng suy nghĩ về cái chết , từng tự trả lời câu hỏi :"Mình sẽ chết
như thế nào? Ở đâu?" Và Lorca muốn được chết " tử tế trên giường
mình", muốn được nằm trong đất cùng với cây đàn thơ của mình. Nhưng sự Bạo
Tàn nào chịu buông tha cho ai. Bọn Phát xít là giống ruồi nhặng, là mầm mống
cái chết mang hình con nhặng, "cái chết đẻ trứng vào vết thương" như
1 câu thơ của Lorca đã chỉ chính xác. Đau đớn thay, trong thơ của Lorca lại
mang nặng những vết thương, những nỗi đau, trăn trở trở về con người và sự tự
do. Lorca trở thành nạn nhân của bọn phát xít Franco là điều ko thể tránh khỏi.
Nhưng nghiệt ngã thay, chúng ko những là kẻ sát nhân, à còn là những tên tội đồ
dám ra tay sát hại cái đẹp, thủ tiêu cái tài, huỷ diệt nghệ thuật chân chính.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Khi đứng trước họng súng tử thần, ai cũng có những hồi tưởng về quá khứ, về những
kỉ niệm gắn bó, thân thương nhất. Lorca cũng không phải là ngoại lệ, tâm tưởng
chàng hiện lên như 1 thước phim quay chậm về những gì chàng đã trải qua: có ngọt
ngào và đắng cay, có đau khổ và hạnh phúc:</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"
tiếng ghita nâu</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>bầu
trời cô gái ấy</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>tiếng
ghita lá xanh biết mấy</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>tiếng
ghita tròn bọt nước vỡ tan</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>tiếng
ghita ròng ròng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>máu
chảy"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Tiếng đàn của Lorca vửa có đầy đủ các cung bậc, vừa tái hiện những màu sắc hình
khối đầy tính tượng trưng và biểu cảm.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Màu nâu là màu sắc có sự biến ảo nhiều nét nghĩa. Có khi là màu nâu của chất liệu
cây đàn, có khi là màu nước da của những cô gái Di gan cuồng nhiệt, sôi nổi. Và
đặc biệt đó cũng là màu của đất mẹ TBN thân yêu. Trên phông nền của màu nâu,
Lorca nhớ về bầu trời tượng trưng cho sự tự do, nhớ về cô gái Digan, hình ảnh
tiêu biểu cho xứ sở TBN. Như vậy, chỉ thông qua 2 câu thơ, ta nhận ra cảm xúc
chủ đạo của Lorca khi cận kề cái chết là nỗi niềm hướng tới quê hương, tổ quốc.
Chuyển sang màu xanh của lá, màu xanh của hy vọng, của khát vọng sống, tuổi trẻ,
niềm tha thiết của Lorca với cuộc sống trỗi dậy mạnh mẽ hơn bao giờ hết.<br />
Thông qua những hình ảnh thị giác ("tròn","vỡ tan") ,âm thanh
thính giác ("rongf ròng","máu chảy"), TT đã thốt lên sự nuối
tiếc ,ngậm ngùi cho 1 vẻ đẹp nghệ thuật đang bị phá huỷ. Tiếng vỡ oà, tức tưởi
cất lên đau đớn đến xót xa.</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Phép điệp "tiếng ghita" chạy trước bài thơ vừa dẫn dắt mạch thơ vừa
liên kết khổ thơ ,tạo nên độ luyến láy của 1 bản nhạc. Tiếng đàn đã tạo nên
hình sắc, hoá thân thành số phận, linh hồn , nghệ thuật của người nghệ sĩ
Lorca. Như vậy, cái chết bất ngờ của Lorca đã được diễn tả bảng hình ảnh thực,
tạo cú sốc dây truyền theo lối tượng trưng, liên tục chuyển đổi cảm giác qua hệ
thống âm thanh vỡ ra thành màu sắcm hình khối ("dòng máu chảy") . Chỉ
qua âm thanh mà ta có thể cảm nhận đủ mọi dáng vẻ, sắc màu, linh hồn của con
người và thần thái của vạn vật. Có thể nói nếu Lorca là 1 nghệ sĩ tài hoa, kiệt
xuất thì TT cũng thực sự là 1 nghệ sĩ ngôn từ bậc thầy.</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"Không
ai chôn cất tiếng đàn</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>tiếng
đàn như cỏ mọc hoang</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>giọt
nước mắt vầng trăng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>long
lanh trong đáy giếng"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Nhà thơ TT đã lấy lời di chúc của Lorca :"Khi tôi chết ..." làm lời đề
từ cho bài thơ của mình . Đậy chính là di ngôn đầy tâm huyết của 1 người nghệ
sĩ chân chính. Lorca ko muốn nghệ thuật của mình vì được công chúng yêu mến mà
đưa lên đài danh dự rồi vô tình trở thành vật cản trên con đường cách tân, phát
triển thơ ca của thế hệ sau. Thơ ca cũng như văn chương, luôn cần hơi thở mới.
Như nhân vật Hộ trong tác phẩm của NC từng nhận xét : "Văn chương chỉ dung
nạp những người biết đào sâu, biết tìm tòi, khơi những nguồn chưa ai khơi và
sáng tạo ra những cái gì chưa có". Hay Đại thi hào M.Gorki cũng từng thốt
lên : "Cái bình thường là cái chết của nghệ thuật"<br />
<br />
Thế nhưng, trái ngược với tâm nguyện của Lỏca :" không ai chôn cất tiếng
đàn" và thực tế dù có muốn chôn vùi cũng không được. Đây là một tiếng đàn,
một giá trị tinh thần chứ không phải là một cây đàn vâth thể. Tiếng đàn ấy trường
cửu cùng tự nhiên và hơn thế, bản thân nó chính là tự nhiên. Nó vẫn ko ngừng
vươn lên, lan toả ngay cả khi người nghệ sĩ đã sáng tạo ra nó đã ra đi.<br />
<br />
Đau đớn thay, cái chết thực sự của 1 nhà cách tân là khi khát vọng, sự nghiệp của
anh ta ko có ai kế tục, nhưng cái chết đau đớn hơn của 1 nhà cách tân còn là
khi tên tuổi và sự sáng tạo của anh ta được đem lên bệ thờ và trở thành 1 bức
tường kiên cố, cản trở sự cách tân văn chương của những người đến sau.<br />
<br />
Bằng biện pháp so sánh "cỏ mọc hoang", nhà thơ TT đã thể hiện sức sống
mãnh liệt, sự bất tử, sự lan toả của nền nghệ thuật chân chính. Câu thơ
"Giọt nước mắt vầng trăng" gợi cho ta sự ngưng đọng của buồn đau,
thương xót. Giọt nước mắt sáng đẹp và vĩnh cửu như vầng trăng đó cũng là những
giọt nước mắt của anh hùng:</div>
<div class="MsoNormal">
"Nước mắt anh hùng lau chẳng ráo" (Nguyện Đình Chiểu)
</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Tại giếng nước, nơi kẻ thù vứt xác Lỏca lại là nơi toả sáng tâm hồn chàng như
có ánh trăng soi vào : "tấm lòng son gửi lại bóng trăng rằm...tủi phận bạc
trôi theo dòng nước đổ..."<br />
Thông qua đoạn thơ, tác giả đã gửi gắm nỗi đau xót, thương tiếc cho hành trình
nghệ thuật còn dang dở của Lorca, đồng thời thể hiện niềm tin sâu sắc vào sự bất
tử của nghệ thuật chân chính.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"
đường chỉ tay đã đứt</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>dòng
sông rộng vô cùng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>Lorca
bơi sang ngang</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>trên
chiếc ghi-ta màu bạc"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Nếu như hình ảnh "đường chỉ tay" là hiện thân cho thiên mệnh thì biểu
tượng "dòng sông" là vạch mốc ngăn cách 2 cõi âm dương. "Đường
chỉ tay đã đứt" thể hiện cho cái hữu hạn, cho số phận con người, tượng
trưng cho cú giáng phũ phàng, trái ngang của số mệnh, đối lập với "dòng
sông vô cùng", tượng trưng cho sự vô hạn, dòng chảy cuộc đời, dòng chảy
nghệ thuật và sự siêu thoát về cõi hư vô.<br />
<br />
Hình ảnh "chiếc ghi-ta màu bạc" là biến ảnh của chiếc ghita nâu khi
đã sang cõi khác. Sự biến chuyển màu sắc từ nâu sang bạc tức là sự biến đổi trạng
thái từ thực sang hư, từ cõi dương sang cõi âm. Đặc biệt màu bạc là màu của sự
vĩnh hằng, ánh bạc biêng biếc tạo nên sự hư ảo của 1 màu huyền thoại.<br />
<br />
Hãy nhắm mắt và lặng lòng để chiêm ngưỡng 1 sự siêu thoát, 1 sự hoá thân. Trên
dòng sông của định mệnh, của thời gian vĩnh cửu, ta thấy bóng chàng Lorca
"bơi sang ngang, trên chiếc ghita màu bạc". Chàng đang vẫy tay chào
nhân loại để đi vào cõi bất tử. Chiếc ghi-ta chàng gắn bó suốt cuộc đời nay
cũng là con thuyền thơ cùng chàng đi về miền đất hư vô, huyền thoại.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"chàng
ném lá bùa cô gái Digan</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>vào
xoáy nước</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>chàng
ném trái tim mình</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>vào
lặng yên bất chợt"</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Lorca đã ném "lá bùa cô gái Digan" vào xoáy nước 1 cách dứt khoát.
Chàng còn cần lá bùa hộ mệnh làm gì khi nó ko thể giúp chàng níu kéo sự sống?
Lá bùa định mệnh dần dần trôi vào xoáy nước, khép lại cuộc đời Lorca, một người
chiến sĩ phát xít kiên cường, vĩ đại.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Trái tim đã dừng nhịp đập, cũng như khát vọng tự do và cách
tân nghệ thuật đã phải ngừng lại mãi mãi. Chàng nghệ sĩ du ca Lorca đã câm lặng,
tự nguyện chôn vùi, hi sinh vì nghệ thuật mà suốt đời chàng theo đuổi.<br />
Với hình ảnh đầy chất mộng, câu thơ đã tái hiện sự giã từ của Lorca, thật thanh
thản, nhẹ nhàng, đậm chất nghệ sĩ. Chàng đã có thể thực sự chia tay với những
ràng buộc và hệ luỵ trần gian để nhắm mắt yên nghỉ trong giấc ngàn thu.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 117.0pt;">
<span style="mso-tab-count: 1;"> </span>"lila
lila lila..."</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Những âm thanh, nốt nhạc xao xuyến của tiếng đàn sẽ mãi ngân nga, vang vọng
trong lòng độc giả nói chung và người yêu thơ Lorca nói riêng. Những đoá hoa tử
đinh hương tím ngát âm thầm tiễn biệt linh hồn Lorca. Có thể nói sự vùi dập đã
nhường chỗ cho sự thăng hoa, sự đau đớn đã nhường chỗ cho sự tôn vinh.<br />
<br />
Bài thơ có mạch cảm xúc rất đa dạng. Từ sự đồng cảm sâu sắc của tác giả đối với
người nghệ sĩ tự do, cô đơn đến nỗi xót thương, đau đớn trước cái chết oan khuất
của 1 con người có tài năng xuất chúng. Cuối cùng, khép lại bài thơ là tấm lòng
ngưỡng mộ, niềm tin vào sự bất tử của Lorca. Qua đõ nhà thơ TT đã khắc hoạ 1
hình tượng Garcia Lorca huyền thoại. Xuyên suốt bài thơ, song hành cùng hình tượng
Lorca chính là cây đàn thơ muôn thuở. Đàn ghi-ta là tâm hồn của chính Lorca, là
khí phách kiên cường của người chiến sĩ yêu tự do, hoà nhịp trái tim mình với
quần chúng nhân dân và toàn thể nhân loại.<br />
Bài thơ "Đàn ghi-ta của Lorca" ; là tp tiêu biểu cho tư duy thơ của
TT: với nội dung giàu chất suy tư về các vấn đề xã hội và thời đại, mạch cảm
xúc mãnh liệt và phóng túng, cùng với lối biểu đạt ấn tượng và hiệu quả, bài
thơ sẽ mãi vấn vương, in dấu sâu đậm trong lòng người đọc.</div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-33935499152055956502011-12-07T21:12:00.001-08:002011-12-07T21:13:28.107-08:00VẺ ĐẸP TÂM HỒN NGƯỜI PHỤ NỮ TRONG TÌNH YÊU QUA BÀI THƠ “SÓNG” (XUÂN QUỲNH)<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:UseFELayout/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if !mso]><img src="http://img2.blogblog.com/img/video_object.png" style="background-color: #b2b2b2; " class="BLOGGER-object-element tr_noresize tr_placeholder" id="ieooui" data-original-id="ieooui" />
<style>
st1\:*{behavior:url(#ieooui) }
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
“Sóng” được in trong tập “Hoa dọc chiến hào”, xuất bản năm 1968 của nữ nhà thơ
tình nổi tiếng Xuân Quỳnh. Bài thơ nói về tâm trạng, tình yêu mãnh liệt của người
con gái khi yêu. Hãy đến với bài thơ bằng nhạc điệu, bài thơ là âm điệu của một
cõi lòng bị sóng khuấy động, đang rung lên đồng điệu đồng nhịp với sóng biển. Rạo
rực đến xôn xao, khát khao đến khắc khoải, có một hình tượng sóng được vẽ lên bằng
âm điệu, một âm điệu dập dồn, chìm nổi, miên man như hơi thở chạy suốt cả bài.<br />
<br />
Sắc điệu trữ tình của bài thơ được gợi lên từ hình tượng sóng. Cả bài thơ là những
con sóng tâm tình xôn xao trong lòng người con gái đang yêu khi đứng trước biển
ngắm nhìn những con sóng vô hồi, bất tận. Sóng là một hình tượng ẩn dụ, đó là sự
hoá thân của cái tôi trữ tình của nữ sĩ, lúc thì hoà nhập, lúc sự phân thân của
“em” - người con gái đang yêu một cách say đắm. Sóng đã khơi gợi một hồn thơ
phong phú, hồn nhiên, sôi nổi. Thông qua hình tượng sóng, Xuân Quỳnh đã có một
cách nói rất hay để diễn tả tâm trạng của người con gái.<br />
<br />
Sóng biến hoá, sóng vỗ liên hồi, triền miên và bất tận: </div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
“Dữ dội và dịu êm <br />
ồn ào và lặng lẽ” <br />
<br />
trạng thái của sóng cũng là tâm trạng khi yêu, là khát vọng to lớn, mạnh mẽ về
một tình yêu chân thành. Hành trình của sóng từ sông ra đại dương:<br />
<br />
“Sông không hiểu nổi mình<br />
Sóng tìm ra tận bể” <br />
<br />
nơi mênh mông dạt dào, có đến nơi biển rộng trời cao sóng mới được vẫy vùng, mới
thực sự tìm thấy mình trong sức sống mạnh mẽ với những khát khao to lớn. Sóng
được làm biểu tượng của tình yêu. Miêu tả sóng biến hoá là cũng để nói lên cái
phức tạp, đa dạng, khó hiểu của tình yêu. Cũng giống như sóng biển, tình yêu là
một hiện tượng kỳ diệu của con người. Con sóng “ngày xưa” và con sóng “ngày
sau” vẫn thế - triền miên, bất tận. Cũng như tình yêu mãi mãi là khát vọng của
tuổi trẻ, của đôi lứa, cuả anh và em: <br />
<br />
“Ôi con sóng ngày xưa <br />
Và ngày sau vẫn thế<br />
Nỗi khát vọng tình yêu<br />
Bồi hồi trong ngực trẻ” .<br />
<br />
Con sóng tìm đến biển, đến đại dương là để tự hiểu mình. Cũng như em “khát” được
đến bên anh, đến với một tình yêu đẹp để hiểu rõ hơn về tâm hồn em về con người
đích thực của em. Người con gái hỏi sóng hay đang tự hỏi chính mình: <br />
<br />
“Sóng bắt đầu từ gió <br />
Gió bắt đầu từ đâu <br />
Em cũng không biết nữa <br />
Khi nào ta yêu nhau” <br />
<br />
cái giây phút giao duyên của đôi lứa. “Khi nào ta yêu nhau” tìm được một câu trả
lời thật khó, bởi tình yêu là một hiện tượng, một thứ tình cảm khó có thể cắt
nghĩa được. Bởi vậy trong bài thơ tình số 21 của thi hào Tagor đã viết rằng :<br />
<br />
“Trái tim anh cũng ở gần em như chính đời em vậy<br />
Nhưng chẳng bao giờ em biết trọn nó đâu” <br />
<br />
Câu thơ “khi nào ta yêu nhau” đã diễn tả đúng nỗi niềm điển hình của những trai
gái đang sống trong tình yêu đẹp. Sóng vỗ “dữ dội - dịu êm” , “ồn ào - lặng lẽ”,
sóng “dưói lòng sâu” “sóng” trên mặt nước”, sóng nhớ bờ, đó là biểu hiện của
tình yêu và nỗi nhớ. Yêu chân thành tha thiết, nhớ bồi hồi triền miên. Nỗi nhớ ấy
day dứt, dày vò, choán đầy cả không gian, thấm trong chiều sâu, bề rộng, trải
trong chiều dài thời gian: <br />
<br />
“Con sóng dưới lòng sâu <br />
Con sóng trên mặt nước <br />
Ôi con sóng nhớ bờ <br />
Ngày đêm không ngủ được” <br />
<br />
Thật tự nhiên và thơ mộng, con sóng nhớ bờ nên ngày đêm sóng vỗ, sóng thao thức
với thời gian và đại dương. Cũng giống như bên đợi thuyền, thuyền nhớ bến, lúc
nào lòng người con gái cũng bồi hồi nhớ thương: <br />
<br />
“Lòng em nhớ đến anh<br />
Cả trong mơ còn thức” <br />
<br />
“Còn thức” tức là lúc nào em cũng nhìn thấy rõ hình bóng anh, ánh mắt anh ... Một
tình yêu cuồng nhiệt, say mê. Con sóng khao khát được đến bờ để được vỗ về, ve
vuốt: <br />
<br />
“Hôn thật khẽ thật êm <br />
Hôn êm đềm mãi mãi” <br />
(Xuân Diệu)<br />
<br />
Cũng như “em” muốn được gần bên anh, được hoà nhịp vào trong tình yêu với anh.
Tình yêu của người con gái thật mãnh liệt, nồng nàn. Sóng xa vời cách trở vẫn
tìm được tới bờ, cũng như anh và em sẽ vượt qua mọi khó khăn để đến với nhau, để
sống trong hạnh phúc trọn vẹn của lứa đôi.<br />
<br />
“Ở ngoài kia đại dương<br />
Trăm ngàn con sóng nhỏ <br />
Con nào cũng tới bờ <br />
Dù muôn vời cách trở” <br />
<br />
Người con gái đã bày tỏ lòng mình một cách chân thành, say đắm, thắm thiết.
Chân thật và thuỷ chung là đặc tính của tình yêu: <br />
<br />
“Dẫu xuôi về phương Bắc<br />
Dẫu ngược về phương Nam</div>
<div class="MsoNormal">
Nơi nào em cũng nghĩ<br />
Hướng về anh - một phương”.<br />
<br />
Sóng đã bày tỏ nỗi lòng của người con gái, khát vọng được sống hết mình trong một
tình yêu đẹp, sắt son thuỷ chung. Người ta thường nói xuôi vào Nam,
ngược ra Bắc; nhưng ở đây, trong nỗi nhớ chất đầy nhà thơ lại dùng ngược lại. Từ
đó nhà thơ đã nói đến nỗi nhớ bất chấp vạn vật, khoảng cách, tình yêu là sự gặp
gỡ giữa hai tâm hồn không có giới hạn.<br />
<br />
Cuối cùng sóng đã nói hộ nhà thơ nỗi khát vọng được sống trọn vẹn trong tình
yêu. Tình yêu lứa đôi đẹp đẽ, nồng nàn như trăm ngàn con sóng nhỏ giữa đại
dương mênh mông, muốn được hoà nhịp vào biển lớn của tình yêu cộng đồng: <br />
<br />
“Làm sao được tan ra <br />
Thành trăm con sóng nhỏ <br />
Giữa biển lớn tình yêu <br />
Để ngàn năm còn vỗ” <br />
<br />
Cả bài thơ, nếu kể đến nhan đề, thì tác giả đã mười một lần nhắc đến từ “sóng”.
Sóng vỗ như tâm tình xôn xao. Sóng cho ta nhiều ấn tượng về âm điệu của sóng,
cũng như giọng điệu tâm tình, nhịp điệu của bài thơ. Thơ hồn nhiên, liền mạch về
cảm xúc, trong sáng trong cách diễn đạt của tác giả. Sóng vỗ trên đại dương
mênh mông cũng chính là sóng vỗ trong lòng người con gái.<br />
<br />
Từ hình tượng “sóng” Xuân Quỳnh cho ta thấy rõ vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ trong
tình yêu. Với tình yêu chân thành, thắm thiết, người phụ nữ muốn sống hết mình,
sống trọn vẹn trong tình yêu đẹp. Yêu là nhớ ngày mong đêm, người phụ nữ khát
khao được hoà nhập gần gũi trong tình yêu ấy. Họ yêu thật nồng nàn, say đắm, thủy
chung !<br />
<br />
Xuân Quỳnh viết bài thơ này vào những năm 1967, khi cuộc kháng chiến của nhân
dân miền Nam ở vào giai đoạn ác liệt, khi thanh niên trai gái ào ào ra trận “xẻ
dọc Trường Sơn đi cứu nước”, khi sân ga, bến nước, gốc đa, sân trường diễn ra
những cuộc chia ly màu đỏ. Cho nên có đặt bài thơ vào trong hoàn cảnh ấy ta mới
càng thấy rõ nỗi khát khao của người con gái trong tình yêu.<br />
<br />
“Ôi con sóng nhớ bờ<br />
Ngày đêm không ngủ được” .<br />
<br />
Đọc xong bài thơ “Sóng” ta càng ngưỡng mộ hơn những con người phụ nữ Việt Nam,
những con người luôn thuỷ chung, luôn sống hết mình vì một tình yêu. Xuân Quỳnh
xứng đáng là một nhà thơ nữ của tình yêu lứa đôi, bà đã làm phong phú hơn cho nền
thơ nước nhà.<br style="mso-special-character: line-break;" />
<br style="mso-special-character: line-break;" />
</div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-12382819569416001922011-12-07T21:11:00.001-08:002011-12-07T21:14:13.102-08:00ĐẤT NƯỚC - Nguyễn Khoa Điềm –<br /><div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">I.9 câu thơ đầu :Cội nguồn của đất nước</b> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi<br />
Đất nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể <br />
…<br />
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng<br />
Đất nước có từ ngày đó"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">1</b>.Đoạn thơ được mở đầu bằng lời tâm
sự về cội nguồn sinh thành của đất nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi<br />
Đất nước có trong những cái ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể “</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhà thơ không nêu lên một điểm mốc thời gian cụ thể nào để nói về nguồn gốc của
đất nước nhưng qua đó tác gải lại thể hiện được cảm xúc ngỡ ngàng đầu tiên của
mỗi người khi tiếp nhận hai tiếng thiêng liêng ấy. Bằng cách nói tưởng chừng
như trừu tượng, Nguyễn Khoa Điềm đã giúp ta cảm nhận được dòng thời gian đằng đẵng
để thấy đất nước được hình thành từ quá khứ xa xôi. Đất nước còn hiện diện
trong những câu chuyện ngày xửa ngày xưa mẹ thường hay kể<br />
<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2</b>.Đất nước còn nhập vào cuộc sống
hiện tại và gắn liền với những gì gần gũi, thân thương nhất "Đất nước bất
đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả đã sử dụng những chi tiết, hình ảnh giàu sức gợi để tái hiện quá trình
hình thành của đất nước. Miếng trầu bà ăn thật bình dị, thân quen nhưng cũng
là biểu tượng cho triết lý nhân sinh sâu sắc của người VIệt, miếng trầu là biểu
tượng cho tình nghĩa thủy chung của vợ chồng, của anh em. Hình ảnh miếng trầu gợi
ta nhớ đến sự tích trầu cau chứa đựng những ý nghĩa sâu xa</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
"Tách riêng thì đắng thì cay</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Hòa chung thì ngọt thì say lòng
người</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Tách riêng xanh lá bạc vôi</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Hòa chung thắm đỏ máu người lạ
chưa</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Chuyện tình ngày xửa ngày
xưa…"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Đồng thời miếng trầu còn là biểu
hiện cho vẻ đẹp của thuần phong mĩ tục, cho bản sắc riêng của một dân tộc trọng
tình nghĩa hơn của cải vật chất "Miếng trầu là đầu câu chuyện"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3</b>.Bên cạnh đó hình ảnh cây tre cũng
gợi những truyền thuyết xa xưa:" Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng
tre mà đánh giặc". đọc câu thơ ta lại nhớ đến cậu bé làng Gióng vươn vai
lớn lên thành tráng sĩ</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Nhổ bụi tre ngà đuổi giặc Ân"<br />
(Tố Hữu)</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Truyền thuyết xa xưa ấy thể hiện trọn vẹn tinh thần bất khuất, khát vọng tự do
của một dân tộc và sự trưởng thành của một dân tộc biết cầm vũ khí để đấu tranh
giành độc lập tự do <br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">4</b>.Đất nước còn hiện diện trong những
sự vật bình thường thân thuộc trong cuộc sống quanh ta <br />
"Tóc mẹ bới sau đầu<br />
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đất nước đã có trong câu chuyện của mẹ, miếng trầu của bà, có trong tình nghĩa
đằm thắm của mẹ của cha, thậm chí chỉ một búi tóc sau đầu của mẹ cũng ẩn chứa
linh hồn dân tộc bởi lẽ đây là quan niệm thẩm mĩ mang bản sắc dân tộc. Đất
nước còn hiện diện trong nghĩa tình tưởng chừng gảin đơn, thủy chung, son sắt
của cha với mẹ "gừng cay muối mặn" gợi liên tưởng đến câu ca dao chứa
đựng niềm hạnh phúc ngọt ngào đầm ấm, bất chấp những gian khổ nhọc nhằn như </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
"Tay
bưng chén muối đĩa gừng</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Gừng cay muối mặn xin đừng quên
nhau"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">5.</b>Không chỉ khám phá cội nguồn của đất
nước , Nguyễn Khoa Điềm còn khiến người đọc cảm nhận về công lao vĩ đại của
nhân dân trên hành trình dựng nước và giữ nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Cái kèo cái cột thành tên<br />
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đất nước được dựng nên từ trí tuệ, tâm huyết và đôi bàn tay cần cù, khóe léo của
nhân dân. Bằng đôi bàn tay cần mẫn tài hoa họ đã dựng lên những ngôi nhà che
mưa che nắng, dựng lên tổ ấm cho mình, đó cũng là khởi đầu cho không gian sống
đầu tiên của đất nước. Cách nói này còn gợi cho người ta sự hình thành và phát
triển ngôn ngữ khi con người biết đặt tên cho những sự vật xung quanh.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đặc biệt hình ảnh hạt gạo " một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng"
đã gợi lên cả một quá trình lao động bền bỉ và đầy sáng tạo của nhân dân. Thành
ngữ "một nắng hai sương" diến tả những nhọc nhằn gian khổ của một dân
tộc sinh sống bằng nghề trồng lúa nước. Những động từ "xay, giã, giần,
sàng" gợi lại những vất vả gian nan và ca ngợi cả nét tài hoa tinh tế của
người lao động Việt Nam. Chẳng biết qua bao thế hệ và trí tuệ của bao người mới
có thể biến hạt gạo thành hạt thóc trắng ngần nuôi dưỡng chúng ta. Chỉ cần nhìn
lại những vật dụng và quá trình làm ra hạt gạo, ta có thể cảm nhận được vẻ đẹp
bình dị mà vĩ đại của nhân dân. Có thể nói rằng mỗi dòng thơ đều gợi lên những
công lao to lớn của nhân dân, bằng chính cuộc sống của mình, họ đã góp phần tạo
lập và gìn giữ đất nước cho những thế hệ sau .<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">6</b>. Đoạn thơ kết thúc bằng lời khẳng
định "Đất nước có từ ngày đó". Cách nói tưởng như vô hình nhưng lại
mở ra cả một trường liên tưởng. "ngày đó" là thời gian bao quát, là
ngày mở đầu để hình thành nên đất nước. Không ai biết "ngày đó" bắt
đầu từ bao giờ, chỉ biết rằng có từ rất xa xưa. Song có một điều rất rõ, trên
hành trình của mấy ngàn năm lịch sử ấy, đất nước đã được tạo lập giữ gìn nhờ
chính những những người bình thường. họ không để lại tên tuổi, nhưng bằng chính
cuộc sống thầm lặng và sức lao động của mình họ đã dựng lên quê hương xứ sở</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">II.20 câu tiếp theo :Định nghĩa đất nước </b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Đất là nơi em đến trường<br />
Nước là nơi em tắm <br />
…<br />
Hằng năm ăn đâu làm đâu<br />
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ tổ"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">1.4 câu đầu<br />
</b>Không chỉ tìm về cội nguồn hình thành của đất nước, nhà thơ còn muốn nêu
lên định nhĩa về hai tiếng thiêng liêng ấy</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Đất là nơi em đến trường<br />
Nước là nơi em tắm <br />
Đất nước là nơi ta hẹn hò<br />
Đất nước là nơi em đánh rơi chiếc khăn trong nỗi nhớ thầm"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Hai tiếng "đất nước" khi thì được tách riêng, khi thfi được hợp lại
nhưng đều gắn liền với không gian riêng tư gần gũi của mõi người. Đất nước
không phải là một biên giới xa xôi trừu tượng, không phải là một cái gì đó vô
hình, trái lại, đất nước hiện hữu ngay bên cạnh chúng ta, tồn tại nagy trong
trái tim mỗi người. Đất nước là con đường nơi anh đến trường, nước là nơi em
tắm táp nô đùa, cũng lòa nơi nảy sinh tình cảm ngọt ngào trong trắng của tuổi
thanh xuân</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đất nước còn hiện hữu trong mảnh đất dưới chân người thiếu nữ khi cô đánh rơi
chiếc khăn tay trong nỗi nhớ nhung da diết. Nguyễn Khoa Điềm đã rất khéo léo
khi sử dụng chất liệu văn hóa dân gian </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Khăn thương nhớ ai <br />
Khăn rơi xuống đất"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ cách sử dụng đó tác giả đã thể hiện tình yêu thương gắn bó với quê hương xứ
sở<br />
Có thể nói Nguyễn Khoa Điềm đã bộc lộ một cách nhin sâu sắc mới mẻ về đất nước
bởi lẽ tình cảm thiêng liêng lớn lao ấy nhất thiết phải được hình thành từ những
gì gần gũi thân thương nhất trong tâm hồn mỗi người, một nhà gáio dục nổi tiếng
người Nga đã nói "Muốn dạy cho một đứa trẻ tình yêu đất nước thì trước hết
hãy dạy cho nó biết yêu các bậu cửa nhà mình"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2</b>. Đất nước không chỉ gắn với những
kỉ niệm riêng của mỗi người mà đất nước còn là tài sản vô giá của cả dân tộc</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Đất là nơi "con chim phượng hòang bay về hòn núi bạc"<br />
Nước là nơi "con cá ngư ông móng nước biển khơi"<br />
Thời gian đằng đẵng<br />
Không gian mênh mông<br />
Đất nước là nơi dân mình đoàn tụ"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nguyễn Khoa Điềm đã sử dụng nhiều chất liệu của thần thoại, truyền thuyết để
tái hiện sự hình thành không gian đất nước. Để có được không gian ấy phải trải
qua thời gian đằng đẵng với bao nhiêu công sức thế hệ con người, họ đã tạo nên
nơi sinh tụ cộng đồng dân tộc. như vậy đất nước vừa là cái gì đó nhỏ bé riêng
tư của mỗi người lại vừa lớn lao của dân tộc.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3.4 câu tiếp theo</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhà thơ đã sử dụng một cách sáng tạo truyền thuyền "con rồng cháu tiên
" để gợi lại nguồn gốc cao quý của dân tộc</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Đất là nơi chim về<br />
Nước là nơi rồng ở <br />
Lạc Long Quân và Âu Cơ<br />
Đẻ ra đồng bào ta trong bọc trứng"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Câu thơ gợi lại niềm tự hào kiêu hãnh về nguồn gốc "con rồng cháu
tiên" đó cũng là cưo sở để hình thành nên tình đồng bào thiêng liêng bền vững<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">4.7 câu cuối</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ nguồn gốc cao quý của dân tộc, tác giả đã gợi lại công sức của bao thế hệ
con người </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Những ai đã khuất<br />
Những ai bây giờ<br />
Yêu nhau và sinh con đẻ cái<br />
Gánh vác phần người đi trước để lại<br />
Dặn dò con cháu chuyện mai sau<br />
Hằng năm ăn đâu làm đâu<br />
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ tổ"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Điệp khúc "những ai" trở đi trở lại trên các dòng thơ đã làm sống dậy
hình ảnh của mấy ngàn lớp người không tiếc mồ hôi xương máu để tạo dựng và gìn
giữ nước non này. Hệ thống từ ngữ chỉ thời gian "đã khuất",
"bây giờ", "mai sau" được nhà thơ sử dụng để nối liền quá
khứ, hiện tại, tương lai. Đóa là tình yêu và trách nhiêm của mỗi người đối với
quê hương đất nước. Họ đã đón nhận và gìn giữ những gì của thế hệ đi trước để
lại, và họ đã sáng tạo và hoàn thiện để lại cho thế hệ mai sau. Trong đó điều hệ
trọng thiêng liêng nhất chính là tình cảm cội nguồn</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Hằng năm ăn đâu làm đâu<br />
Cũng biết cúi đầu nhớ ngày giỗ tổ"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Hai dòng thơ của Nguyễn Khoa Điềm đã mượn ý tứ của câu ca dao xưa</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Dù ai đi ngược về xuôi<br />
Nhớ ngày giỗ tổ mùng mười tháng ba<br />
Dù ai buôn bán gần xa<br />
Nhớ ngày giỗ tổ tháng ba mùng mười"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Chỉ một câu ca dao cũng đủ nói lên sự gắn bó máu thịt của người Việt với quê
hương đất nước . dù có bộn bề công việc, dù có ngược xuôi nơi nào, họ cũng
luôn hướng vè cội nguồn, miền đất tổ linh thiêng đã trở thành biểu tượng, thành
linh hồn của đất nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-size: 14pt;">III.13 câu tiếp theo : tình yêu trách
nhiệm đối với quê hương đất nước</span></b> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Trong anh và trong em hôm nay <br />
Đều có một phần đất nước <br />
…<br />
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở<br />
Làm nên đất nước muôn đời"<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><br />
1.4 câu đầu</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><br />
</b>Từ cảm nhận về cội nguồn đất nước, Nguyễn Khoa Điềm đã dẫn dắt người đọc đến
một đinh nghĩa khái quát và sâu sắc : đất nước là sự hào quyện giữa cái riêng
và cái chung, giữa cá nhân và cộng đồng</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Trong anh và trong em hôm nay <br />
Đều có một phần đất nước <br />
Khi hai đứa cầm tay<br />
Đất nước trong chúng ta hài hòa nồng thắm"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả đã khẳng đinh mối quan hệ hai chiều giữa con người và đất nước. Đất cn
hiện diện ngay trong cuộc sống của mỗi người , gắn liền với những tình cảm
riêng tư nhất. Ngược lại mỗi con người cũng bằng chính cuộc sống của mình đã
góp phần tạo dựng và giữ gìn quê hương đất nước . Cho nên khi hai đứa "cầm
tay" thì đất nước đã hòa quyện cùng tình yêu lứa đôi hài hó nồng thắm.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2. 2 câu tiếp</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
.Đất nước còn hiện diện trong khoảnh khắc <br />
"Khi chúng ta cầm tay mọi người <br />
Đất nước vẹn tròn to lớn"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đó là cảm giác ấm áp khi mỗi cá nhân được hào quyện vào cuộc đời chung. Khi đó
đất nước vẹn tròn to lớn với tình đồng bào, tình dân tộc bền chắc thiêng
liêng.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3 .3 câu tiếp.</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Chính vì vậy đất nước là tài sản vô giá mà mỗi con người phải có trách nhiêmh
truyền lại cho các thế hệ mai sau</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Mai này con ta lớn lên<br />
Con sẽ mang đất nước đi xa <br />
Đến những tháng ngày mơ mộng"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Câu thơ chứa đựng niềm tin vào một tương lai tươi sáng đẹp đẽ. Hình ảnh
"con ta" không chỉ gắn liền với hạnh phúc lứa đôi mà còn là biểu tượng
cho ngày mai của quê hương xứ sở, nagy trong hiện tại đất nước còn chìm ngập
trong máu lửa đau thương nhưng tác giả vẫn hướng về một ngày mai tươi sáng.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">4.</b> Từ những suy nghĩ ấy, nhà thơ đã
nhắc nhở với mọi người gìn giữ và bảo vệ tổ quốc, làm bổn phận thiêng liêng của
mỗi con người </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Em ơi em đất nước là máu xương của mình<br />
Phải biết gắn bó và san sẻ<br />
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở<br />
Làm nên đất nước muôn đời"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả đã mượn lời tâm sự của một người yêu nói với người yêu để khẳng định
trách nhiệm của mỗi người với quê hương đất nước. Đất nước là máu thịt, là cuộc
đời, là tổ ấm của chính mình nên sự hiến dâng kia là tất yếu. cũng với lời tâm
tình tha thiết nhà thơ đã mở đầu những dòng thơ bằng lời kêu gọi thức tỉnh lơng
tri của những người Việt Nam
chân chính.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">IV.12 câu tiếp theo :cảm nhận Đất nước ở phương diện không gian địa
lý, tư tưởng đất nước của nhân dân<br />
</b><br />
"Những người vợ nhớ chồng còn góp cho đất nước những núi Vọng Phu <br />
Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái <br />
…<br />
Ôi đất nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy <br />
Những cuộc đời đã hóa núi sông ta…" </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ xưa đến nay, đất nước đã soi bóng vào biết bao nhêu sáng tác của các nhà
văn nhà thơ: Xuân diệu đã viết về đất nước như một con tàu xé sóng ra khơi</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
"Tổ quốc tôi như một con tàu</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Mũi thuyền xé sóng mũi Cà
Mau"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Nhà thơ Chế Lan Viên cũng từng viết
về đất nước đầy tự hào </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Tâm hồn tôi khi tổ quốc soi vào<br />
Như ngàn núi trăm sông diễm lệ"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhưng có lẽ chưa có ai có cái nhìn bao quát và sâu rộng về đất nước như Nguyễn
Khoa Điềm <br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">1.4 câu đầu</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ xưa đến nay, không gian địa lý vẫn được coi là yếu tố vật chất, cho nên nói
đến phương diện này người ta thường nghĩ đến bàn tay cảy tạo hóa, còn ở đây
Nguyễn Khoa Điềm đã mang đến một cái nhìn độc đáo mới mẻ</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Những người vợ nhớ chồng còn góp cho đất nước những núi Vọng Phu<br />
Cặp vợ chồng yêu nhau góp nên hòn Trống Mái<br />
Gót ngựa của Thành Gióng đi qua còn trăm ao đầm để lại<br />
Chín mươi chín con voi góp mình dựng lên đất tổ hùng vương"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả đã liệt kê những đại danh thắng cảnh nổi tiếng của đất nước nhưng
không phải để ngợi ca thiên nhiên hào phóng mà hướng tới khẳng định công lao vĩ
đại của nhân dân. Điệp từ "góp cho" biến mỗi câu thơ thành một lời khẳng
định về những vai trò to lớn của con người nhỏ bé bình dị. chính họ bằng tình
yêu và nỗi đau, nghị lực và sức sáng tạo của mình đã alfm nên linh hồn cho núi
sông bờ cõi.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đó là bao nhiêu thế hệ phụ nữ từng nhớ thương chờ đợi, từng chung thủy tha thiết
đã góp cho đất nước những núi Vọng Phu. Bởi lẽ nếu không có tình yêu của họ
thì núi mãi mãi chỉ là núi đá, vô tri vô giác chứ đâu phải là nhgf hòn Vọng Phu
vòi vọi ngắm trông. Cũng như phải có nghĩa tình đằm thắm của những cặp vợ chồng
yêu nhau thì mới có những đôi trống mái điểm tô cho không gian đất nước. Chính
ánh mắt của những con người tràn đầy niềm tin vào hạnh phúc, vào sức mạnh của
yêu thương đã phát hiện và góp cho đất nước những biểu tượng ngọt ngào kia.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Không chỉ thế trí tưởng tượng phong phú và tinh thần tự hào dân tộc còn sáng tạo
nên những truyền thuyết cho từng mảnh đất trở nên thiêng liêng vô giá. Những ao
hồ không còn là sản phẩm của tự nhiên mà đã in dấu vết chân ngựa của người anh
hùng làng Gióng. Đó là chứng tích của những truyền thống bất khuất, khát vọng tự
do.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Có thể nói rằng chính những con người bình dị "vô danh như cát",
"Sống trong cát, chết vùi trong cát-Những trái tim như ngọc sáng ngời"
(Tố Hữu) đã góp cho đất nước không phải những chiến công hiển hách mà bằng
chính cuộc sống tâm hồn phong phú, bằng sự hi sinh thầm lặng của mình. Chính
nhân dân qua bao thế hệ đã bằng xương máu của mình mà đặt tên cho hình sông thế
núi, tạo nên một đất nước đằm thắm nghĩa tình thủy chung. Đất nước có khi hiện
hình trong đau buồn với những núi Vọng Phu, đất nước đằm thắm nghĩa tình ở hòn
Trống Mái , đất nước trỗi dậy thành những nét kì vĩ nơi gót ngựa thành gióng
đi qua để lại…Từ điểm nhìn từ thiên nhiên kì thú, Nguyễn Khoa Điềm đã dạy cho
ta cách "cảm" để yêu thêm vẻ đẹp của đất nước muôn đời .<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2.4 câu tiếp</b> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Công lao vĩ đại của người dân còn được phản chiếu qua mọi chiều không gian địa
lý này</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Những con rồng nằm im góp dòng sông xanh thẳm<br />
Người học trò nghèo góp cho nước mình núi Bút, non Nghiên<br />
Con cóc, con gà quê hương cũng góp cho Hạ Long thành thắng cảnh<br />
Những người dân nào đã góp tên Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Không gian được mở rộng tới vô cùng vô tận và ở nơi nào nhà thơ cũng chỉ cho ta
thấy bằng chứng về sức sáng tạo của nhân dân. Qua cái nhìn của họ, những dòng
sông hóa thành nguồn sống bồi đắp nên bờ bãi ruộng đồng phì nhiêu. Đến những
người học trò nghèo cũng góp cho quê hương những núi Bút non Nghiên bằng ước mơ
khát vọng của mình.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đặc biệt Nguyễn Khoa Điềm liệt kê hàng loạt những đại danh mang sắc thái riêng
của miền Nam
để lần nữa khẳng định vai tò to lớn của nhân dân tên hành trình dựng nước giữ
nước : Ông Đốc, Ông Trang, Bà Đen, Bà Điểm. Phải chăng đso là những người đầu
tiên có công khai phá để đất đai hoang vu thành đồng ruộng xóm thôn. Có thể họ
đã xa khuất từ bao giờ nhưng tên tuổi của họ đã làm nên linh hồn cho những miền
quê ấy.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Những tầng tầng lớp lớp đại danh được bày biện trên trang giấy, chỉ thế thôi
cũng đã tái hiện được một Việt Nam
đẹp đẽ, dải đất "hình tia chớp" mà đi đâu ta cũng thấy biết bao nhiêu
danh lam thắng cảnh. Bằng bút pháp liệt kê Nguyễn Khoa Điềm đã dẫn dắt người đọc
đi khắp chiều dài đất nước từ Bắc xuống Nam, từ rừng xuống biển. Mọi nơi
trên đất nước , từ tên đất, tên sông, tên núi, tên gò bãi…đều có sự góp phần của
những người "không ai nhớ mặt đặt tên" những chính họ đã "gắn
bó và san sẻ", đã "hóa thân cho dáng hình xứ sở", để tên người
đã hóa thành tên của đất<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3. 4 câu cuối</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ hệ thống dẫn chứng đầy sức thuyết phục ấy, Nguyễn Khoa Điềm đã khái quát một
chân lý</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Và ở đâu trên khắp ruộng đồng gò bãi<br />
Chẳng mang một dáng hình, một ao ước, một lối sống ông cha<br />
Ôi đất nước sau bốn nghìn năm đi đâu ta cũng thấy<br />
Những cuộc đời đã hóa núi sông ta…"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đoạn thơ có sự hòa quyện giữa chất tữ tình đằm thắm tha thiết và chất chính luận
sắc sảo. nó không chỉ mang đến một cách nhìn độc đáo về núi sông rừng biển mà
còn đánh thức trong tâm hồn mỗi con người tình yêu quê hương xứ sở, lòng biết
ơn đối với ông cha bởi lẽ nơi nào cũng in đậm dấu ấn của mấy nghìn thế hệ đi
trước . mỗi dòng sông con suối, mỗi dáng núi hay bờ bãi ruộng đồng đều có phần
máu thịt của người xưa. Họ đã khai phá đất đai bằng đôi abfn aty cần mẫn. Họ đã
mang tất cả tình yêu dồn cho đất đai sông núi để truyền lại cho các thế hệ sau
không gian địa lý phong phú, đẹp đẽ này. Chính vì vậy mỗi tấc đất là thiêng
liêng vô giá.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Chính nhân dân đã tạo đựng nên đất nước này, đã đặt tên đã ghi dấu ấn của cuộc
đời mình lên mỗi ngọn núi, con sông, tấc đất. nhưng không phải cũng có thể lắng
nghe và cảm hiểu được linh hồn của đất đá vô tri, không phải bất cứ ai cũng
nhìn thất những bóng dáng cuộc đời của nhân dân trong hình sông thế núi. Vì thế
vẻ đẹp của đoạn thơ được làm nên từ vẻ đẹp của một tâm hồn lịch lãm , sâu sắc của
một thi sĩ nhìn đất nước bằng sự tải nghiệm, tấm tình sâu nặng đối với nhân
dân vô danh. </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">V.26 câu tiếp theo :Đất nước ở phương diện lịch sử</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><br />
</b>"Em ơi em <br />
Hãy nhìn rất xa</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
…</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Có nội thù thì vùng lên đánh bại<br />
Để đất nước này là đất nước nhân dân"<br />
<br />
Khi tái hiện lịch sử, nhiều nhà văn nhà thơ khác thường nhắc tới những triều đại
vàng son,những vĩ nhân được lưu danh trong sử sách. Trong bình ngô đại cáo,
Nguyễn Trãi từng tạ hào khẳng định :"Từ Triệu Đinh Lý Trần bao đời gây nền
độc lập - Cùng hán Đường Tống Nguyên mỗi bên xưng đế một phương". Nhà thơ
Chế Lan Viên cũng từng dặt câu hỏi :"Tổ quốc bao giờ đẹp thế này
chăng?" và cũng tự trả lời </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Khi Nguyễn Trãi làm thơ và đánh giặc<br />
Nuyễn Du viết Kiều và đất nước hóa thành văn<br />
Khi Nguyễn Huệ cưỡi voi vào cửa bắc<br />
Hưng đạo đại vương diệt quân Nguyên trên sóng Bạch Đằng"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">1.5 câu đầu</b> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Còn ở đây, Nguyễn Khoa Điềm muồn hướng người đọc đến một đối tượng khác</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Em ơi em <br />
Hãy nhìn rất xa <br />
Vào bốn nghìn năm đất nước <br />
Năm tháng nào cũng người người lớp lớp<br />
Con gái con trai bằng tuổi chúng ta"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả muốn hướng người đọc đến những con người không trực tiếp hiện diện thậm
chí có vẻ lặng lẽ trên hành trình mấy ngàn năm dựng nước nhưng chính họ đã
sáng tạo nên lịch sử của đất nước. Trong mấy ngàn lớp người nối tiếp nhau
không dứt ấy, tác giả "Đất nước" đặc biệt đề cao thế hệ trẻ vì chính
họ là tương lai của đất nước. Họ gánh phần người đi trước để lại, tiếp nối
phát huy truyền thống của cha anh để rồi họ giữ gìn và truyền lại cho các thế hệ
sau.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2. 4 câu tiếp theo</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Bằng cách nói giản dị dân dã, Nguyễn Khoa Điềm đã khám phá và khẳng định đóng
góp to lớn của những con người bình thường lặng lẽ</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Cần cù làm lụng<br />
Khi có giặc người con trai ra trận<br />
Người con gái trở về nuôi cái cùng con<br />
Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Với đôi bàn tay cần cú nhẫn nại, họ đã khai phá đất đai, mở mang bờ cõi, tạo
nên ruộng đồng bờ bãi xóm thôn. Không chỉ dựng nước họ còn góp xương máu để giữ
gìn bảo vệ tổ quốc. Họ tự nguyện đảm đương xứ mệnh thiêng liêng một cách tự
nguyện như thể đó là điều tất yếu. những người con trai cầm vũ khí ra trận bảo
vệ quê hương xứ sở, những người vợ những người mẹ vượt lên nỗi đau, nỗi cô đươn
thương nhớ âu lo để đảm đang, gánh vác trọn vẹn việc nhà</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Đặc biệt tác giả đã nhấn mạnh một truyền thống quý báu của người phụ nữ Việt Nam :đó tinh thần
bất khuất kiên cường :"Ngày giặc đến nhà thì đàn bà cũng đánh". Lời
thơ như gợi lại vóc dáng của Bà Trưng Bà Triệu và anh hùng liệt nữ đã làm nên
những trang sử hào hùng cho dân tộc.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3.9 câu tiếp</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Chính vì vậy khi nhớ về quá khứ, Nguyễn Khoa Điềm đã làm sống dậy hình ảnh của
mấy ngàn lớp người vô danh</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Nhiều người đã trở thành anh hùng <br />
Nhiều người anh hùng cả anh và em đều nhớ<br />
Nhưng em biết không<br />
Có biết bao người con gái con tải<br />
Trong bốn nghìn lớp người giống ta lứa tuổi<br />
Họ đã sống và chết<br />
Giản dị và bình tâm<br />
Không ai nhớ mặt đặt tên<br />
Nhưng họ đã làm nên đất nước "</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhà thơ không nhắc lại tên tuổi của những vĩ nhân thường được lưu danh trong sử
sách bởi lẽ đó là những anh hùng mọi người đều biết, công lao của những vĩ nhân
ấy đã được ca ngợi tôn thờ. ở đây Nguyễn Khoa Điềm muốn tô đậm tầm vóc lớn lao
phi thường của những con người nhỏ bé, bình thường. Họ chính là nhân dân, là bốn
nghìn lớp người chính bằng cuộc sống của mình đã làm nên đất nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Trong chính những câu thơ này, Nguyễn Khoa Điềm đã phát hiện nét đẹp đặc trưng
của tâm hồn họ :Đó là sự giản dị, hi sinh thầm lặng, nhân dân không ồn ào phô
trương, không tô vẽ cho mình. Nhưng chính điều đó khiến nhân dân trở nên to lớn
vĩ đại. Thế hệ này nối tiếp thế hệ kia. Họ lặng lẽ tạo dựng và gìn giữ cho ta
tài sản vô gái này. Vẻ đẹp thầm lặng bình dị này của nhân dân cũng đã được nhà
thơ Nguyễn Duy ca ngợi</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Và vì thế nhân dân thường ít nói<br />
Như mẹ tôi lặng lẽ suốt đời<br />
Và như thế nhân dân cao vòi vọi<br />
Hơn những ngôi sao trơ trọi cuối trời"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">4. 8 câu cuối</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Công lao vĩ đại của nhan dân sẽ được nhà thơ chứng minh bằng hàng loạt dẫn chứng
cụ thể, giàu sức thuyết phục </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Họ giữ và truyền cho ta hạt lúata trồng<br />
Họ chuyền lửa qua mỗi nhà, từhòn than qua con cúi<br />
Họ truyền giọng điệu mình cho con tập nói<br />
Họ gánh theo tên làng tên xã trong mỗi chuyến di dân<br />
Họ dắp đập be bờ cho người sau trồng cây hái trái<br />
Có ngoại xâm thì chống ngoại xâm<br />
Có nội thù thì vùng lên đánh bại<br />
Để đất nước này là đất nước nhân dân"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Không phải ngẫu nhiên mà tất cả các dòng thơđều bắt đầu bằng điệp từ "họ".
Bằng cách nói này Nguyễn Khoa Điềm lại một lần nữa khắc sâu ấn tượng về vai trò
không thể thiếu của nhân dân. Nhân dân không chỉ làm nên lịch sử mà còn sáng tạo
mội giá trị vật chất, tinh thần cho đất nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Điệp khúc "truyền cho" gợi liên tưởng đến một cuộc tiếp sức vĩ đại
trên hành trình mấy ngàn năm lịch sử đằng đẵng. bằng hệ thồng hình ảnh giàu ý
nghĩa ẩn dụ sâu xa,tác giả đã khám phá và ngợi ca công lao vĩ đại của nhân dân.
Đó là hình ảnh "hạt gạo" bé nhỏ bình thường nhưng đã kết tinh sức lực,
tâm huyết trí tuệ của bao nhiêu thế hệ con người. Ai đã là người tìm ra cây lúa
giữa hàng ngàn loài cây hoang dại khác?. Ai là người đã tìm ra cách gieo cấy
vun trồng để có được vụ mùa đầu tiên? Và ai đã rìm ra cách xay giã giần sàng biến
hạt lúa kia thành hạt gạo trắng ngần. Hành trình ấy đòi hỏi phải có sự tiếp nối
của nhiều thế hệ, người đi trước tích lũy kinh nghiệm và truyền lại, người đi
sau đón nhận, sáng tạo và hoàn thiện…</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Nhân dân giữ gìn và truyền cho ta
ngọn lửa. Đó là ngọn lửa được thắp lên cho mỗi ngôi nhà, ngọn lửa mang theo hơi
ấm và sự sống cho con người. Song đó cũng là ngọn lửa biểu tựng cho tình cảm cộng
đồng ấm áp "tối lửa tắt đèn có nhau" của người Việt</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Song có lẽ công lao vĩ đại nhất của nhân dân chính là sự gìn giữ và bảo tồn tiếng
mẹ đẻ, linh hồn của dân tộc. Chiến công phi thường ấy được nhà thơ thể hiện bằng
hình ảnh rất đôic thân quen, bình dị "Họ truyền giọng điệu mình cho con tập
nói. Đó là hình ảnh những người cha người mẹ dạy con mình bập bẹ ngh tiếng nói
đầu tiên. Bằng hình ảnh tưởng chừng như chẳng có gì đáng kể ấy, họ đã gìn giữ
tiếng mẹ đẻ từ thế hệ này sang thế hệ khác. Phải nhìn về quá khứ mới nhing thấy
hết công lao của nhân dân :1000 năm bấc thuộc, 100 năm Pháp thuộc, kẻ thù tìm mọi
cách để đồng hóa, để xóa đi bản sắc riêng của dân tộc này. Vậy mà ông cah ta vẫn
gìn giữ vẹn nguyên tiếng Việt.</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Cội nguồn để tạo nên sức mạnh kì diệu ấy chính là tình yêu thắm thiết sâu nặng
dành cho quê hương xứ sở. Khi khai pahs những vùng đất mới, họ không chỉ gánh
trên vai những vật dụng thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày mà còn mang theo cả
tên làng, tên xã, tình quyến luyến với quê hương, thủy chung với cội nguồn và
cũng là truyền thống của người Việt</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Bằng sức mạnh của tình yêu đất nước, nhân dân đã tạo nên không gian địa lý,
khai phá ruộng đồng cho các thế hệ sau "trồng cây hái trái". Câu thơ
đã tái hiện lại bao nhiêu thế hệ đã đổ mồ hôi, góp công sức cho những dải đê điều,
mương máng bao quanh những xóm làng bừa bãi.<br />
Không chỉ tạo dựng ruộng đồng, núi sông, bờ cõi, gìn giữ những truyền thống đạo
đức, nhân dân còn góp phần vào sự nghiệp giữ nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Có ngoại xâm thì chống ngoại xâm<br />
Có nội thù thì vùng lên đánh bại<br />
Để đất nước này là đất nước nhân dân"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tác giả đã khái quát và ngợi ca lịch sử hào hùng của một dân tộc trên suốt hành
trình dựng nước và giữ nước. Dân tộc ấy chưa bao giờ chịu cúi đầu khuất phục
trước bất kỳ thế lực nào. Nhân dân không chỉ đánh đuổi ngoại xâm để giành lấy tự
do mà còn tiêu diệt nội thù để đất nước hòa bình, thống nhất. nhân dân đã tạo
lập và truyền lại cho ta đất nước của nhân dân hiền hòa, bình dị mà anh hùng,
quật cường như nhà thơ Huy Cận từng ca ngợi</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Sống vững chãi 4000 năm sừng sững<br />
Lưng đeo gươm tay miệt mài bút hoa<br />
Trong lạ thực sáng hai bờ suy tưởng<br />
Sống hiên ngang mà nhân ái, chan hòa" </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">VI.9 câu cuối :Cảm nhận đất nước về bề sâu văn hóa</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><br />
</b>"Đất nước của nhân dân, đất nước của ca dao thần thoại<br />
Dạy anh biết yêu em từ thưở trong nôi<br />
…<br />
Người đến hát chèo đò vượt thác <br />
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi"<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">1.Câu đầu tiên</b> </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Tư tưởng đất nước của nhân dâncòn được tác giả khắc họa rõ nét trong đoạn thơ
cuối</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Đất nước của nhân dân, đất nước của ca dao thần thoại"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Dòng thơ đầu tiên được ngắt thành hai vế, mỗi vế là một lời khẳng định về bản
sắc riêng của nước Việt. Đó là đất nước của nhân dân, do nhân dân tạo lập,
gìn giữ. Đó cũng là nước Việt của ca dao thần thoại. không phải ngẫu nhiên tác
giả nhắc tới 2 thể loại tiêu biểu nhất của văn học dân gian. Thần thoại thể hiện
cuộc sống qua trí tưởng tượng bay bổng của nhân dân. Còn ca dao bộc lộ thế giới
tâm hồn của nhân dân với tình yêu thương, với sự lãng mạn cùng với tinh thần lạc
quan. Đó là những tác phẩm do nhân dân sáng tạo, lưu truyền và có khả năng phản
chiếu tâm hồn, bản sắc dân tộc<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">2.4 câu tiếp</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Cho nên Nguyễn Khoa Điềm đã mượn ý tứ của những câu ca dao quen thuộc để khám
phá nhiều nắt đặc trưng trong tính cách, tâm hồn người Việt</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
" Dạy anh biết yêu em từ thưở trong nôi<br />
Biết quý công cầm vàng những ngày lặn lội<br />
Biết trồng tre mà đợi ngày thành gậy<br />
Đi trả thù không sợ dài lâu"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhân dân dạy ta biết yêu thương lãng mạn, đắm say thủy chung với những câu ca </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
"Yêu em từ thưở trong nôi</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Em nằm em khóc anh ngồi anh
ru"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Đây là phát hiện mới của Nguyễn
Khoa Điềm. Bởi lẽ từ xưa đến nay nói đến nhân dân ng ta thường nghĩ đến những
phẩm chất cần cù chịu khó, bất khuất kiên cường. còn ở đây tác giả lại ngợi ca
vẻ đẹp trẻ trung lãng mạn trong tình yêu, những mối tình từ thưở ấu thơ, từ thời
"thanh mai trúc mã"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nhân dân gìn giữ và truyền lại cho ta quan niệm sống đẹp đẽ, sâu sắc :"Biết
quý công cầm vàng những ngày lặn lội". Nhà thơ đã mượn ý tứ câu ca dao
"Cầm vàng mà lội qua sông - Vàng rơi không tiếc, tiếc công cầm vàng"
để ngợi ca truyền thống trọng tình nghĩa của ông cha ta. Dẫu phải sống trong cuộc
sống triền miên khó khăn, nhọc nhằn, thiếu thốn nhưng nhân dân vẫn đề cao tình
nghĩa hơn của cải vật chất</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
Nói đến bản sắc riêng của tâm hồn
dân tộc không thể không nói đến sự bền bỉ phi thường trong chiến đấu</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
"Biết trồng tre mà đợi ngày thành gậy<br />
Đi trả thù không sợ dài lâu"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Hai câu thơ đã gợi lại biết bao cuộc kháng chiến giữ nước trường kì của nhân
dân từ thưở lập nước, ông cha ta đã luôn phải đương đầu với nạn ngoại xâm. Cuộc
chiến đấu giành độc lập tự do nào cũng kéo dài hàng chục năm, hàng trăm năm.
Sau cả nghìn năm bắc thuộc nhân dân vẫn đứng lên giành chủ quyền, 10 năm chống
Minh, 80 năm chống Pháp, 30 năm chống Pháp-Mĩ…thử hỏi nếu không có sự kiên trì
bền bỉ và khát vọng tự do mãnh liệt, dân tộc bé nhỏ này làm sao có thể vượt qua
bao nhiêu khó khăn gian khổ, mất mát hi sinh.<br />
<br />
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">3.4 câu cuối</b></div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Từ niềm tự hào về nhân dân tác giả đã thể hiện niềm tin vào một tương lai tươi
sáng, thanh bình cho đất nước </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
" Ôi những dòng sông bắt nước từ đâu<br />
Mà khi về đất nước mình bắt lên câu hát<br />
Người đến hát chèo đò vượt thác <br />
Gợi trăm màu trên trăm dáng sông xuôi"</div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br />
Nghệ thuật đối lập ở hai câu đầu cho thấy tâm hồn lãng mạn, yêu ca hát của người
Việt. dòng sông trước khi vào nước mình chỉ đơn thuần là bắt nước còn khi vào
đến nước mình thì dòng sông ấy bắt lên câu hát. Câu thơ gợi cho ta nhớ đến những
điệu hò hùng tráng trên sông Mã, ca Huế ngọt ngào trên sông Hương và điệu hò
kéo lưới mạnh mẽ ở miền trung, hay đờn ca tài tử tha thiết ở miền Nam. Sự tương
phản giữa hai hình ảnh "chèo đò, kéo thuyền vượt thác" và "câu
hát" đã ca ngợi tinh thần lạc quan bất diệt của dân tộc. cuộc sống dẫu còn
nhiều khó khăn gian khổ nhưng nhân dân chưa bao giờ mất niềm tin và hi vọng.
hình ảnh dòng sông bắt lên câu hát gợi "trăm màu" đã ẩn dụ cho một
ngày mai tươi sáng cho quê hơng đất nước. </div>
<div class="MsoNormal" style="margin-left: 9.0pt;">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-33781694310767480992011-11-23T05:00:00.001-08:002011-11-23T05:03:58.172-08:00HƯỚNG DẪN ÔN TẬP HỌC KÌ I - NGỮ VĂN 12<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:UseFELayout/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if !mso]><img src="http://img2.blogblog.com/img/video_object.png" style="background-color: #b2b2b2; " class="BLOGGER-object-element tr_noresize tr_placeholder" id="ieooui" data-original-id="ieooui" />
<style>
st1\:*{behavior:url(#ieooui) }
</style>
<![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: maroon; font-size: 14.0pt; mso-bidi-font-weight: normal;">LÝ THUYẾT GIÁO KHOA</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: normal;">1/
Nêu đặc điểm cơ bản của văn học Việt Nam<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>1945 - 1975</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
- Nền văn học chủ yếu vận động theo hướng cách mạng
hoá, gắn bó sâu sắc với vận mệnh chung của đất nước.</div>
<div class="MsoNormal">
- Nền văn học hướng về đại chúng</div>
<div class="MsoNormal">
- Nền văn học chủ yếu mang khuynh hướng sử thi và
cảm hứng lãng mạn.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="mso-bidi-font-weight: normal;">2<span style="color: navy;">/ Quan điểm sang tác văn học nghệ thuật của Hồ Chí Minh?</span></span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 9.0pt;">
- Văn học là vũ khí chiến
đấu lợi hại, phục vụ cho sự nghiệp cách mạng. Nhà văn cũng có tinh thần xung
phong như người chiến sĩ ngoài mặt trận.</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 9.0pt;">
- HCM luôn chú trọng đến
tính chân thực và tính dân tộc của văn học</div>
<div class="MsoNormal">
- Chú trọng đến đối tượng tiếp nhận- Viết cho ai? Viết
cái gì?Viết như thế nào?</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: normal;">3/
Mục đích và đối tượng của Bản Tuyên ngôn độc lập?</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 9.0pt;">
- Khẳng định quyền độc lập
tự do của dân tộc Việt Nam
trong hoàn cảnh lịch sử lúc bấy giờ; đồng thời còn là một cuộc tranh luận nhằm
bác bỏ lí lẽ của thực dân Pháp xâm lược, của đế quốc Mĩ…</div>
<div class="MsoNormal">
- Tuyên bố với đồng bào cả nước và nhân dân thế
giới về quyền độc lập tự do của dân tộc Việt Nam</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: #003366; mso-bidi-font-weight: normal;">4/ Phong cách thơ Tố Hữu?</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
- Mang tính trữ tình chính trị sâu sắc</div>
<div class="MsoNormal">
- Mang đậm tính sử thi và cảm hứng lãng mạn</div>
<div class="MsoNormal">
- Giọng thơ chân tình ngọt ngào đằm thắm</div>
<div class="MsoNormal">
- Nghệ thuật biểu hiện đậm đà tính dân tộc.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: #003366; mso-bidi-font-weight: normal;">5/ Vì </span></strong><strong><span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: normal;">sao nói hình thức nghệ thuật của bài thơ Việt Bắc đậm đà tính dân tộc?</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- Cấu tứ của bài
thơ là cấu tứ của ca dao với hai nhân vật trữ tình là “Ta- Mình”, người ra đi
và người ở lại hát đối đáp với nhau.</div>
<div class="MsoNormal">
- Sử dụng kiểu tiểu đối của ca dao, có tác
dụng nhấn mạnh và làm nhịp thơ hài hoà, uyển chuyển.</div>
<div class="MsoNormal">
- Ngôn Ngữ thơ: Sử dụng lời ăn tiếng nói của
nhân dân giản dị, mộc mạc.</div>
<div class="MsoNormal">
- Giọng thơ trữ tình ngọt ngào tha thiết</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: #003366; mso-bidi-font-weight: normal;">6/ Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Việt Bắc?</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>VB là quê hương CM, là căn cứ địa vững chắc của
cuộc kháng chiến, nơi đã che chở, đùm bọc cho Đảng, CP,bộ đội trong suốt những
năm kháng chiến chống Pháp gian khổ</div>
<div class="MsoNormal">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Sau chiến thắng
ĐBP, tháng 7-1954, Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương được kí kết, hoà bình trở lại,
miền Bắc nước ta được giải phóng</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tháng 10-1954, các cơ quan TƯ của Đảng và CP
rời chiến khu VB về TĐô- HN</div>
<div class="MsoNormal">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Một trang sử mới của
đất nước và một giai đoạn mới của CM được mở ra. Nhân sự kiện trọng đại này, TH
viết bài VB</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: #003366; mso-bidi-font-weight: normal;">7/ Hoàn cảnh sáng tác bài thơ Tây Tiến?</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Tây Tiến là đơn vị bộ đội thành
lập năm 1947;</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Địa bàn
chiến đấu :Tây Bắc- Thượng Lào, hoang vu, hiểm trở;sinh hoạt gian khổ, bệnh sốt
rét hoành hành dữ dội.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Chiến
sĩ Tây Tiến phần lớn<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>là thanh niên Hà Nội
hào hoa, lãng mạn, lạc quan và dũng cảm trong chiến đấu.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-bidi-font-weight: bold;">-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>QD làm
đại đội trưởng, khi chuyển sang đơn vị khác ,ông viết bài Tây Tiến(1948)để nói
lên nỗi nhớ của mình.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong>8/</strong><span style="mso-bidi-font-weight: bold;"> <strong><span style="color: navy;">Câu đề từ - đàn ghi-ta của Lor-ca</span></strong></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: maroon; font-size: 14.0pt;">LÀM VĂN</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: bold;">1/Tâm trạng
tác giả khi nhớ về Tây Bắc và đồng đội trong đoạn thơ sau:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>“ Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi !</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>……………………………</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">Mai Châu
mùa em thơm nếp xôi”</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( Tây Tiến
– Quang Dũng)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">- Cần xác định rõ mối quan hệ của đoạn thơ với toàn bộ tác phẩm.</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">- Xác định rõ tâm trạng trữ tình và những biểu hiện của mạch
cảm xúc trữ tình trong đoạn trích:</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Nỗi nhớ gắn với núi rừng Tây Bắc
hoang vu, hiểm trở</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Nõi nhớ đồng đội: hình ảnh người
lính trên con đường hành quân gian khổ</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Sự tương phản- hoà hợp giữa cảnh
hoang dã dữ dội với vẻ đẹp ngọt ngào thơ mộng trong tâm hồn ngườilính.</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">- Cần bám sát từ ngữ, hình ảnh cụ thể đề làm rõ tâm trạng
nhân vật trữ tình khi nhớ về Tây Bắc và đồng đội…</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>2/ Cảm nhận của
anh chị về hình tượng người lính Tây Tiến trong đoạn thơ:</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>“ Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>…………………………………..</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Sông Mã gầm lên khúc độc hành”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">- Vẻ đẹp bi tráng của người lính
Tây Tiến:</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Hình tượng người lính TT mang vẻ
đẹp hào hung, có bóng dáng của các tráng sĩ thời xưa nhưng cũng rất thời đại, rất<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>mới mẻ . Ý chí chiến đấu quên mình, tình yêu
mãnh liệt với quê hương đất nước, tình yêu cuộc sống làm bừng sáng vẻ đẹp của
cuộc đời chiến đấu gian khổ.</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Vẻ đẹp của người lính không tách
rời nỗi đau của chiến tranh ác liệt. Sự hi sinh gian khổ của người lính được biểu
hiện bằng những hình ảnh bi thương nhưng không bi luỵ</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">- Vẻ đẹp tâm hồn hào hoa, lãng mạn:</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Không chỉ ở dáng vẻ “oai hùm”
phóng túng mà luôn thăng hoa trong tâm hồn, trong từng giai điệu cảm xúc của
người lính giữa cảnh tàn khốc của chiến tranh.</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Chất lãng mạn và chất anh hung
không tách rời mà hoà nhập vào nhau tạo nên một vẻ đẹp vừa lí tưởng vừa hiện thực
của hình tượng thơ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;">3/ Cảm nhận của anh chị về hình tượng thiên nhiên và
con người Việt Bắc trong đoạn thơ sau:</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="PT-BR" style="color: navy; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;">“ Ta
về mình có nhớ ta</span><span lang="PT-BR" style="mso-ansi-language: PT-BR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>……………………..</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung”</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( Việt
Bắc- Tố Hữu)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Qua hồi
tưởng của chủ thể trữ tình, cảnh và người VB hiện lên thật đẹp. Nhưng có lẽ đẹp
nhất trong nỗi nhớ về VB là sự hoà quyện thắm thiết giữa cảnh và người, là ấn
tượng không thể phai mờ về người VB cần cù trong lao động, thuỷ chung tình
nghĩa trong đoạn thơ trên</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR; mso-bidi-font-weight: bold;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Thiên
nhiên VB hiện lên với những vẻ đẹp đa dạng, phong phú sinh động, thay đổi theo
từng mùa </span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Gắn bó với khung cảnh ấy là con người bình dị:
người đi làm nương rẫy, người đan nón, người hái măng…..Bằng những việc làm nhỏ
bé của mình, họ đã góp phần tạo nên sức mạnh của cuộc kháng chiến</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Âm hưởng
trữ tình tạo nên khúc ca ngọt ngào đằm thắm của tình đồng chí, đồng bào, tình
yêu thiên nhiên, yêu đất nước…</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>4/ Phân tích đoạn thơ:</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>“ Những đường Việt Bắc của ta</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>……………………………..</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Vui từ Việt Bắc đèo De, núi Hồng”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Khí thế dũng mãnh của cuộc kháng chiến chống Pháp ở Việt
Bắc( 8 câu đầu)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Toàn cnảh quân dân ra trận chiến đấu với khí
thế hào hung, sôi sục, khẩn trương</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Hình ảnh<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>bộ đội hành quân ra trận với vẻ đẹp hào hùng lãng mạn</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Dân công phục vụ kháng chiến</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Khí
thế chiến thắng của các chiến trường khác (4 câu)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Nghệ
thuật sử dụng hình ảnh, ngôn từ: từ láy, động từ, tính từ gợi tả, phép tu từ,
giọng thơ; chất sử thi hào hùng, tính lãng mạn tương trưng.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;">5/ Nêu
những nét độc đáo trong nghệ thuật biểu hiện của đoạn trích “ Đất Nước- Mặt đường
khát vọng”:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Kết cấu đoạn trích chia làm hai phần, mỗi phần trả lời những
câu hỏi nhất dịnh ngầm ẩn sâu xa trong mạch thơ: đất Nước có từ bao giờ? Cội
nguồn từ đâu? Đất Nước là gì? Đất Nước của ai? Ai làm nên ĐN? Tất cả lien kết
thành một hệ thống khá chặt chẽ, thể hiện hướng tìm tòi đầy trí tuệ của NKĐ.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Chất liệu nghệ thuật : Sử dụng sang tạo các chất liệu văn hoá
dân gian từ tục ngữ, thành ngữ, ca dao, truyền thuyết….đến phong tục tập quán
và sinh hoạt hằng ngày. Điều đó tạo cho đoạn trích một không gian nghệ thuật
riêng hết sức quen thuộc gần gũi mà lại diệu kì, bay bổng. Đó là không gian nghệ
thuật kết tinh tâm hồn, trí tuệ<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>của nhân
dân.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Bút pháp trữ tình - chính luận: những tri thức văn hoá
được kiểm nghiệm trong thực tế, trong sự nhập cuộc vào đời sống nhân dân; sự
hài hoà của cảm xúc và suy nghĩ, những lí lẽ sắc sảo qua hình thức thơ gợi cảm,
giọng thơ thiết tha sôi nổi.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Hình
thức thơ: Mượn hình thức trò chuyện tâm tình của TY nam nữ với dòng thơ tự do,
nhạc điệu linh hoạt, đoạn trích này giống như một tuỳ bút bằng thơ gây ấn tượng
sâu sắc cho người đọc.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;">6/ ĐN
được cảm nhận với sự thống nhất của 3 phương diện: chiều sâu văn hoá, chiều rộng
của không gian, chiều dài về thời gian. Anh chị hiểu điều đó như thế nào?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Chiều sâu văn hoá:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ ĐN là nơi sinh tồn của ông bà, tổ tiên, là
nơi con người được sinh ra, là quê hương.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ ĐN gắn với phong tục tập quán, ca dao, cổ
tích, sinh hoạt thường ngày có từ bao đời của người Việt</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Về không gian:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ ĐN là những gì gần gũi, quen thân với cuộc
sống của mỗi người, là ngôi trường, là bến nước, là mảnh đất ta sinh ra và lớn
lên, là quê hương của tình yêu, của kỉ niệm yêu thương.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ ĐN là không gian rộng lớn, là núi rừng song
bể, là nơi chốn sinh tồn của cả cộng đồng dân tộc qua bao thế hệ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">Về thời gian: ĐN
được cảm nhận từ quá khứ nghìn xưa với huyền thoại “ LLQ-ÂC” cho đến hôm nay với
ngày giỗ tổ Hùng Vương trong tâm hồn người Việt. Bức thông điệp huyết thống “
con Rồng cháu Tiên” sẽ truyền mãi qua các thế hệ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;">7/ Nêu
suy nghĩ của anh chị về nhận xét: Ở phần cuối, tư tưởng “ĐN của Nhân dân” đã thể
hiện tập trung trong sự cảm nhận tính cách con người Việt Nam </span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>“ Để Đất Nước này
là ĐN của Nhân dân</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;">
</span>……………………………………..</span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Đi trả thù mà
không sợ dài lâu”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Câu thơ : “ ĐN của Nhân dân, ĐN của ca dao thần thoại” là một
cách định nghĩa về ĐN thật giản dị mà độc đáo.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- ĐN
được tạo nên bởi sức mạnh và tình nghĩa của nhân dân, ĐN là của Nhân dân; muốn
hiểu ĐN phải hiểu nhân dân và vẻ đẹp tâm hồn tính cách của nhân dân, hơn đâu hết
có thể tìm thấy trong văn hoá tinh thần của nhân dân: văn hoá dân gian, thần
thoại, cổ tích, ca dao….</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Trong
kho tàng ca dao, nhà thơ chọn 3 câu tiêu biểu để nêu bật 3 đặc điểm quan trọng
trong tín cách truyền thống của nhân dân<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>: Say đắm trong TY, quý trọng tình nghĩa, quyết liệt trong chiến đấu.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="color: navy; mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>8/ Giữa sóng và em trong bài thơ “ Sóng” ( XQ)
có mối quan hệ như thế nào? Nêu nhận xét về nghệ thuật kết cấu của bài thơ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Sóng là hình ảnh, là biểu tượng cho tâm hồn người con gái
đang yêu- một kiểu của cái tôi trữ tình. Em là cái tôi trữ tình của nhà
thơ.Sóng và em có lúc phân đôi, có lúc hoà nhập để nói lên cảm xúc, tâm trạng
phong phú, phức tạp nhiều khi mâu thuẫn nhưng thống nhất trong<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>tâm hồn người con gái đang yêu</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Bài
thơ được kết cấu trên cơ sở nhận thức tương đồng, hoà hợp giữa hai hình tượng
trữ tình: Sóng và em. Sóng biểu xôn xao triền mien, vô tận gợi liên tưởng đến
song lòng dạt dào đầy khát khao TY, hạnh phúc. Song hành với sóng là em. Cấu
trúc song hành này góp phần tạo nên chiều sâu nhận thức và nét độc đáo của bài
thơ.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="color: navy;">9/ Cảm nhận về tâm hồn
người phụ nữ đang yêu qua bài thơ Sóng</span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Mở đầu bài thơ là trạng thái tâm lí của tâm hồn khao
khát yêu đương đang tìm đến một tình yêu rộng lớn (K1)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Những trạng thái, những cung bậc phức tạp
trong trái tim yêu</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ khát khao tìm được sự đồng cảm, đồng điệu,
vươn tới cái lớn lao, cao đẹp</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Khát
vọng TY là khát vọng muôn đời của nhân loại, nhất là tuổi trẻ (K2)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- TY
là một điều bí ẩn thiêng liêng, như song biển, như gió trời khó có thể lí giải
được . XQ đã cắt nghĩa TY một cách hồn nhiên, trực cảm (K3,4)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- TY
gắn với nỗi nhớ (K5)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- TY
phải vượt qua thử thách trắc trở để khẳng định lòng chung thuỷ(K6,7)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Khát
vọng về một TY vĩnh hằng ( K8,9)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="color: navy;">10/ Nêu những nét đặc
sắc của ngôn từ nghệ thuật trong bài thơ “ Đàn Ghita của Lor ca”</span>:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Bài thơ như giai điệu một bản nhạc, có phần nhạc đệm của
Ghi ta. Chuỗi âm li la li la li la….mở đầu và kết thúc bài thơ gợi lên tiếng
vang giàu nhạc điệu.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Ngôn
ngữ diễn tả âm thanh theo lối tượng trưng, lien tục chuyển đổi cảm giác, màu sắc:
tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta xanh; hình ảnh động: tiếng ghi ta tròn bọt nước
vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Màu
sắc gắn với cảm xúc và suy tưởng: áo choàng đỏ gắt, áo choàng bê bết đỏ, chiếc
ghi ta màu bạc</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Hình
ảnh giàu sắc thái tượng trưng: ném lá bùa vào xoáy nước, ném trái tim mình vào
lặng im</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Hệ thống ngôn ngữ giàu sắc thái tu từ: so sánh, nhân
hoá, ẩn dụ…</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="color: navy;">11/ Tìm hiểu hình tượng
Sông Đà</span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR; mso-fareast-font-family: Arial;">a. </span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">Sông Đà hung bạo, dữ dội:</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Cảm hứng mãnh liệt về vẻ đẹp hoang sơ, kì vĩ của sông Đà:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Thành vách dựng đứng, dòng chảy ghê gớm,
thác đá</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Sức mạnh của gió, sóng, đá</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Những hút nước ghê rợn</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Những thác nước<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>bày thế trận như một bầy thuỷ quái hung bạo</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Giọng văn phóng túng, ngôn từ phong phú giàu
giá trị tạo hình</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR; mso-fareast-font-family: Arial;">b. </span><span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">Sông Đà thơ mộng, trữ tình</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Một vẻ đẹp đầy nữ tính- “ áng tóc trữ tình”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span lang="FR" style="mso-ansi-language: FR;">- Sông
Đà đẹp ở không gian và thời gian khác nhau</span></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- TY tha thiết với
sông Đà</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy;">12/ Tìm hiểu hình tượng ông lái đò
trong cuộc chiến đấu với con SĐ hung bạo:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
- Trong cảm xúc thẩm mĩ của NT con người
lao động đẹp và quý hơn tất cả. Đó là khối “ vàng mười”. Con người lao động vô
danh trong cuộc đấu tranh chinh phục thiên nhiên đã trở nên lớn lao, kì vĩ</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- Người anh hung lao động
trên sông nước:</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Cuộc đấu tranh
không cân sức ( SĐ hung bạo- con người nhỏ bé)</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Con người đã chiến
thắng sức mạnh của tự nhiên. Dòng song càng hung bạo thì hình tượng ông lái đò
càng đẹp đẽ, uy nghi.</div>
<div class="MsoNormal">
+ Nguyên nhân làm nên chiến thắng: kinh nghiệm đò giang song
nước, nắm được quy luật của dòng song, sự ngoan cường, ý chí quyết tâm…</div>
<div class="MsoNormal">
Đoạn văn miêu tả đầy không khí trận mạc, sức tưởng tượng và
kho từ vựng phong phú thể hiện rõ PCNT của NT</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- Vẻ đẹp tài hoa, nghệ
sĩ</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Nghệ sĩ vượt thác
qua ghềnh</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Tâm hồn đẹp : vô
danh, thầm lặng, bình dị.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy;">13/ Nét độc đáo, đa sắc thái của
sông Hương trong “ Âi đã đặt tên cho dòng sông”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Vẻ đẹp của song Hương từ thượng nguồn đến đoạn
chảy qua kinh thành Huế</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Ở thượng nguồn
sông Hương có vẻ đẹp “phóng khoáng và man dại ” như một cô gái Di-gan</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Khi chảy qua dãy
Trường Sơn, SH như “ một bản trường ca rừng già rầm rộ….”</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Ra khỏi rừng sông
Hương trở nên “ dịu dàng và trí tuệ”…</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>+ Khi uốn lượn qua những
rừng thông nơi đặt lăng mộ vua nhà Nguyễn, nó lại có vẻ đẹp “ trầm mặc”, “ như
triết lí, như cổ thi…”</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- Vẻ đẹp của song
Hương trong cảm hứng của các nghệ sĩ: Nguyễn Du, CBQ, TĐ, TH… vẻ đẹp SH gắn với
cách cảm nhận, cách nhìn nhận riêng của từng nhà thơ.</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- SH gắn với xứ Huế với
lịch sử dựng nước và dựng nước; gắn với cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Nam của nước đại
Việt xưa.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: navy;">14/ Nét riêng trong văn phong của
Hoàng Phủ Ngọc Tường:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- TY say đắm với dòng
song, sự gắn bó máu thịt với cảnh và con người xứ Huế</div>
<div class="MsoNormal">
- Cây bút giàu chất trí tuệ, hiểu biết sâu
rộng về lịch sử, văn hoá và nghệ thuật xứ Huế</div>
<div class="MsoNormal">
- Trí tưởng tượng lãng mạn bay bổng</div>
<div class="MsoNormal">
- Văn phong tao nhã, hướng nội, tinh tế,
tài hoa</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: maroon; mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>NGHỊ LUẬN XÃ HỘI</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Vận dụng các thao
tác giải thích, chứng minh, bình luận</div>
<div class="MsoNormal" style="tab-stops: 18.0pt;">
- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Diễn đạt
rõ ràng, chuẩn xác, nêu rõ luận điểm</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: normal;">I-
Nghị luận về một tư tưởng đạo lí</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>1. Đề tài:</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Về nhận thức ( lí
tưởng, mục đích học tập….)</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Về tâm hồn, tính
cách ( lòng yêu nước, lòng nhân ái, lòng vị tha, tính trung thực….)</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Về quan hệ gia
đình ( tình mẹ con, tình anh em….) </div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- Về quan hệ xã hội
( tình đồng loại, tình thầy trò, tình bạn bè…)</div>
<div class="MsoNormal">
2. Về cấu trúc triển khai tổng quát:</div>
<div class="MsoNormal">
- Giải thích tư tưởng đạo lí cần bình luận<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>( với đề cần bàn luận là vấn đề gì?)</div>
<div class="MsoNormal">
- Phân tích những mặt đúng, bác bỏ những biểu hiện sai lệch
có liên quan đến vấn đề cần bình luận.</div>
<div class="MsoNormal">
- nêu ý nghĩa của vấn đề (bài học nhận thức, hành động…)</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<strong><span style="color: navy; mso-bidi-font-weight: normal;">II-
Nghị luận về một hiện tượng đời sống:</span></strong></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
1.Đề tài: Những hiện tượng tốt hoặc chưa tốt cần được nhìn
nhận thêm ( chấp hành luật giao thông, hiến máu nhân đạo, hút thuốc lá nơi công
cộng, phong trào mùa hè xanh…..) </div>
<div class="MsoNormal">
2.Về cấu trúc triển khai tổng quát: xem hướng dẫn sgk</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-90794336700367424352011-10-24T22:46:00.000-07:002011-12-07T21:13:51.905-08:00Phân tích "Việt Bắc" ( Tố Hữu)<b>Xuất xứ</b><br />
<br />
<br />
Sau chiến thắng Điện Biên, hiệp định Geneve được ký kết, miền Bắc
được hoàn toàn giải phóng. Hồ Chủ tịch và Chính phủ kháng chiến trở về
thủ đô Hà Nội tháng 10/1954. Nhân dịp này Tố Hữu viết bài thơ “Việt
Bắc”.<br />
<br />
<b>Một vài điều cần biết</b> <br />
<br />
1. Việt Bắc là vùng địa lý - chiến khu bao gồm 6 tỉnh, được gọi tắt
là: Cao-Bắc-Lạng-Thái-Tuyên-Hà. Trong 9 năm kháng chiến, Việt Bắc là
chiến khu, là thủ đô của Chính phủ kháng chiến và Hồ Chủ tịch.<br />
<br />
2. Bài thơ được viết theo thể thơ lục bát gồm 150 dòng thơ (câu
thơ). Cấu trúc theo hình thức đối đáp của lối hát giao duyên trong dân
ca giữa “mình” với “ta”. (Sách Văn 12 chỉ trích học 88 dòng thơ)<br />
<br />
Những ý lớn của bài thơ<br />
<br />
- Những kỷ niệm ân tình sâu nặng một thời gian khổ<br />
<br />
- Nhớ con người Việt Bắc<br />
<br />
- Nhớ cảnh Việt Bắc trong 4 mùa<br />
<br />
- Nhớ chiến khu Việt Bắc oai hùng<br />
<br />
- Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền.<br />
<br />
Những tình cảm đẹp, những vần thơ hay<br />
<br />
1. Hai mươi câu đầu là lời nhắn gửi, những câu hỏi của “ta” (người ở
lại nhắn gửi hỏi “mình” (người về). Cảnh tiễn đưa, cảnh phân ly ngập
ngừng, lưu luyến bâng khuâng: “Tiếng ai tha thiết bên cồn… áo chàm đưa
buổi phân li…” Có 8 câu hỏi liên tiếp (đặt ở câu 6): “Có nhớ ta… có nhớ
không… có nhớ những ngày… có nhớ những nhà… có nhớ núi non… mình có nhớ
mình…” Sự láy đi láy lại diễn tả nỗi niềm day dứt khôn nguôi của người ở
lại. Bao kỷ niệm sâu nặng một thời gian khổ như vương vấn hồn người:<br />
<br />
(…) Mình đi có nhớ, những ngày<br />
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù<br />
Mình về có nhớ chiến khu<br />
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai<br />
Mình đi có nhớ những nhà<br />
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son…<br />
Các câu 8 hầu như ngắt thành 2 vế tiểu đối 4/4, ngôn ngữ thơ cân
xứng, hài hòa, âm điệu thơ êm ái, nhịp nhàng, nhạc điệu ngân nga thấm
sâu vào tâm hồn người, gợi ra một trường thương nhớ, lưu luyến mênh
mông.<br />
<br />
“Mình” và “ta” trong ca dao, dân ca là lứa đôi giao duyên tình tự.
“Mình”, “ta” đi vào thơ Tố Hữu đã tạo nên âm điệu trữ tình đậm đà màu
sắc dân ca, nhưng đã mang một ý nghĩa mới trong quan hệ: người cán bộ
kháng chiến với đồng bào Việt Bắc; tình quân dân, tình kẻ ở người về.<br />
<br />
2. Sáu mươi tám câu tiếp theo là người về trả lời kẻ ở lại. Có thể
nói đó là khúc tâm tình của người cán bộ kháng chiến, của người về. Bao
trùm nỗi nhớ ấy là “như nhớ người yêu” trong mọi thời gian và tràn ngập
cả không gian:<br />
<br />
- Nhớ cảnh Việt Bắc, cảnh nào cũng đầy ắp kỷ niệm:<br />
<br />
“Nhớ từng bản khói cùng sương,<br />
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về<br />
Nhớ từng rừng nứa bờ tre,<br />
Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy”<br />
<br />
- Nhớ con người Việt Bắc giàu tình nghĩa cần cù gian khổ:<br />
<br />
“… Nhớ bà mẹ nắng cháy lưng<br />
… Nhớ người đan nón chuốt từng sợi dang<br />
…Nhớ cô em gái hái măng một mình<br />
… Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung”<br />
<br />
Điều đáng nhớ nhất là nhớ người ở lại rất giàu tình nghĩa, “đậm đà lòng son”:<br />
<br />
“Thương nhau chia củ sắn lùi<br />
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”<br />
<br />
Nhớ cảnh 4 mùa chiến khu. Nỗi nhớ gắn liền với tình yêu thiên nhiên,
tình yêu sông núi, đầy lạc quan và tự hào. Nhớ cảnh nhớ người, “ta nhớ
những hoa cùng người”. Nhớ mùa đông “Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi”. Nhớ
“Ngày xuân mơ nở trắng rừng”. Nhớ mùa hè “Ve kêu rừng phách đổ vàng”.
Nhớ cảnh “Rừng thu trăng rọi hòa bình”. Nỗi nhớ triền miên, kéo dài theo
năm tháng.<br />
<br />
- Nhớ chiến khu oai hùng:<br />
<br />
“Núi giăng thành luỹ sắt dày,<br />
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù”<br />
<br />
- Nhớ con đường chiến dịch:<br />
<br />
“Những đường Việt Bắc của ta,<br />
Đêm đêm rầm rập như là đất rung.<br />
Quân đi điệp điệp trùng trùng<br />
Ánh sao đầu súng bạn cũng mũ nan.<br />
Dân công đỏ đuốc từng đoàn<br />
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay…”<br />
<br />
Âm điệu thơ hùng tráng thể hiện sức mạnh chiến đấu và chiến thắng
của quân và dân ta. Từ núi rừng chiến khu đến bộ đội, dân công, tất cả
đều mang theo một sức mạnh nhân nghĩa Việt Nam thần kỳ quyết thắng.<br />
<br />
- Nỗi nhớ gắn liền với niềm tin<br />
<br />
“… (Nhớ) ngọn cờ đỏ thắm gió lồng cửa hang<br />
… Nhìn lên Việt Bắc: Cụ Hồ sáng soi<br />
… Trông về Việt Bắc mà nuôi chí bền”<br />
<br />
- Nhớ Việt Bắc là nhớ về cội nguồn, nhớ một chặng đường lịch sử và cách mạng:<br />
<br />
“Mười lăm năm ấy ai quên<br />
Quê hương cách mạng dựng nên Cộng hòa”<br />
<br />
<b><u>Một số bài tập</u></b>:<br />
<br />
Baì 20556<br />
<br />
Tình quê hương đất nước trong ba bài thơ “ Bên kia sông Đuống “ ( Hoàng
Cầm ) , “ Việt Bắc “ ( Tố Hữu ) và “ Đất nước “ ( Nguyễn Đình Thi )<br />
<br />
Baì 20548<br />
<br />
Nhớ chân người bước lên đèo<br />
<br />
(Trích Việt Bắc - Tố Hữu)<br />
<br />
“Mình về với Bác đường xuôi<br />
<br />
Thưa giùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người<br />
<br />
Nhớ Ông cụ mắt sáng ngời<br />
<br />
Áo nâu túi vải, đẹp tươi lạ thường!<br />
<br />
Nhớ Người những sáng tinh sương<br />
<br />
Ung dung yên ngựa trên đường suối reo<br />
<br />
Nhớ chân Người bước lên đèo<br />
<br />
Người đi, rừng núi trông theo bóng Người…”<br />
<br />
<b><span style="color: red;">Các bài tập liên quan</span></b><br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Bộ tranh tứ bình trong bài thơ “Việt bắc”</span></b><br />
<br />
<br />
Cuộc chia tay đầy lưu luyến nhờ thương giữa những người cán bộ kháng
chiến và nhân dân Việt Bắc được nhà thơ Tố Hữu phản ánh trong bài thơ
“Việt Bắc” như cuộc chia tay của một đôi bạn tình. Ta và mình đã sống
với nhau mười lăm năm keo sơn gắn bó, giờ đây phải chia tay để làm nhiệm
vụ mới. Bài thơ được kết cấu theo lối hát đối đáp dân tộc. Đoạn trích
dưới đây là lời của người cán bộ kháng chiến nói lên nỗi yêu thương nhớ
của mình đối với Việt Bắc, với thiên nhiên tươi đẹp và với con người
Việt Bắc tình nghĩa”<br />
”..Ta về, mình có nhớ ta<br />
<br />
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người.<br />
<br />
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi<br />
<br />
Đèo cao ánh nắng dao gài thắt lưng<br />
<br />
Ngày xuân mơ nở trắng rừng<br />
<br />
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang.<br />
<br />
Ve kêu rừng phách đổ vàng<br />
<br />
Nhớ cô em gái hái măng một mình<br />
<br />
Rừng thu trăng rọi hòa bình<br />
<br />
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.”<br />
<br />
Mở đầu đoạn thơ, người cán bộ kháng chiến hỏi Việt Bắc có nhớ “ta” không
và diễn tả nỗi nhớ của mình với Việt Bắc một cách khái quát:<br />
<br />
“Ta về, mình có nhớ ta<br />
<br />
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người”<br />
<br />
Điệp từ “Ta về” và “nhớ” tăng cường nhạc điệu êm ái hợp với tình cảm
thương nhớ và nhấn mạnh tình cảm tha thiết giữa người đi kẻ ở. Trong nỗi
nhớ của người ra về, ấn tượng sâu đậm nhất là “hoa” và “người”. “Hoa”
là biểu tượng của thiên nhiên Việt Bắc tươi đẹp. Đặt “hoa” bên cạnh
“người” làm tôn lên niềm yêu mến trân trọng của người đối với nhân dân
các dân tộc Việt Bắc tình nghĩa.<br />
<br />
Đoạn thơ còn lại diễn tả nỗi nhớ dào dạt của người về xuôi đối với Việt
Bắc. Nỗi nhớ hiện lên trong từng thời gian và không gian của Việt Bắc.
Người ra về nhớ cả hình ảnh bốn mùa của Việt Bắc. Cũng là cái cớ để nhà
thơ phác họa vẻ đẹp rực rỡ và thơ mộng của núi rừng và gợi hình ảnh của
nhân dân Việt Bắc ân tình thủy chung.<br />
<br />
Đây là mùa đông với màu xanh tha thiết lại đột ngột bùng lên màu “hoa chuối đỏ tươi” như ngọn lửa của rừng, ấm áp tìn yêu:<br />
<br />
“Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi<br />
<br />
Đèo cao ánh nắg dao gài thắt lưng”<br />
<br />
Vẻ đẹp của màu sắc, của hoa lá, của ánh sáng, của hương hoa hòa quyện với vẻ đẹp của con người.<br />
<br />
Giữa “Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi” đã nổi bật lên hình ảnh người lao động miền núi:<br />
<br />
“Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng”<br />
<br />
Tố Hữu quan sát rất tinh. Người đi rừng bao giờ cũng có một con dao trần
dắt lưng lấp lánh ánh sáng mặt trời. Hình ảnh “đèo cao ánh nắng”… ấy
làm sao mà quên được?<br />
<br />
“Ngày xuân mơ nở trắng rừng<br />
<br />
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang”<br />
<br />
Bức tranh mùa xuân lại được chuyển sang gam màu lạnh. Ngày xuân rừng núi
phủ một màu trắng tinh khiết của hoa mơ. Động từ “nở” khiến cho màu sắc
như đang vận động, màu trắng càng có sức ám ảnh đối với người đọc. Dưới
ánh sáng của rừng mơ mùa xuân, hình ảnh cô gái lao động Việt Bắc hiện
lên thanh mảnh, dịu dàng:<br />
<br />
“Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang”<br />
<br />
Mùa hè, âm thanh của tiếng ve là đặc trưng của rừng núi Việt Bắc:<br />
<br />
“Ve kêu rừng phách đổ vàng”<br />
<br />
Tác giả đã sử dụng bút pháp ấn tượng . Tưởng chừng như tiếng “ve kêu”
đậm đặc, rung chuyển cả cây rừng khiến cho lá “phách đổ vàng”, Ấn tượng
ấy mang lại nét lạ cho phong cách thơ Tố Hữu. Giữa cảnh rừng mua hè, bất
chợt gặp một cô gái “hái măng một mình”, phong cảnh thật là hữu tình.<br />
<br />
Cảnh thu Việt Bắc lại được miêu tả về đêm với bầu trời cao rộng và mảnh trăng thu thanh bình.<br />
<br />
“Rừng thu trăng rọi hòa bình<br />
<br />
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.”<br />
Những đêm trăng thu nổi lên “tiếng hát ân tình thủy chung” như tạc vào
trong dạ của người ra đi. Trong trí nhớ của họ, phong cảnh Việt Bắc đầy
màu sắc như một cái nền để làm nổi bật hình ảnh người Việt Bắc đảm
đang,tình nghĩa, thủy chung.<br />
<br />
Như vậy là màu sắc, đường nét, âm thanh của rừng núi Việt Bắc được miêu
tả trong sự vận động của thời gian, không gian. Mùa nào, cảnh rừng Việt
Bắc cũng đẹp, cũng nên thơ đáng yêu, đáng nhớ. Có thể coi đấy là bộ
tranh tứ bình đặc sắc của cảnh rừng Việt Bắc kháng chiến in đậm trong
tâm trí của người về.<br />
<br />
Đây là đoạn thơ đặc sắc trong bài thờ “Việt Bắc” nổi tiếng của Tố Hữu.
Đoạn thơ đã diễn tả được tình cảm nhớ thương Việt Bắc sâu nặng của người
cán bộ kháng chiến khi rời Việt Bắc để trở về thủ đô Hà Nội. Ngôn ngữ
uyển chuyển, ngọt ngào. Những từ “ta”, “mình” được nhà thơ sử dụng có ý
nghĩa mới. Những từ vón rất riêng được Tố Hữu dùng với nghĩa chung,
khiến cho cái chung có sứ rung động lạ thường. Nhạc điệu của câu thơ lục
bát êm đềm có sức ngân vang trong lòng người đọc như một khúc hát ru kỉ
niệm. Điệp từ “nhớ” được lặp lại nhiều lần với nhiều cấp độ khác nhau
tăng cường nhạc điệu du dương của đoạn thơ và nhấn mạnh được nỗi lòng
lưu luyến của tác giả với chiến khu, với cảnh, với người Việt Bắc. Đặc
biệt hơn cả là trong tâm tưởng của người ra vè in sâu hình ảnh sắc màu
của bức tranh tứ bình tươi sáng rực rỡ thơ mộng. Đoạn thơ đã diễn tả
được một khía cạnh sâu sắc của chủ đề bài thơ “Việt Bắc” là tình cảm
thủy chung – thủy chung với cách mạng.<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">“Ta” với “Mình” trong bài thơ “ Việt Bắc” </span></b><br />
<br />
"Việt Bắc” là một bài thơ trữ tình cách mạng. Mối tình giữa
Việt Bắc và người cán bộ cách mạng được Tố Hữu diễn tả như một mối tình
riêng. Tố Hữu hình tượng hóa Việt Bắc và người cán bộ cách mạng như một
đôi bạn tình. Đôi bạn tình đã chung sống với nhau mười lăm năm “ thiết
tha, mặn nồng”, giờ đây họ chia tay nhau vì người cán bộ phải đi làm
nhiệm vụ mới. Buổi chia li đầy lưu luyến lại phảng phất không khí buổi
chia tay của những đôi bạn tình trong ca dao hàng trăm năm nay. Tố Hữu
mượn thể hát đối đáp dân tộc, đồng thời cũng mượn luôn cả ngôn ngữ đậm
đà màu sắc dân tộc để thể hiện những tình cảm mới. “Ta” với “Mình” tưởng
như chỉ có thể có một đời sống riêng trong ca dao, với Tố Hữu, bỗng lớn
dậy, tự nhiên thỏai mái đi thằng vào đời sống chung của dân tộc, ôm
trùm lấy những tình cảm lớn của thời đại.<br />
<br />
Trong buổi chia tay, Việt Bắc đặt ra cho bạn mình những câu hỏi dồn dập,
nặng tình, nặng nghĩa, nặng suy nghĩ, bộc lộ yêu thương đồng thời cũng
đòi hỏi được yêu thương. Ray rứt nhất là câu này:<br />
<br />
“ Mình đi mình có nhớ mình<br />
<br />
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?”<br />
<br />
Đây là một trong những câu thơ hay nhất của bài Việt Bắc. Cũng khong sợ
nói quá là câu thơ đã cõng cả chủ đề bài thơ, dĩ nhiên là còn có câu chị
câu em hộ vệ. Linh hồn của câu thơ đọng ở ba chữ mình. Hai chữ mình
trước ngôi thứ hai đã đành, chữ mình sau cũng là ngôi thứ hai. Lạ nhất
là đại từ mình ngôi thứ hai này. Trong ca dao, không gặp kiểu đại từ đổi
ngôi như vậy.<br />
<br />
“Mình đi mình có nhớ mình”<br />
<br />
Câu thơ vốn có gốc rễ sâu xa trong ca dao của dân tộc bỗng vụt lớn lên,
mới mẻ hiện đại. Nói nôm na ra là anh đi anh có nhớ anh không? Anh nhớ
em và anh còn phải nhớ anh nữa. anh có thể quên em, nhưng ngay cả anh,
anh cũng có thể quên đấy. Câu hỏi thật sâu nặng, nghe mà giật mình. Ca
dao chỉ đòi nhớ em thôi. Vậy là Tố Hữu thêm hương thêm sắc cho chữ tình,
và chủ đề sâu sắc của bài thơ lộ ra một cách kín đáo, chứ không đợi đến
những câu ướm hỏi dè chừng sau này…<br />
<br />
Mình ở đây trong sáng biết mấy, đẹp đẽ biết mấy, anh hùng biết mấy. Mình
đã từng gắn bó với những kỷ niêm êm đềm, đã từng đồng cam cộng khổ
“miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai”, đã từng chia bùi sẻ ngọt
“Thương nhau chia củ sắn lùi, bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng” chẳng
khác gì ”tướng sĩ một lòng phụ tử, hòa nước sông chén rượu ngọt ngào”
(Bình Ngô đại cáo). Cho nên mình để lại những trang sử oai hùng, mình
gắn liền với những di tích lịch sử vô giá “Tân Trào, Hồng Thái, mái đình
cây đa”. Bây giờ “Mình về thành thị xa xôi”, rồi “nhà cao”… rồi “phố
đông” rồi sáng đèn”… liệu mình có thay lòng đổi dạ với mình không? Mười
lăm năm trước đây, Tố Hữu như thấy trước những diễn biến tư tưởng trong
hòa bình cho nên đã mượn lời Việt Bắc ướm hỏi một cách xa xôi gợi rất
nhiều suy nghĩ. Tước đi cái vỏ ngòai là cách phô diễn đối đáp., Việt
Bắc còn lại nguyên hình là bài thơ lòng dặn lòng. Lời thơ tiếng thơ
“Việt Bắc” cứ xao xuyến lên là ở cái hương thầm này mà ra. Dặn răng
“uống nước nhớ nguồn”. mình hãy nhớ lấy. chất đạo đứ cao đẹp trong những
ngày kháng chiến vô cùng gian khổ này. Đó vừa là đạo lí làm người của
dân tộc ta vừa là phẩm cách mới của người cách mạng. Về mặt tâm lý cũng
sâu sắc. Thực ra người hỏi “ co snhớ mình” không, cũng là một dịp nữa để
hỏi “có nhớ ta” không, bởi vì “ mình với ta tuy hai mà một”. Những
trang sử oanh liệt kia, những di tích lịch sử vô giá kia đâu phải chỉ là
mình? Cách thể hiện tình cảm ở đây thật kín đáo, tế nhị.<br />
<br />
Trước những câu hỏi chân tình, tha thiết của Việt Bắc, người về xuôi đáp lại những câu cũng chí tình:<br />
<br />
“Mình đi, mình lại nhớ mình<br />
<br />
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu”<br />
<br />
(Trả lời câu hỏi: “Mình về mình có nhớ ta, Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng”)<br />
<br />
Lại gặp ba chữ mình. Mình ngôi thứ nhất nhớ mình ngôi thứ hai. Sử dụng
ngôi thứ hai của đại từ như vậy không có gì đặc biệt, nhưng dùng liền ba
chũ mình khiến câu thơ rất quyện và ấm. Nếu thay mình ngôi thứ nhất
bằng ta thì tình cảm sẽ lạnh và xa xôi hẳn, điều tối kị trong những buổi
chia li, nhất là đối với người ra đi. Ngươc lại, chữ ta trong câu thơ
sau đây thì rất thích hợp:<br />
<br />
“Mình về mình lại nhớ ta<br />
<br />
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào”<br />
<br />
(Trả lời cho câu hỏi:”Mình đi mình có nhớ mình, Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa”)<br />
<br />
Trong lời hỏi của Việt Bắc, Tố Hữu dùng ba đại từ ngôi thứ hai, trong
lời đáp của người về xuôi, Tố Hữu lại dùng ba đại từ ngôi thứ nhất. Sự
chuyển đổi ngôi thứ của đại từ thật là linh họat. Cũng có thể nói nôm
na: anh về anh vẫn nhớ anh đấy!<br />
<br />
Tố Hữu sử dụng rất khéo léo những đại từ “ta”, “mình” trong câu làm giàu
thêm ý nghĩa của câu thơ. Đây là ta với mình trong cảnh chia li:<br />
<br />
“Mình về mình có nhớ ta<br />
<br />
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng.”<br />
<br />
Mình và ta đứng ở hai đầu câu thơ nhìn nhau đau đáu. Câu thơ gợi cảm xa
xôi, hợp với tâm trạng của người ở lại. Trong tâm trạng chia tay, người ở
lại cứ muốn nói xa ra, để được đòi thương, đòi yêu, đòi nhớ, để được
thêm cớ nghi kị, ghen tuông. Cách cấu trúc câu thơ này chúng ta cũng bắt
gặp trong bài thơ “Thề non nước” của Tản Đà:<br />
”Nước non nặg một lời thề<br />
<br />
Nước đi đi mãi không về cùng non”<br />
<br />
Lúc thề nguyền. “nước”, “non” đứng sóng đôi nhau. Khi xa cách “nước”, “non” tách ra dứng ở hai đầu mút câu thơ. Xa vời biết mấy!<br />
<br />
Trong lời của người về,”ta” với “mình” lại gài chặt với nhau.<br />
<br />
“Ta với mình, mình với ta<br />
<br />
Lòng ta sau trước mặn mà dinh ninh”<br />
<br />
Hoặc:<br />
<br />
“Nửa mai mình gởi quê nhà<br />
<br />
Nước non đâu cũng là ta với mình”<br />
<br />
Ta với mình xoắn quýt , quấn quýt nhau làm nồng nàn cả câu thơ, làm yêu lòng người ở lại<br />
<br />
Bài thơ ”Việt Bắc” nồng đượm hương vị ca dao dân tộc. Một trong những
yếu tố tạo ra màu sắc dân tộc đó là ngôn ngữ. Ngôn ngữ dân tộc được Tố
Hữu vận dùng rất nhuần nhị. Những từ vốn có một đời sống riêng trong ca
dao được nhập vào với gia đình ngôn ngữ hiện đại. “Ta”, “mình” đã mang
lại cho bài thơ trữ tình cách mạng một màu sắc tình cảm đặc biệt thấm
thía, làm riêng cả mối tình chung. Và Ta, mình đi qua tâm hồn Tố Hữu lại
cũng được sáng ra, lấp lánh những ý nghĩa mới. Ta với mình ấy là dân
tộc. Ta với mình ấy là hiện đại.<br />
<br />
<b><span style="color: blue;">Phân tích tác phẩm Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu</span></b><br />
<br />
Những bài thơ lớn của Tố Hữu đều sáng tác vào những điểm mốc của lịch sử
cách mạng Việt Nam. Bài thơ “Việt Bắc” - kiệt tác của Tố Hữu cúng được
sáng tác trong một thời điểm trọng đại của đất nước. Năm 1954, cuộc
kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, hoà bình được lập lại. Chủ
tịch Hồ Chí Minh, trung ương Đảng, cán bộ, bộ đội rời Việt Bắc trở về
Thủ đô Hà Nội. Trong không khí chia tay đầy nhớ thương lưu luyến giữa
nhân dân Việt Bắc và những người cán bộ cách mạng, nhà thơ Tố Hữu đã
sáng tác bài thơ “Việt Bắc”. Với tầm nhìn của một nhà thơ cách mạng, một
nhà tư tưởng, Tố Hữu đã phản ánh sâu sắc hiện thực kháng chiến mười lăm
năm của Việt Bắc và dự báo những diễn biến tư tưởng trong hoà bình.<br />
<br />
Đoạn trích bài thơ “Việt Bắc” miêu tả cuộc chia li đầy thương nhớ lưu
luyến giữa Việt Bắc và những người cán bộ kháng chiến và gợi lại những
kỉ niệm kháng chiến anh hùng mà đầy tình nghĩa.<br />
<br />
Tác giả đã chọn thể thơ lục bát và lối hát đối đáp như trong ca dao dân
ca và hình tượng hoá Việt Bắc và những người cán bộ kháng chiến là Ta –
Mình. Cuộc chia li giữa nhân dân Việt Bắc và những người chiến sĩ cách
mạng như là cuộc chia tay của một đôi bạn tình đầy bịn rịn, nhớ nhung,
lưu luyến.<br />
<br />
Mở đầu là lời của Việt Bắc. Để cho Việt Bắc - người ở lại - mở lời trước
là rất tế nhị, vì trong chia tay thì người ở lại thường không yên lòng
đối với người ra đi<br />
<br />
“Mình về mình có nhớ ta<br />
<br />
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng<br />
<br />
Mình về mình có nhớ không<br />
<br />
Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?”<br />
<br />
Bài thơ “Việt Bắc” có hai giai điệu chính. Câu thơ mở đầu “Mình về mình
có nhớ ta” là giai điệu chính thứ nhất. Câu thơ mới đọc thoáng qua tưởng
không có gì nhưng sâu sắc lắm. Một trăm cặp tình nhân chia tay cũng đều
nói lời này. Tố Hữu mượn màu sắc của tình yêu mà phô diễn tình cảm cách
mạng.<br />
<br />
Đại tư Mình và Ta đứng ở hai đầu câu thơ, đã thấy xa cách. Từ “nhớ” được
điệp lại ba lần đã tạo ra âm hưởng chủ đạo của bài thơ: lưu luyến, nhớ
thường, ân tình ân nghĩa.<br />
<br />
Người về lặng đi trước những câu hỏi nặng tình nặng nghĩa của Việt Bắc:<br />
<br />
“Áo chàm đưa buổi phân li<br />
<br />
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay…”<br />
<br />
Việt Bắc lại hỏi:<br />
<br />
“Mình đi, có nhớ những ngày<br />
<br />
Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù<br />
<br />
Mình về, có nhớ chiến khu<br />
<br />
Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?”<br />
<br />
Để cho Việt Bắc hỏi là một cách nhà thơ khơi gợi lại những ngày kháng
chiến gian khổ. Chỉ vài hình ảnh “mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù”
là khung cảnh rừng núi hiện lên ảm đạm trong những ngày đầu kháng chiến.
Mình và Ta đã từng chịu chung gian khổ “miếng cơm chấm muối”, đã cùng
chung lưng đấu cật để chống kẻ thù chung “mối thù nặng vai”.<br />
<br />
Vẫn còn là lời hỏi của Việt Bắc, nhưng tứ thơ chuyển:<br />
<br />
“Mình về, rừng núi nhớ ai<br />
<br />
Trám bùi để rụng, măng mai để già.<br />
<br />
Mình đi, có nhớ những nhà<br />
<br />
Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son”<br />
<br />
Biện pháp tu từ nhân hoá “rừng núi nhớ ai” nói lên tình cảm thắm thiết
của Việt Bắc với những người kháng chiến. Mình về thì núi rừng Việt Bắc
trống vắng “Trám bùi để rụng, măng mai để già”. Quả trám (trám xanh và
trám đen) và măng mai là hai món ăn thường nhật của bộ đội và cán bộ
kháng chiến. Mượn cái thừa để nói cái thiếu, thật hay! Hình thức đối lập
giữa cái bên ngoài (hắt hiu lau xám) và bên trong (đậm đà lòng son)
biểu hiện chân thật cuộc sống lam lũ, nghèo đói của người dân Việt Bắc,
nhưng trong lòng thì thuỷ chung son sắt với cách mạng.<br />
<br />
Cuối lời Việt Bắc hỏi người về:<br />
<br />
“Mình đi, mình có nhớ mình <br />
Tân Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa?”<br />
<br />
Giai điệu chính thứ hai của bài thơ xuất hiện: “Mình đi, mình có nhớ
mình”. Nếu giai điệu một là đạo lí của dân tộc với tư tưởng ân nghĩa thì
giai điệu hai là cách mạng. Việt Bắc nhắn nhủ với người về là chẳng
những “nhớ ta” mà còn phải “nhớ mình’, nói theo ngôn từ của tình yêu thì
chẳng những phải “nhớ em” mà còn phải “nhớ anh” nữa. Cái “anh” mà hồi ở
với em. Mình đã sống với Ta mười lăm năm, tình nghĩa biết mấy, anh hùng
biết mấy! Mình với Ta viết lên những trang sử oai hùng của dân tộc “Tân
Trào, Hồng Thái, mái đình cây đa”. Bây giờ xa cách, Mình về thành thị,
nhớ đừng thay lòng đổi dại với Ta, mà cũng đừng thay lòng đổi dạ với
chính mình:<br />
<br />
“Mình về thành thị xa xôi<br />
<br />
Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?<br />
<br />
Phố đông, còn nhớ bản làng<br />
<br />
Sáng đèn còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?”<br />
<br />
Để cho Việt Bắc ướm hỏi dè chừng như vậy là một cách khéo léo nhà thơ Tố Hữu dự báo những diễn biến tư tưởng trong hoà bình.<br />
<br />
“Mình đi, mình có nhớ mình”<br />
<br />
Đó là câu thơ hay nhất của bài thơ “Việt Bắc” mà cũng là một sáng tạo tuyệt vời của Tố Hữu!<br />
<br />
Đón hết những lời ân tình ân nghĩa của Việt Bắc, bây giờ người về mới mở lời. Lời người về cũng chí tình chí nghĩa:<br />
<br />
“Ta với mình, mình với ta<br />
<br />
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh,<br />
<br />
Mình đi, mình lại nhớ mình<br />
<br />
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu…”<br />
<br />
Hai đại từ Ta – Mình cứ xoắn xuýt, quấn quýt “Ta với mình, mình với ta”
thật là nồng nàn. Ý nghĩa lại không rạch ròi để rồi nhập lại làm một:<br />
<br />
“Mình đi, mình lại nhớ mình”<br />
<br />
(Trả lời cho câu hỏi: “Mình về mình có nhớ ta”)<br />
<br />
Diễn ra ngôn ngữ của tình yêu là “Anh đi anh lại nhớ em”. Nỗi nhớ của
người đi thật là dào dạt, nghĩa tình của người đi đối với Việt Bắc thật
là bất tận “Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu”. Người đi trả
lời như vậy hẳn làm yên lòng người ở lại - Việt Bắc.<br />
<br />
Như vậy là biến tấu của giai điệu một đã hình thành và mở rộng đến vô
cùng. Tất nhiên đấy chỉ là một thủ pháp để nhà thơ miêu tả mối quan hệ
khăng khít giữa Việt Bắc và cách mạng, miêu tả lại bản anh hùng ca kháng
chiến của quân dân Việt Bắc.<br />
<br />
Để xua tan những hoài nghi của người ở lại, người về phải nói những lời
thật nồng thắm, phải so sánh với những tình cảm cao quý nhất của con
người:<br />
<br />
“Nhớ gì như nhớ người yêu<br />
<br />
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương”<br />
<br />
Từ “nhớ” được điệp lại trùng trùng và mỗi từ lại gợi lên không biết bao
nhiêu kỉ niệm thân thương giữa Ta với Mình. Những chi tiết nhỏ nhặt đã
được hồi tưởng (mà cái nhỏ trong tình yêu chính là cái lớn).<br />
<br />
“Thương nhau, chia củ sắn lùi<br />
<br />
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng”<br />
<br />
Con người Việt Bắc trong lòng người về mới đáng yêu đáng quý làm sao:<br />
<br />
“Nhớ người mẹ nắng cháy lưng<br />
<br />
Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô.”<br />
<br />
Một tiếng mõ trâu giữa rừng chiều, một tiếng chày đêm ngoài suối âm vang mãi trong lòng người ra về:<br />
<br />
“Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều<br />
<br />
Chày đêm nện cối đều đều suối xa…”<br />
<br />
Nói gọn lại là người về nhớ thiên nhiên Việt Bắc tươi đẹp, thơ mộng hữu
tình(1); nhớ con người Việt Bắc giản dị, tình nghĩa, thủy chung.<br />
<br />
Từ giọng điệu anh hung ca. Cuộc kháng chiến anh hùng của Ta và Mình được tái hiện trong hòai niệm của người về:<br />
<br />
“Nhớ khi giặc đến giặc lung<br />
<br />
Rừng cây núi đá ta cùng đánh Tây<br />
<br />
Núi giăng thành lũy sắt dày<br />
<br />
Rừng che bộ đội, rừng vây quân thù.”<br />
<br />
Thiên nhiên Việt Bắc như có linh hồn là nhờ tác giả sử dụng phép nhân
hóa. Núi rừng Việt Bắc tươi đẹp đã trở thành lũy sắt bảo vệ và che chở
cho bộ đội. “vây”, “đánh” quân thù. Mỗi một tên núi, tên sông, tên phố,
tên bản là một chiến công lừng lẫy của quân dân Việt Bắc. Rồi những đêm
hành quân, những đoàn dân công, những đòan xe vận tải tấp nập sôi động:<br />
<br />
“Những đường Việt Bắc của ta<br />
<br />
Đêm đêm rầm rập như là đất rung<br />
<br />
Quân đi điệp điệp trùng trùng<br />
<br />
Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan<br />
<br />
Dân công đỏ đuốc từng đoàn<br />
<br />
Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.<br />
<br />
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày<br />
<br />
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên.”<br />
<br />
Tác giả lại chuyển sang giọng điệu thơ trang trọng, thiêng liêng để diễn
tả nỗi nhớ của người về đối với Trung ương Chính phủ - Cụ Hồ. Và hình
ảnh của Việt Bắc trong trí nhớ của người về là quê hương cách mạng, là
căn cứ địa kháng chiến, lừ niềm tin là hi vọng của cả dân tộc.<br />
<br />
Người về cũng không quên trả lời câu hỏi gay cấn của Việt Bắc:<br />
<br />
“Mình về mình lại nhớ ta<br />
<br />
Mái đình Hồng Thái, cây đa Tân Trào” (2)<br />
<br />
(Trả lời cho câu hỏi “Mình đi mình có nhớ mình”)<br />
<br />
Nghĩa là người về muốn nhắn nhủ với Việt Bắc là dù xa cách dù về thành
thị xa xôi thì người các bộ kháng chiến năm xưa vẫn giữ gìn và phát huy
phẩm chất tốt đẹp của người cán bộ cách mạng.<br />
<br />
Như vậy là với biến tấu của giai điệu hai, tác giả đã khép lại phần một
của bài thơ”Việt Bắc”. Và chủ đề chung thủy – chung thủy với cách mạng
của bài thơ “Việt Bắc” đã đạt đến độ sâu sắc ngay trong phần một này.<br />
<br />
“Việt Bắc” là một kiệt tác của Tố Hữu mà cũng là kiệt tác của thơ ca
cách mạng, thơ ca kháng chiến. Bài thơ thể hiện tài hoa nhiều mặt của
nhà thơ Tố Hữu. Thể thơ lục bát được tác giả phô diễn những tình cảm, tư
tưởng mới mà vẫn đậm đà bản sắc dân tộc. Lối hát đối đáp tạo ra giai
điệu phong phú cho bài thơ. Nhiều biện pháp tu từ được tác giả vận dụng
khéo léo. Ngôn ngữ trong sáng, nhuần nhị, và có nhiều nét cách tân(đặc
biệt là hia đại từ Ta - Mình). Tiếng nói yêu thương – nét nổi bật trong
phong cách thơ Tố Hữu – không có bài nào thấm thía hơn “Việt Bắc”. Bài
thơ còn thể hiện tư tưởng mới mẻ với những dự báo sáng sưốt được biểu
hiện bằng hình ảnh phong phú và tấu lên băng âm nhạc làm say mê lòng
người.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-67070074532835225702011-10-24T22:35:00.000-07:002011-12-07T21:14:00.639-08:00Phân tích 12 câu thơ trong khổ 3 của bài “Việt Bắc” của nhà thơ Tố Hữu<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Nhắc
đến Tố Hữu thì ai cũng biết ông là một trong những nhà thơ trữ tình
Cách Mạng hàng đầu của nền văn học Việt Nam. Thơ Tố Hữu là tiếng thơ
của lẽ sống lớn, tình cảm lớn, niềm vui lớn của con người Cách mạng và
cuộc sống Cách Mạng. Bài “Việt Bắc” là đỉnh cao trong sự nghiệp sáng
tác thơ của Tố Hữu nói riêng, của thơ kháng chiến chống Pháp nói
chung.Có thế nói, “Việt Bắc” là khúc tình ca và cũng là khúc hùng
ca,thế hiện ân tình sâu nặng, thủy chung của nhà thơ đối với căn cứ địa
Cách Mạng cả nước. Điều này càng được khắc họa rõ nét hơn trong khổ
thơ: </span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Mình đi, có nhớ những ngày</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">…….</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa ?”</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Việt
Bắc” là tác phẩm trường thiên,dài 150 dòng,được Tố Hữu viết vào tháng
10/1954 khi Trung ương Đảng và chính phủ, Bác Hổ và cán bộ từ giã “Thủ
đô gió ngàn” để về với “Thủ đô hoa vàng nắng Ba Đình” . Bao trùm đoạn
thơ là một niềm hoài niệm nhớ thương về những năm tháng ở chiến khu
Việt Bắc, là nỗi nhớ da diết, tâm trạng bâng khuâng, lưu luyến của kẻ ở
người đi – người miền ngược và người đi kháng chiến.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Mở đầu đoạn thơ là hàng loạt câu hỏi rất ngọt ngào:</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Mình đi, có nhớ những ngày</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Mưa nguồn suối lũ,những mây cùng mưa</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Mình về, có nhớ chiến khu</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai”<br />
<br />
</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Ở
khổ thơ, xuất hiện một loạt cụm từ “có nhớ”,điều này gợi cho ta cảm
nhận được tâm trạng của người ở lại – một tâm trạng quan tâm, lo lắng
không biết: “Cán Bộ về xuôi, Cán Bộ có còn nhớ chiến khu <acronym title="vBulletin">Việt B</acronym>ắc nữa không ?”. Để cho <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> hỏi là vì nhà thơ muốn khơi gợi lại những ngày kháng chiến gian khổ. Nhớ thiên nhiên <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
“mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù” , câu thơ đã đặc tả được cảnh
thiên nhiên hoang sơ, thời tiết khắc nghiệt nơi núi rừng <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>,
tuy khung cảnh có chút ảm đạm nhưng vẫn mang đậm chất trữ tình, thơ
mộng, phóng khoáng và hùng vĩ. Ngoài việc phải đối mặt với sự khắc
nghiệt,khó khăn của thiên nhiên, “mình - ta” còn phải đối diện với
cuộc sống thiếu thốn, đầy gian khổ “miếng cơm chấm muối”. Hình ảnh hoán
dụ “mối thù nặng vai”, gợi liên tưởng đến “mối thù” sâu nặng của nhân
dân đối với những kẻ cướp nước, những kẻ đan tâm bán nước ta cho giặc.
Đồng thờ còn là lời nhắc nhở kín đáo của người ở lại về một thời rất
đỗi tự hào, “mình và ta” đã cùng sát cánh bên nhau, cùng nhau tiêu diệt
kẻ thù chung, giành lại độc lập tự do và đem đến cho nhân dân cuộc
sống hạnh phúc,ấm no. Nghệ thuật tiểu đối kết hợp với cách ngắt nhịp
2/2/2 - 4/4 đều đặn khiến cho câu thơ trở nên nhịp nhàng, cân đối, lời
thơ càng thêm tha thiết.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Tiếp mạch cảm xúc, vẫn là những lời hỏi của <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> nhưng ẩn chứa trong vần thơ lại là lời bộc bạch tâm sự của người ở lại, bày tỏ tình cảm lưu luyến với cán bộ về xuôi:</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Mình về, rừng núi nhớ ai</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Trám bùi để rụng, măng mai để già”<br />
<br />
</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Tố
Hữu đã sử dụng biện pháp hoán dụ “rừng núi nhớ ai” – “rừng núi” chính
là hình ảnh người ở lại, còn đại từ “ai” là chỉ người cán bộ về xuôi –
nhằm nhấm mạnh tình cảm thắm thiết và nỗi nhớ da diết của nhân dân <acronym title="vBulletin">Việt B</acronym>ắc đối với những người kháng chiến, với Đảng và chính phủ…Thiên nhiên và con người <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
nhớ cán bộ về xuôi nhiều đến mức “trám bùi để rụng, măng mai để già” –
“trám bùi và măng mai” là hai món ăn thường nhật của bộ đội, của cán
bộ kháng chiến; đồng thời cũng là “đặc sản” của thiên nhiên <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>. “Mình về” khiến núi rừng <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
bỗng trở nên trống vắng, buồn bã đến lạ thường, ngay cả khi “trám bùi –
măng mai” mà cũng không ai thu hái. Người ở lại đã bộc lộ tình cảm của
mình thật chân thành và tha thiết.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Nhân dân <acronym title="vBulletin">Việt B</acronym>ắc
vẫn tiếp tục hỏi, nhưng ở đoạn thơ này lời hỏi được nhấn mạnh hơn, thể
hiện cụ thể và rõ ràng hơn: “Cán Bộ về xuôi có nhớ cảnh vật <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>, con người <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>, nhớ những năm tháng cùng nhau kháng chiến hay không ?”</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Mình đi, có nhớ những nhà</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Mình về, có nhớ núi non</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Nhớ khi kháng Nhật, thuở còn Việt Minh.”<br />
<br />
</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Cụm
từ “nhớ những nhà” – biện pháp hoán dụ - gợi cho ta cảm nhận được tâm
trạng lo lắng không biết rằng: Cán bộ có nhớ những người dân <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> hay không ? Chứ nhân dân <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> nhớ cán bộ nhiều lắm,nhớ đến nỗi ”hắt hiu lau xám”.Từ láy “hắt hiu” kết hợp với hình ảnh đặc trưng của thiên nhiên <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
“lau xám” càng làm nổi bật hơn khung cảnh hoang vắng,đơn sơ, im lặng
nơi núi rừng. Nhưng đối lập với khung cảnh ấy là “tấm lòng son”, tấm
lòng ấm áp và chân thành của con người <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>. Ngoài ra, nhân dân <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> còn muốn biết thêm rằng: Cán bộ về xuôi có nhớ “núi non”, nhớ thiên nhiên <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
hùng vĩ hay không? Có nhớ khoảng thời gian cùng nhau “kháng Nhật”,
“thuở còn làm Việt Minh” hay không ? Chính nghĩa tình của đồng bào <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
đối với bộ đội, với Cách Mạng; sự đồng cảm cùng san sẻ mọi gian khổ,
niềm vui, cùng gánh vác nhiệm vụ nặng nề, khó khăn làm cho <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
– quê hương của Cách Mạng, cội nguồn nuôi dưỡng cho Cách Mạng – càng
thêm ngời sáng trong tâm trí nhà thơ nói riêng và trong lòng người đọc
nói chung.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Kết lại đoạn thơ là nỗi nhớ về những địa danh lịch sử:</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Mình đi, mình có nhớ mình</span></span><br />
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa.”<br />
<br />
</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Chỉ
với hai câu thơ,nhưng tác giả đã gửi gắm rất nhiều tình cảm, ẩn chứa
rất nhiều điều; đặc biệt là ở câu thơ sáu chữ có đến ba từ “mình” quyện
vào nhau nghe thật tha thiết và chân thành. Từ “mình” thứ nhất và thứ
hai được dùng để chỉ người cán bộ về xuôi, còn từ “mình” thứ ba ta có
thể hiểu theo nhiều cách.Mếu hiểu theo nghĩa rộng, “mình” là <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>
– đại từ nhân xưng ngôi thứ hai – thì câu thơ mang hàm ý: Cán bộ về
xuôi, về Hà Nội không biết cán bộ có còn nhớ đến nhân dân <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym>,
nhớ đến người ở lại không ?”. Ở nghĩa hẹp hơn, “mình” chính là cán bộ
về xuôi – đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất – khiến cho câu thơ được hiểu
theo một nghĩa khác: Cán bộ về xuôi, cán bộ có nhớ chính mình hay
không? Có còn nhớ đến quá khứ của bản thân, nhớ những năm tháng chiến
đấu gian khổ vì lí tưởng cao đẹp,vì độc lập tự do của dân tộc hay
không?”. Với cách hiểu thứ hai này, người ở lại đã đặt ra một vấn đề có
tính thời sự, sợ rằng mọi người sẽ ngủ quên trên chiến thắng, quên đi
quá khứ hào hùng của mình, thậm chí sẽ phản bội lại lí tưởng cao đẹp
của bản thân. Nhà thơ Tố Hữu đã hình dung trước được diễn biến tâm lý
của con người sau chiến thắng, đây quả là câu thơ mang tính trừu tượng
và triết lý sâu sắc.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <br />
<div style="text-align: center;">
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa.”<br />
<br />
</span></span></div>
</div>
<span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Ở
câu thơ cuối trong khổ ba, người ở lại nhắc đến hai địa danh nổi tiếng
gắn liền với hai sự kiện quan trọng đã từng diễn ra ở Việt Bắc. Địa điểm thứ
nhất: sự kiện “cây đa Tân Trào” (12/1944), đây là nơi đội VN tuyên
truyền giải phóng quân làm lễ xuất phát, lúc đầu chỉ với mấy chục thành
viên nhưng sau đó trở thành đội quân VN - lực lượng chủ chốt đã làm nên
chiến thắng ngày hôm nay. Còn địa điểm thứ hai là tại đình “Hồng Thái”
nơi Bác đã chủ trì cuộc họp (8/1945) quyết định làm cuộc CMT8; chính
nhờ quyết định sáng suốt này mà cuộc kháng chiến chống Pháp đã thành
công vang dội,có thể giành lại độc lập tự do cho nước nhà. Tố Hữu lồng
hai địa danh lịch sử vào trong câu thơ nhằm nhấn mạnh câu hỏi của người
ở lại, đồng thời còn là lời nhắc nhở nhẹ nhàng: Không biết rằng cán bộ
về xuôi có còn nhớ rằng <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> chính là cái nôi của CM, là nguồn nuôi dưỡng Cách Mạng hay không ? Và liệu rằng cán bộ về xuôi có còn thủy chung, gắn bó với <acronym title="vBulletin">Việt Bắc</acronym> như xưa không hay là đã thay lòng đổi dạ ?”</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">Chỉ
với 12 câu thơ trong khổ 3 của bài Việt Bắc, Tố Hữu đã đưa ta vào thế giới
của hoài niệm và kỉ niệm, vào một thế giới êm ái,ngọt ngào, du dương của
tình nghĩa Cách Mạng. Cái hay nhất trong khổ thơ chính là Tó Hữu đã sử
dụng rất khéo léo và đặc sắc hai cụm từ đối lập “mình đi – mình
về”. Thông thường, đi và về là chỉ hai hướng trái ngược nhau, nhưng ở
trong khổ thơ này thì “mình đi – mình về” đều chỉ một hướng là về
xuôi, về Hà Nội.Với lối điệp cấu trúc kết hợp nhịp thơ 2/2/2 - 4/4 đều
đận, khiến cho âm điệu thơ trở nên nhịp nhàng, cân xứng giống như nhịp
chao của võng đong đưa, rất phù hợp vối phong cách thơ trữ tình – chính
trị của Tố Hữu.</span></span><span style="font-size: small;"><br />
<br />
</span> <span style="font-family: Arial;"><span style="font-size: small;">“Giọng
thơ tâm tình ngọt ngào tha thiết và nghệ thuật biểu hiện giàu tính dân
tộc” của Tố Hữu đã góp phần tạo nên sự thành công cho bài Việt Bắc. Những
chi tiết về ánh sáng và tình người, từ “miếng cơm chấm muối, trám
bùi,măng mai, mái nhà hắt hiu lau xám…” đến “mối thù” hai vai chung
gánh, những “tấm lòng son” sẽ không bao giờ phai nhạt, sẽ sống mãi trong
lòng nhà thơ và trong tâm trí của người dân Việt Bắc, của những cán bộ về
xuôi </span></span>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-87193385242749510822011-10-15T04:02:00.000-07:002011-10-15T04:02:02.881-07:00“Tri thức là sức mạnh” ( nhà khoa học người Anh Phơ-răng-xít Bê-cơn ( thế kỉ XVI-XVII ) )<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
</w:Compatibility>
<w:BrowserLevel>MicrosoftInternetExplorer4</w:BrowserLevel>
</w:WordDocument>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" LatentStyleCount="156">
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:"Table Normal";
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:"Times New Roman";
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="MsoNormal">
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #0c343d;">A.
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI</span></b><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"></span><br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #660000;">I/Hiểu được nội dung cơ
bản của câu nói của Bê-Cơn</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Trên trái đất này,con
người là động vật có sức mạnh siêu việt nhất.Vì con người có trí tuệ.Và nhờ có
trí tuệ mà con người chiến thắng được những kẻ thù thiên nhiên và kẻ thù xã
hội,để tồn tại và phát triển từng bước đi từ thời mông muội đến thời đại văn
minh như ngày nay tới nền khoa học công nghệ vi sinh,khoa học công nghệ thông
tin và đang chinh phục không gian vũ trụ,cùng nền sản xuất tiên tiến tạo ra của
cải vật chất và tinh thần ngày càng phong phú.</span><br />
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #660000;">II/Đề này cần phải có các
ý cơ bản sau:</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1. Giải thích khái niệm :
Thế nào là tri thức?</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2. Vì sao “Tri thức là
sức mạnh” ?</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">3. Chứng minh và bình
luận sức mạnh tri thức qua các thời kì lịch sử.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">4. Bình luận mở rộng</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b style="color: #0c343d;"><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">B.BÀI LÀM THAM KHẢO</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #660000;">I/Mở bài</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Động vật mạnh mẽ nhờ có
cơ bắp to khoẻ và móng vuốt sắc nhọn.Còn “con người là một cây sậy biết nói”
(Đề các),tuy yếu ớt về mặt thể chất,nhưng lại có một sức mạnh vô địch về tinh
thần,về trí tuệ,Nhớ có trí tuệ mà con người có hiểu biết,có tri thức.Đó là một
thứ vũ khí vô song giúp con người có một sức mạnh vĩ đại có thể chiến thắng bất
cứ kẻ thù nào.Vì thế ngay từ thế kỉ XVI-XVII,nhà khoa học Anh Phơ-răng-xít
Bê-Cơn đã khẳng định “Tri thức là sức mạnh”.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<b><br /></b>
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><b><span style="color: #660000;">II/Thân bài </span></b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1)Giải thích thế nào là “Tri
thức”</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Theo từ điển tiếng Việt :
“Tri thức là những hiểu biết có tính chất hệ thống về sự vật nói chung”.Nhưng
hiểu theo nghĩa rộng nhất,tri thức là những hiểu biết về thế giới tự nhiên,xã
hội và cả chính bản thân mình.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2)Vì sao “tri thức là sức
mạnh”</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Nhà quân sự vĩ đại nhất
của lịch sử cổ đại Trung Quốc là Tôn Tử đã có một câu nói rất nổi tiếng: “Biết
địch biết ta,trăm trận đánh,trăm trận thắng”.Đúng như vậy, những tri thức tích
lũy,được qua hoạt động thực tiễn và lao động,chiến đấu đã giúp cho con người
hiểu biết được kẻ thù hai chân (là xã hội) và kẻ thù bốn chân (là tự nhiên)
(theo cách nói của M.Gooc-ki).Từ đó,họ có một sức mạnh lớn lao,lần lượt đánh
bại hai kẻ thù ấy,để làm chủ được cuộc sống làm chủ được chính mình và tiến dần
từng bước từ xã hội nguyên thủy mông muội đến thời đại văn minh như ngày nay
với khoa học chinh phục vũ trụ,khoa học công nghệ thông tin,khoa học công nghệ
vi sinh cùng nền sản xuất tiên tiến, từng ngày từng giờ sáng tạo ra của cải vật
chất và tinh thần ngày một dồi dào cho nhân loại.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: black;">3)Chứng minh và binh luận
sức mạnh tri thức qua các thời kì lịch sử.</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Lịch sử loài người hàng
vạn năm nay đã đi qua biết bao “con đường đau khổ” và “con đường đói
khát”,nhưng họ đã lần lượt vượt qua và tiến lên phía trước là nhờ sức mạnh của
tri thức.Cuộc Đại chiến thế giới lần thứ hai,hơn 25 triệu người đã bị nướng
trong biển lửa và dìm trong bể máu bởi sự tàn bạo của phát xít Đức.Nhưng nhờ
sức mạnh của trí tuệ được kết tinh ở các kế hoạch phản gián,ở tên lửa
Ca-chiu-sa,ở bom nguyên tử...mà Đồng minh đã đánh bại Hitle để cứu loài người
khỏi họa diệt chủng.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"> </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Lịch sử chống ngoại xâm
của dân tộc ta đã viết nên những trang hiển hách:phá Tống,bình Nguyên,diệt
Minh,đuổi Thanh cũng chủ yếu là nhờ vào sức mạnh của tri thức. “Giặc
Nguyên-Mông ác liệt;Ngựa dẫm nát Á-Âu” .Thế mà “Ngang tàng sang đất Việt”, “Ba
lần vỡ tan đầu” (Thơ Tố Hữu) bởi sức mạnh trí tuệ Việt Nam được mài sắc ở cọc
nhọn Bạch Đằng.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Bước vào thời đại Hồ
Chí Minh,trong một khoảng thời gian ngắn,chúng ta phải đương đầu với mấy tên Đế quốc hùng mạnh nhất thế giới như Pháp,Nhật,Mỹ.Những trí thức Việt Nam nổi tiếng
như kĩ sư Trần Đại Nghĩa,nhà khoa học Tạ Quang Bửu,giáo sư Tôn Thất Tùng,Đặng
Văn Ngữ,Đàm Trung Đồn,Vũ Đình Cự...đã đem tri thức xây dựng ngành khoa học,giáo
dục,khoa học y tế,khoa học quân sự...với những liều thuốc chống sốt rét đặc
hiệu,với những vũ khí Ba-dô-ka,tàu phá thủy lôi...đã góp phần vô cùng quan
trọng làm nên chiến công “Điện Biên lừng lẫy địa cầu” và ngày 30-4 “Toàn thắng
về ta !” để có một Tổ quốc Việt Nam toàn vẹn “Từ Trà Cổ rừng dương đến Cà Mau
rừng đước .Đỏ bình minh mặt sáng khơi xa”.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Chuyển sang thời kì xây
dựng đất nước,những nhà khoa học,những kĩ sư trong các ngành kinh tế,bằng tri
thức của mình đã “bắt núi phải cúi đầu,bắt sông phải nhận tội” để làm nên
“nhiều điện thép cho con người hạnh phúc hôm nay”.Từ một nước thường xuyên
thiếu đói vào dịp giáp hạt,mà nay chúng ta hàng năm đã xuất khẩu trên 4 triệu
tấn gạo đưa về cho đất nước hơn 2 tỉ Đô la.Đấy chẳng phải là nhờ tri thức sâu
rộng của các viện sĩ Lương Đình Của,Vũ Tuyên Hòang...lai tạo nhiều giống lúa
mới có năng suất,chất lượng gạo gấp nhiều lần so với ngày xưa đó sao?Cũng nhờ
có tri thức hiện đại mà chúng ta đã và đang ngăn chặn được những kẻ thù bệnh
tật khủng khiếp nhất của thời đại ngày nay như dịch SARS,H5N1,sốt rét...v.v..</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><b style="color: black;">4)Bình luận mở rộng </b></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Rõ ràng là tri thức có
một sức mạnh to lớn như vậy.Nó có thể giúp con người đánh bại mọi kẻ thù,vượt
qua mọi trở ngại.Tri thức là nguồn sức mạnh của một quốc gia nói chung,của một
con người trong đời sống thường ngày nói riêng.Ngược lại,ngu dốt là yếu hèn,ngu
dốt là một bi kịch.Nhưng đáng tiếc là trong xã hội chúng ta ,vẫn còn những
người chưa biết quý trọng tri thức.Họ chưa coi việc học nhằm mục đích là có
nhiều tri thức,nhiều hiểu biết để làm con người có đầy đủ sức mạnh để chiến
thắng bản thân và chiến thắng mọi kẻ thù hai chân và bốn chân,mà họ chỉ coi mục
đích việc học là cốt có tấm bằng để tìm kiếm công ăn việc làm hoặc để thăng
quan tiến chức.</span></div>
<div class="MsoNormal" style="color: #660000;">
<b><br /><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">III/Kết luận</span></b>
</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Nhận rõ sức mạnh lớn lao
của tri thức,Lê-nin,vị lãnh tụ thiên tài của giai cấp Vô sản đã khẳng định “Ai có
tri thức thì người ấy có được sức mạnh!”.Mà muốn có tri thức thì phải “Học!Học
nữa!Học mãi!”.Có như thế,chúng ta mới có thể biến Việt Nam thành một quốc gia
giàu mạnh,công bằng,dân chủ và văn minh để “Sánh vai với các cường quốc năm
châu” như Bác Hồ hằng mong mỏi.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-36058590162572625802011-10-15T03:51:00.000-07:002011-10-15T03:52:16.008-07:00mục đích học tập do UNESCO đề xứng “ Học để biết, học để làm, học để chung sống, học tập để làm người “<br />
<div class="MsoNormal" style="color: #351c75;">
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">A.
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1. Giải thích :</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Thế nào là “ Học để
biết”</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Thế nào là “ Học để
làm”</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Thế nào là “ Học để
chung sống”</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- “Học để làm người” là
gì?</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2. Bình luận :</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Học là quyền lợi và
nghĩa vụ của mỗi người.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Ai cũng phải học tốt để
làm người phục vụ sự phát triển bản thân, gia đình và xã hội.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Học tập suốt đời, học
mọi lúc, mọi nơi.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Cần có phương pháp học
tập thích hợp để có hiệu quả cao.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">- Học đi đôi với hành.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><b>3.Mở rộng vấn đề :</b> Phê phán tính lười học,
nản chí trong học tập của một bộ phận thanh niên học sinh.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><b>4. Liên hệ bản thân :</b> tự
giác chăm học, học đi đôi với hành.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><b>5. Sử dụng tổng hợp các
thao tác :</b> giải thích, bình luận, chứng mình.</span><br />
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #351c75;">B. BÀI LÀM THAM KHẢO</span></b><br />
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: #e69138;">Mở bài : </span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Mục đích học tập đúng đắn
sẽ làm cho người ta say mê học tập và học tập có kết quả. Nhưng mục đích học
tập thế nào là đúng? UNESCO đã giúp ta trả lời câu hỏi đó : “Học để biết, học
để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b style="color: #e69138;"><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Thân bài: </span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1. Học để có tri thức</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">“ Học để biết” tức là học
để có tri thức. Tri thức về cuộc sống, về tự nhiên và xã hội, về nghề nghiệp
chuyên môn, không ai sinh ra đã có tri thức. Học tập là cách duy nhất để có tri
thức. Không học sẽ không bao giờ biết “Nhân bất học bất tri”. Trẻ em như trang
giấy trắng. Học tập tạo nên tri thức tích lũy của mỗi người.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2. Học để có nghề, có
việc làm</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">“ Học để làm” : học để có
nghề nghiệp, việc làm, để lao động nuôi sống mình và góp phần phát triển xã
hội, đất nước. “ Nhất nghệ tinh nhất thân vinh”. Học nghề nghiệp tinh thông sẽ
có năng suất lao động cao, giải quyết công việc dễ dàng, thuận lợi. Do xác định
rõ mục tiêu “Học để làm “ nên mọi người sẽ cố gắng “học đi đôi với hành” . Học
nghiêm túc, chu đáo, kỹ càng đề làm việc được tốt. Sinh viên Y khoa có học giỏi
thì khi trở thành bác sĩ mới có thể chữa bệnh, cứu người, học dốt có khi lại
làm hại người “ tiền mất tật mang”.</span><br />
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">3. Học để có kỹ năng
sống, không để “chết vì dốt”</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">“Học để chung sống” là
học để có kỹ năng sống, dễ dàng thích nghi với mọi môi trường, hoàn cảnh sống,
hòa thuận, hòa nhập với cộng đồng, với mọi người xung quanh. Người có học , có
hiểu biết thường sống có lý, có tình, tính cách, đức hạnh thu phục lòng người,
thường được mọi người yêu quý, kính trọng.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">4. Học để có phẩm chất
đạo đức con người.</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">“Học để làm người” là học
để có phẩm chất đạo đức, có chuyên môn nghề nghiệp cao, thành công trong cuộc
sống, nhờ học vấn mà người ta sống tự tin, tự trọng, hiểu đời, hiểu người, có
nhân cách, có cá tính và thành đạt. Học để trưởng thành, và được anh em, bè
bạn, đồng nghiệp tôn trọng, chính là “học để làm người”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">5. Học tập là quyền lợi,
và nghĩa vụ của mỗi người.</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Mục đích học tập mà
UNESCO nêu trên cho chúng ta thông điệp rằng học tập là quyền lợi và nghĩa vụ
của mỗi người. Ai cũng phải học, học cho tốt để làm người, phục vụ cho bản thân
và cho gia đình , xã hội.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Từ mục đích học tập như
vậy mà UNESCO đưa ra phương châm “Học tập suốt đời”. Để biết, để làm, để chung
sống và để tự khẳng định mình, người ta phải học tập suốt đời. Xã hội ngày nay
đã phát triển đến mức có các phương tiện thích hợp để mọi người học tập suốt
đời.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Xác định mục đích học tập
đúng đắn là điều rất quan trọng để chứng mình ta cố gắng vượt mọi khó khăn,
chăm học và học giỏi. Nhiều bạn trẻ chưa xác định được động cơ học tập nên lười
học, trốn học, quay cóp và thiếu trung thực trong học tập. Học tập miễn cưỡng,
“Đi học cho cha mẹ”. Học mà không có niềm vui thì làm sao mà học tốt được.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">6. Học đi đôi với hành</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Phương pháp học tập tốt
và phù hợp là rất quan trọng. “Học đi đôi với hành”, tăng cường tự học để “ Học
tập suốt đời”, học mọi lúc mọi nơi, chú ý quan sát thực tế cuộc sống, liên hệ,
suy nghĩ, sáng kiến, sáng tạo trong khi kết hợp học với hành để có kết quả học
tạp tốt và thành công trong cuộc sống.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Để đạt mục tiêu” Học để
biết, học để làm, học để chung sống, học để làm người”, chúng ta phải học một
cách sáng tạo. Học một cách thực chất và biết vận dụng kiến thức đã học vào
thực tiễn cuộc sống. Học để có kỹ năng lao động cao, có kết quả việc làm tốt.
Kết quả học tập phải cao, được xã hội công nhận (đạt danh hiệu học sinh giỏi, học
sinh đậu thủ khoa trong các kỳ thi). Người đã đi làm thì nhờ học vấn cao mà thể
hiện được năng lực làm việc, được đồng nghiệp và cơ quan tín nhiệm, cân nhắc,
đề bạt, thành đạt trong sự nghiệp. “Thực tiễn là tiêu chuẩn chân lý”, là thước
đo học vấn của mỗi người chúng ta.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Người có học, người có
tri thức thể hiện ở kỹ năng sống thành thục, ở quan hệ xã hội tốt đẹp, nhờ
không ngừng hoàn thiện bản thân mình. Nhờ có học mà chúng ta “không chết vì
dốt”, biết tự bảo vệ mình như biết cách phòng bệnh, không để nhiễm phải HIV,
AIDS, virust viêm gan B…. Lối sống giản dị, khoa học, văn mình là kết quả của
học vấn.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Mục đích học tập do UNESCO
đề xướng không cho riêng học sinh, sinh viên, mà cho con người nói chung. Múc
đích học tập đúng đắn và có cơ sở khoa học cao, tổng kết từ thực tiễn hàng
nghìn năm đó của UNESCO luôn nhắc nhở mọi người hãy luôn luôn học tập, suốt đời
học tập.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Xã hội, nhà nước và nhân
dân, các hội khuyến học phải tuyên truyền giáo dục, nêu cao, biểu dương tinh thần
ham học, hiếu học, làm cho xã hội ta trở thành “ xã hội học tập”</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b style="color: #e69138;"><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Kết luận:</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Lời đề xướng về mục đích
học tập của UNESCO là ngọn đèn soi sáng cho mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ
trong học tập và làm việc. Em phấn đấu học thật tốt.</span><br />
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-67616992297236906362011-10-15T03:39:00.000-07:002011-10-15T03:39:50.614-07:00"Không có việc gì khó / Chỉ sợ lòng không bền / Đào núi và lấp biển / Quyết chi ắt làm nên"<div class="MsoNormal">
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"></span><b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><span style="color: red;">HƯỚNG DẪN LÀM BÀI</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage"><span style="color: red;"> </span><br />
<span style="color: purple;">I. Hiểu được nội dung cơ bản lời khuyên
của Bác.</span></span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Bằng hình ảnh tượng
trưng, với lối nói cường điệu, qua 4 câu thơ trên, Bác Hồ muốn khuyên thanh
niên một bài học có ý nghĩa như là chân lý của cuộc sống, của sự thành đạt
trong sự nghiệp. Không có công việc nào là dễ dàng, mà bất cứ việc gì cũng khó
khăn gian khổ. Nhưng nếu chúng ta có sự "bền lòng" , kiên trì vượt
khó, không nản chí, sờn lòng, thì chẳng có "việc gì" là
"khó" cả. Thậm chí, nếu ta có sự quyết chí và một nghị lực mạnh mẽ
vươn lên trên mọi khó khăn gian khổ, thì dù là công việc lớn lao như "đào
núi" và "lấp biển" , chúng ta cũng có thể chắc chắn "làm
nên".</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: purple;">II. Đề này cần phải đạt
được các ý cơ bản sau:</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1. Cái khó khăn không
phải là ở bản thân công việc mà chính là ở lòng người.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2. Khi đã "bền"
lòng, "quyết chí", thì dù công việc khó đến mấy, cũng có thể hoàn
thành để làm nên "sự nghiệp lớn".</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">3. Chứng minh bằng dẫn
chứng thực tế.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">4. Bình luận mở rộng</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: purple;">III. Phương pháp nghị
luận:</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Vận dụng trường hợp các
phương pháp nghị luận: giải thích, chứng minh, bình luận.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: red;">BÀI LÀM THAM KHẢO</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<b><br /><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: purple;">I. Mở bài: </span></b>
</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Trên hành trình đến chân
trời tương lai của sự nghiệp, con người phải đương đầu với biết bao thử thách
chông gai như cuộc đi đường thường ngày "Đi đường mới biết gian lao; Núi
cao rồi lại núi cao trập trùng". Chúng ta muốn leo "lên đến tận
cùng" để thu vào "tầm mắt muôn trùng nước non", nghĩa là muốn
thu được thắng lợi vẻ vang đòi hỏi con người phải bền gan, vững chí, phải có
lòng quyết tâm, kiên trì, tinh thần vượt khó. Nhằm giáo dục cho thế hệ trẻ về
phẩm chất tinh thần đặc biệt ấy, trong một lần nói chuyện với thanh niên, Bác
Hồ đã ân cần khuyên bảo:</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">"Không có việc gì
khó</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Chỉ sợ lòng không bền</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Đào núi và lấp biển</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Quyết chi ắt làm
nên"</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: purple;">II. Thân bài.</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">1- Cái khó không phải là
bản thân công việc, mà chính là ở lòng người.</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Bằng kiểu câu khẳng định
với hai vế điều kiện - kết quả, ngay ở hai câu thơ đầu, Hồ Chí Minh, "tinh
hoa của dân tộc, khí phách của non sông" , đã nêu bật một chân lý hiển
nhiên của thực tế cuộc đời. Trên thế gian này, "không có việc gì khó"
- Việc khó là việc khi làm đòi hỏi nhiều công sức, tâm trí và nghị lực mới làm
được. Tuy nhiên sự quyết định của thành bại không phải là ở bản thân công việc
dễ hay "khó" , mà là ở chính tinh thần con người. Việc gì cũng có thể
làm được miễn là có sự kiên trì, ý chí quyết tâm, nghĩa là "bền lòng"
. Bền lòng ở đây là chỉ lòng kiên trì, không bao giờ nản chí, đầu hàng, không
thay đổi lập trường mà phải đem hết tâm sức "mài vào đá vào sắt"
"mài vào đêm vào ngày" , quyết tâm làm bằng được mới thôi, dù cho có
gặp muôn vàn khó khăn, thử thách. Ông Nguyễn Bá Học trước đây cũng đã khẳng
định điều đó bằng một câu nói rất chí lý: "Đường đi khó không phải vì ngăn
sông cách núi, mà khó vì lòng người ngại núi e sông". Như vậy ở hai câu
thơ đầu tiên, Bác Hồ đã đặc biệt đề cao vai trò của tinh thần, ý chí, sự kiên trì,
vượt khó của con người trong khi thực hiện các công việc, đặc biệt là những
công việc "khó".</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">2. Khi đã "bền
lòng", "quyết chí" , thì dù công việc khó đến mấy cũng có thể
hoàn thành, để làm nên "sự nghiệp lớn".</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Nếu khi con người đã có
được một tinh thần kiên trì, một ý chí, quyết tâm vượt khó thì dù công việc khó
khăn, to lớn bằng trời, biển, chúng ta cũng có thể làm được và hoàn thành một
cách tốt đẹp:</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">"Đào núi và lấp biển</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Quyết chí ắt làm
nên"</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Ở hai câu này, Bác đã
dùng thủ pháp cường điệu và hình ảnh tượng trưng "đào núi và lấp
biển" để chỉ những công việc lớn lao dường như nằm ngoài sức lực và khả
năng của con người. Nhưng dù là công việc "đào núi" và "lấp
biển" khó khăn lớn lao đến đâu đi nữa, nếu con người "quyết chí"
, bền bỉ dồn mọi sức lực, trí tuệ quyết làm bằng được, bất chấp mọi khó khăn
chủ quan và khách quan "thắng không kiêu, bại không nản" thì cũng
hoàn thành, cũng "ắt làm nên". Bác dùng chữ "ắt" càng tăng
thêm tính chất khẳng định. "Ắt" theo từ điển tiếng Việt nghĩa là
"chắc chắn" "nhất định sẽ" (Từ điển tiếng Việt trang 59)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">3. Chứng minh bằng dẫn
chứng thực tế</span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Lịch sử nhân loại và đất
nước ta đã có biết bao câu chuyện, bao tấm gương nêu cao sức mạnh phi thường
của lòng kiên trì, nghị lực và lòng quyết tâm của con người trong cuộc sống. Từ
câu chuyện Ngu Công dời núi đến câu chuyện "Mài sắt nên kim" ; từ tấm
gương anh hùng Trần Quốc Toản, Phạm Ngũ Lão, Trần Bình Trọng...đến Võ Thị Sáu,
Mạc Thị Bưởi, Lý Tự Trọng, Nguyễn Văn Trỗi....trong sự nghiệp cứu nước vẻ vang,
tất cả họ đều đã vượt qua biết bao khó khăn thử thách tưởng chừng khó có thể
vượt qua nổi bằng một sự "quyết chí" vượt bậc để hoàn thành nhiệm vụ,
"làm nên" những chiến công chói lọi. Bác Hồ không chỉ răn dạy thanh
niên về sự bền lòng, vững chí mà Người còn là một tấm gương sáng ngời về sự "kiên
trì" "nhẫn nại" và "quyết chí" . Vào lúc vận mệnh Tổ
quốc như ngàn cân treo đầu sợi tóc, Người đã nói một câu nói nổi tiếng như một
lời hịch "Dù đốt cháy cả dãy Trường Sơn cũng phải giành cho được độc
lập". Lời hịch ấy thổi hồn và truyền sức mạnh ý chí cho toàn dân tộc để
lập nên một "Điện Biên nên vành hoa đỏ nên thiên sử vàng". Vào cuộc
kháng chiến chống Mỹ, lớp lớp cháu con quyết chí mở đường Hồ Chí Minh huyền thoại
trên rừng Trường Sơn và trên biển Đông để "giành độc lập" , thống nhất
Tổ Quốc. Và kết quả là ngày 30/04/1975 "Bác Hồ ơi! Toàn thắng đã về
ta":</span></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">"Ôi, buổi trưa nay,
tuyệt trần nắng đẹp</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Bác Hồ ơi! Toàn thắng về
ta</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Chúng con đến, xanh ngời
ánh thép </span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Thành phố tên Người lộng
lẫy cờ hoa"</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">(Tố Hữu)</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Trong sự nghiệp xây dựng
đất nước, cuộc sống hoà bình hôm nay, noi theo tấm gương Bác Hồ, nối tiếp các
đàn anh lớp trước, hàng ngày hàng giờ, thế hệ mới của chúng ta đã xuất hiện
biết bao tấm gương đẹp về lòng kiên trì, chí lớn đã làm nên "sự nghiệp
lớn". Đó là bác sĩ Nguyễn Tài Thu, người đã đưa nền y học châm cứu Việt Nam thành một
thương hiệu nổi tiếng trên thế giới. Đó còn là vận động viên wushu Thuý Hiền,
vận động viên nhảy cao Bùi Thị Nhung, vận động viên cử tạ Hoàng Anh Tuấn đã
giành được Huy Chương Vàng thể thao Segame để cho lá cờ đỏ sao vàng của Tổ quốc
Việt Nam kiêu hãnh tung bay trên đấu trường Đông Nam Á. Và đây là tấm gương
"kiên trì", "quyết chí", "bền lòng" , vượt qua số
phận hiểm nghèo của mình để làm nên sự nghiệp phi thường như là "đào
núi" và "lấp biển" vậy. Đấy là anh Bạch Đình Vinh được chương
trình ti vi "Người đương thời" hết lời ca ngợi: vì một tai nạn giao
thông, anh Vinh bị bại liệt toàn thân, bị chấn thương nặng nội tạng, khuôn mặt
bị biến dạng và mất luôn cả tiếng nói. Thế nhưng với một ý chí, nghị lực phi
thường, anh đã không gục ngã, mà đứng lên viết tiếp trang cổ tích của cuộc đời
mình: sinh viên ba trường Đại học: Giao thông vận tải, Thương Mại, Khoa công nghệ
thông tin - Đại học Bách Khoa Hà Nội.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">4. Bình luận mở rộng </span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Lời dạy của Bác là một
bài học vô cùng quý giá cho mỗi chúng ta về phương châm sống. Nó đã trở thành
bí quyết quan trọng nhất giúp chúng ta thực hiện ước mơ hoài bão của bản thân.
Lời dạy đó còn giúp ta có ý chí nghị lực để vượt qua những khó khăn lớn lao
thường gặp, để quyết đạt cho được ước mơ của mình. Như thế cũng có nghĩa là lời
dạy của Người còn đem lại cho ta lòng tự tin. Khi có được lòng tự tin, chúng ta
sẽ có một sức mạnh tinh thần vô địch để làm nên tất cả.</span><br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Tuy nhiên, chúng ta nên
phải hiểu lời khuyên của Bác một cách đúng đắn và thiết thực. Quyết tâm, ý chí của
ta phải đi đôi với hành động, chứ không được quyết tâm suông mà có thể làm nên
được sự nghiệp lớn. Và những ước mơ, khát vọng của ta phải phù hợp với điều
kiện thực tế, hoàn cảnh chủ quan, khách quan, những tiền đề vật chất nhất định,
nếu không chúng ta sẽ trở thành những người phiêu lưu mạo hiểm, những kẻ mơ
mộng hão huyền. Hiểu như vậy, chúng ta càng thấm thía lời dạy của Bác Hồ vô
cùng đúng đắn.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<b><span class="messagebodytranslationeligibleusermessage" style="color: purple;">III. Kết luận </span></b></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<span class="messagebodytranslationeligibleusermessage">Tóm lại bốn câu thơ trên
của Bác là một lời khuyên vô cùng quý báu. Bằng trí tuệ sắc sảo, Bác đã vạch ra
chân lý, bằng trái tim tràn đầy tình yêu thanh niên, Bác đã ân cần khuyên nhủ,
động viên mọi thế hệ hôm nay và mai sau có được phương pháp hành động và suy
nghĩ đúng đắn nhằm chiếm lĩnh được những "đỉnh Ôlimpia" của cuộc đời
và sự nghiệp.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-31593635516660223992011-10-09T03:19:00.001-07:002011-10-09T06:16:57.351-07:00Phân tích đầy đủ bài Việt Bắc của Tố Hữu<div id="post_message_20659">
VIỆT BẮC<br />
<br />
Giới thiệu: Việt Bắc là căn cứ địa cách mạng, quê hương cách mạng đầu
tiên của Việt Nam, gồm các tỉnh Cao - Bắc - Lạng - Thái - Tuyên - Hà,
nơi gắn bó tình nghĩa keo sơn của TW Đảng và chính phủ thời kì kháng
chiến chống Pháp.<br />
<br />
1. Hoàn cảnh sáng tác<br />
<br />
7.1954 hiệp định Giơ-ne-vơ được kí kết, miềnBắc hoàn toàn giải phóng.<br />
<br />
Tháng 10/1954, TW Đảng và Chính phủ rời VB trở về HN. Nhân sự kiện ấy TH sáng tác bài Việt Bắc.<br />
<br />
Bài thơ có hai phần: phần đầu tái hiện những kỉ niệm cách mạng và kháng
chiến; phần hai gợi viễn cảnh tươi sáng, ca ngợi công ơn của Đảng của
Bác Hồ.<br />
<br />
SGK trích học phần đầu.<br />
<br />
Bài thơ được kết cấu theo lối đối đáp trong ca dao trữ tình truyền thống.<br />
<br />
PHÂN TÍCH<br />
<br />
1. Hai mươi câu đầu<br />
<br />
Phân tích đoạn thơ trích trong Việt Bắc của Tố Hữu:<br />
<br />
"Mình về mình có nhớ ta (...) Tân trào, Hồng Thái, mái đình cây đa"<br />
<br />
Bốn câu đầu là lời Việt Bắc tỏ bày với người cán bộ chiến sĩ khi chia tay:<br />
<br />
"Mình về mình có nhớ ta/ Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng /Mình về mình có nhớ không /Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ nguồn?"<br />
<br />
Điệp từ "nhớ" luyến láy trong cấu trúc câu hỏi tu từ đồng dạng, tràn đầy
thương nhớ. Cách xưng hô "mình - ta" mộc mạc, thân gần gợi liên tưởng
ca dao: "Mình về ta chẳng cho về - Ta nắm vạt áo, ta đề bài thơ". "15
năm" là chi tiết thực chỉ độ dài thời gian từ năm 1940 thời kháng Nhật
và tiếp theo là phong trào Việt Minh, đồng thời cũng là chi tiết gợi cảm
- nói lên chiều dài gắn bó thương nhớ vô vàn. Câu thơ mang dáng dấp một
câu Kiều - Mười lăm năm bằng thời gian Kim - Kiều xa cách thương nhớ
mong đợi hướng về nhau (Những là rày ước mai ao - Mười lăm năm ấy biết
bao nhiêu tình). Cảm xúc đậm đà chất dân gian, đậm đà chất Kiều. Âm điệu
ngọt ngào, giọng thơ nồng ấm, tình cảm do vậy dạt dào thiết tha. Việt
Bắc hỏi về: "Mình về mình có nhớ không - Nhìn cây nhớ núi, nhìn sông nhớ
nguồn?". Câu hỏi chất chứa tình cảm lưu luyến, bao hàm lời dặn dò kín
đáo: đừng quên cội nguồn Việt Bắc - cội nguồn cách mạng.<br />
<br />
Bốn câu tiếp theo là nỗi lòng của người về:<br />
<br />
"Tiếng ai tha thiết bên cồn/ Bâng khuâng trong dạ, bồn chồn bước đi /Áo chàm đưa buổi phân li /Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay"<br />
<br />
"Bâng khuâng, bồn chồn" là hai từ láy gợi cảm, diễn tả trạng thái tâm lí
tình cảm buồn vui, luyến tiếc, nhớ thương, chờ mong... lẫn lộn cùng một
lúc. Mười lăm năm Việt Bắc cưu mang người cán bộ chiến sĩ, mười lăm năm
gian khổ có nhau, mười lăm năm đầy những kỉ niệm chiến đấu, giờ phải
chia tay rời xa để làm nhiệm vụ mới về tiếp quản tại thủ đô Hà Nội
(10-1954), biết mang theo điều gì, biết lưu lại hình ảnh nào, tâm trạng
của người về do vậy không tránh khỏi là nỗi niềm bâng khuâng khó tả.<br />
<br />
"Áo chàm đưa buổi phân li" là một ẩn dụ, màu áo chàm, màu áo xanh đen
đặc trưng của người miền núi Việt Bắc - tác giả hướng nỗi nhớ Việt Bắc
qua hình ảnh cụ thể "áo chàm", chiếc áo, màu áo bình dị, đơn sơ, mộc mạc
của vùng quê nghèo thượng du đồi núi nhưng sâu nặng nghĩa tình, đã góp
phần không nhỏ vào sự nghiệp kháng chiến cứu nước.<br />
<br />
Câu thơ "Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay..." đầy tính chất biểu cảm -
biết nói gì không phải không có điều để giải bày mà chính vì có quá
nhiều điều muốn nói không biết phải nói điều gì. Ba dấu chấm lửng đặt
cuối câu là một dấu lặng trên khuôn nhạc để tình cảm ngân dài, sâu
lắng...<br />
<br />
12 câu tiếp theo kết thúc đoạn trích, là lời tâm tình của Việt Bắc:<br />
<br />
"Mình đi, có nhớ những ngày/ Mưa nguồn suối lũ, những mây cùng mù /Mình
về, có nhớ chiến khu /Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?/ Mình về,
rừng núi nhớ ai/ Trám bùi để rụng măng mai để già/ Mình đi, có nhớ những
nhà/ Hắt hiu lau xám, đậm đà lòng son/ Mình về, có nhớ núi non /Nhớ khi
kháng Nhật, thuở còn Việt Minh/ Mình đi, mình có nhớ mình/ Tân Trào,
Hồng Thái, mái đình cây đa"<br />
<br />
Điệp từ "nhớ" lập đi lập lại nhiều sắc thái ý nghĩa: nhớ là nỗi nhớ, ghi
nhớ, nhắc nhở. Hàng loạt những câu hỏi tu từ bày tỏ tình cảm tha thiết
đậm đà của Việt Bắc. Tình cảm lưu luyến của người đưa tiễn, gửi đi nỗi
nhớ mong, gài lại niềm thương theo cách:<br />
<br />
"Thuyền về có nhớ bến chăng<br />
<br />
Bến thì một dạ khăng khăng đợi thuyền"<br />
<br />
Việt Bắc nhắc người cán bộ chiến sĩ đừng quên những năm tháng gian lao
vất vả, hoạt động chiến đấu trong điều kiện trang bị tiếp tế còn thô sơ,
thiếu thốn.<br />
<br />
"Mình về có nhớ chiến khu Miếng cơm chấm muối, mối thù nặng vai?"<br />
<br />
"Miếng cơm chấm muối" là chi tiết thực, phản ánh cuộc sống kháng chiến
gian khổ. Và cách nói "mối thù nặng vai" nhằm cụ thể hóa nhiệm vụ chống
thực dân cướp nước, đè nặng vai dân tộc ta.<br />
<br />
Cảm xúc thương nhớ xa vắng thả vào không gian rừng núi, gợi nỗi niềm dào dạt:<br />
<br />
"Mình về, rừng núi nhớ ai Trám bùi để rụng, măng mai để già"<br />
<br />
Hình ảnh "Trám bùi để rụng, măng mai để già" gợi nỗi buồn thiếu vắng -
"Trám rụng - măng già" không ai thu hái. Nỗi ngùi nhớ bức bối như thúc
vào lòng kẻ ở lại.<br />
<br />
Tiễn người về sau chiến thắng và chính trên cái nền của sự chiến thắng
đó, đã làm cho nỗi buồn nhớ trở nên trong sáng. Việt Bắc vẫn "một dạ
khăng khăng đợi thuyền", đồng thời nhắc nhở khéo léo tấm "lòng son" của
người cán bộ chiến sĩ. Xin đừng quên thời kỳ "kháng Nhật thuở còn Việt
Minh", đừng quên cội nguồn cách mạng, đừng quên để chăm lo giữ gìn sự
nghiệp cách mạng. "Mình đi, mình có nhớ mình Tân Trào, Hồng Thái, mái
đình cây đa"<br />
<br />
Tóm lại, đoạn thơ trên là nỗi lòng thương nhớ, là lời tâm tình của Việt
Bắc. Đoạn thơ trên tiêu biểu sắc thái phong cách Tố Hữu, giọng điệu thơ
ngọt ngào truyền cảm, mang đậm phong vị ca dao dân gian, đề cập đến con
người và cuộc sống kháng chiến. Thông qua hình tượng Việt Bắc, tác giả
ca ngợi phẩm chất cách mạng cao đẹp của quân dân ta, khẳng định nghĩa
tình thuỷ chung son sắt của người cán bộ, chiến sĩ đối với Việt Bắc.<br />
<br />
2. Đoạn 2: Tâm tình người ra đi<br />
<br />
Khẳng định ân tình sắt son như nhất (4 câu đầu)<br />
<br />
Ta với mình, mình với ta<br />
<br />
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh<br />
<br />
Mình đi mình lại nhớ mình<br />
<br />
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu.<br />
<br />
- Ta với mình/mình với ta": ngắt nhịp 3/3, mình - ta lặp lại xoắn xúyt
> quấn quýt, gắn bó, không thể chia cắt > Vận dụng sáng tạo ca dao
(Mình với ta tuy hai mà một/ Ta với mình tuy một mà hai) > mượn tình
cảm lứa đôi để diễn tả tình cảm cách mạng khăng khít bền chặt.<br />
<br />
- Khẳng định: lòng ta - sau trước - mặn mà- đinh ninh > nhịp 2/2/2/2, kết hợp với 2 từ láy> là lời khẳng định chắc nịch<br />
<br />
- Mình đi mình lại nhớ mình:<br />
<br />
• Chữ "lại": thanh trắc ở âm vực trầm nhất > câu trả lời vừa là lời
khẳng định, vừa là một nguyện thề thiêng liêng với người ở lại, với
chính mình.<br />
<br />
• Gắn với câu hỏi "Mình đi mình có nhớ mình" > Sự vận dụng sáng tạo
cấu trúc ca dao (Thuyền về có nhớ bến chăng/ Bến thì một dạ khăng khăng
đợi thuyền): không chỉ có một vế đơn độc- vế hỏi vừa như nêu băn khoăn,
vừa khẳng định lòng thuỷ chung của bến đợi mà còn có vế đáp để nói rõ sự
chung thuỷ sắt son của người ra đi.<br />
<br />
- Cách so sánh, cách đo đếm đậm màu sắc dân gian: Nguồn bao nhiêu nước,
nghĩa tình bấy nhiêu diễn tả được nghĩa tình cách mạng là vô hạn tận,
như suối nguồn không bao giờ vơi cạn > khẳng định lòng thủy chung son
sắt với cách mạng, với quê hương kháng chiến của người cán bộ vê xuôi.<br />
<br />
Hiện thực Việt Bắc trong hồi tưởng:<br />
<br />
-Khái quát: Sau khi khẳng định tấm lòng trước sau như nhất, người ra đi
nhớ về một Việt Bắc ắp đầy kỉ niệm. Hình ảnh chiến khu càng sống động
bao nhiêu càng cho thấy nỗi nhớ, tình cảm kẻ đi với người ở tươi mới bấy
nhiêu. Cảnh sắc thiên nhiên, cuộc sống sinh hoạt, kỉ niệm kháng chiến
lần lượt hiện hình nổi sắc.<br />
<br />
Nhớ gì như nhớ người yêu<br />
<br />
..................<br />
<br />
Chày đêm nện cối đều đều suối xa<br />
<br />
+ Nhớ cảnh Việt Bắc thanh bình:<br />
<br />
Nhớ gì như nhớ người yêu<br />
<br />
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương<br />
<br />
Nhớ từng bản khói cùng sương<br />
<br />
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về.<br />
<br />
Nhớ từng rừng nứa bờ tre<br />
<br />
Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê vơi đầy.<br />
<br />
- Hình ảnh so sánh như nhớ người yêu thể hiện sự gắn bó tha thiết trong
tình cảm. Cách so sánh này mới lạ sáng tạo, chỉ với "như nhớ người yêu"
mà người đọc có thể thấy hết được tình cảm của người ra đi.<br />
<br />
- Hình ảnh gợi cảm đầy thi vị :bản khói cùng sương, bếp lửa, trăng lên
đầu núi, rừng nứa bờ tre, Ngòi Thia, sông Đáy, suối Lê ... gợi nhớ những
nét nhớ nhung tưởng như nhẹ nhàng mà lại hóa tha thiết, mãnh liệt.<br />
<br />
+ Nhớ những ngày khó khăn gian khổ nhưng đậm đà tình nghĩa:<br />
<br />
Ta đi ta nhớ những ngày<br />
<br />
Mình đây ta đó, đắng cay ngọt bùi...<br />
<br />
Thương nhau chia củ sắn lùi<br />
<br />
Bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp cùng<br />
<br />
Tuy thiếu thốn, gian khổ nhưng cảnh và người Việt Bắc đẹp và tình nghĩa chan hòa:<br />
<br />
Hình ảnh tượng trưng: "Chia củ sắn lùi, bát cơm sẻ nửa, chăn sui đắp
cùng" kết hợp với cách dùng từ cùng nghĩa "chia, sẻ, cùng" diễn tả được
mối tình cảm "chia ngọt sẻ bùi" giữa nhân dân Việt Bắc và cán bộ cách
mạng. Biết bao tình nghĩa sâu nặng trong "củ sắn", "bát cơm", "chăn
sui"... mà người cán bộ cách mạng đã chịu ơn Việt Bắc. Đây là một hình
ảnh đậm đà tình giai cấp.<br />
<br />
+ Nhớ người mẹ Việt Bắc:<br />
<br />
Nhớ người mẹ nắng cháy lưng.<br />
<br />
Địu con lên rẫy, bẻ từng bắp ngô<br />
<br />
Hình ảnh chọn lọc: Người mẹ nắng cháy lưng... gợi người đọc liên tưởng
đến sự tần tảo chắt chiu, cần cù lao động của bà mẹ chiến sĩ trong kháng
chiến đã đùm bọc, cưu mang chiến sĩ, cán bộ cách mạng. Đó là hình ảnh
tiêu biểu cho cái đẹp, cái ân tình trong cuộc sống kháng chiến không thể
phai nhòa trong kí ức của người về xuôi .<br />
<br />
+ Nhớ cảnh sinh hoạt cơ quan và những âm thanh quen thuộc: Nhớ sao lớp học i tờ<br />
<br />
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan<br />
<br />
Nhớ sao ngày tháng cơ quan<br />
<br />
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo.<br />
<br />
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều<br />
<br />
Chày đêm nện cối đều đều suối xa...<br />
<br />
Đoạn thơ còn dựng lại những khung cảnh quen thuộc với những hình ảnh và
âm thanh hết sức tiêu biểu cho sinh hoạt trong kháng chiến Việt Bắc. Câu
thơ đối ý mà nêu bật tinh thần lạc quan yêu đời của cán bộ, chiến sĩ
cách mạng dù cuộc sống còn rất gian khổ, khó khăn :<br />
<br />
"Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo"<br />
<br />
Âm thanh "tiếng mõ rừng chiều" và "chày đêm nện cối đều đều suối xa" là
âm thanh đặc trưng của Việt Bắc, phản ánh sinh hoạt yên ả, bình dị nơi
núi rừng, gợi nhớ một thời đã qua.<br />
<br />
3. Bức tranh tứ bình của Việt Bắc với bốn mùa Xuân - Hạ - Thu - Đông.<br />
<br />
* Bức tranh tứ bình:<br />
<br />
Ta về mình có nhớ ta<br />
<br />
.... Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung<br />
<br />
a. Đoạn này được xem là đặc sắc nhất Việt Bắc. 10 câu lục bát thu gọn
cả sắc màu 4 mùa, cả âm thanh cuộc sống, cả thiên nhiên con người Việt
Bắc.<br />
<br />
Ta về mình có nhớ ta<br />
<br />
Ta về ta nhớ những hoa cùng người<br />
<br />
Tố Hữu lựa chọn thật đắt hình ảnh đối xứng : hoa - người. Hoa là vẻ đẹp
tinh tuý nhất của thiên nhiên, kết tinh từ hương đất sắc trời, tương
xứng với con người là hoa của đất. Bởi vậy đoạn thơ được cấu tạo: câu
lục nói đến thiên nhiên, câu bát nói tới con người. Nói đến hoa hiển
hiện hình người, nói đến người lại lấp lóa bóng hoa. Vẻ đẹp của thiên
nhiên và con người hòa quyện với nhau tỏa sáng bức tranh thơ. Bốn cặp
lục bát tạo thành bộ tứ bình đặc sắc.<br />
<br />
b. Trước hết đó là nỗi nhớ mùa đông Việt Bắc - cái mùa đông thuở gặp gỡ ban đầu, đến hôm nay vẫn sáng bừng trong kí ức.<br />
<br />
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi<br />
<br />
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng<br />
<br />
Câu thơ truyền thẳng đến người đọc cảm nhận về một màu xanh lặng lẽ,
trầm tĩnh của rừng già. Cái màu xanh ngằn ngặt đầy sức sống ngay giữa
mùa đông tháng giá. Cái màu xanh chứa chất bao sức mạnh bí ẩn "Nơi
thiêng liêng rừng núi hóa anh hùng". Màu xanh núi rừng Việt Bắc:<br />
<br />
Rừng giăng thành lũy thép dày<br />
<br />
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù<br />
<br />
Trên cái nền xanh ấy nở bừng bông hoa chuối đỏ tươi, thắp sáng cả cánh
rừng đại ngàn làm ấm cả không gian, ấm cả lòng người. Hai chữ "đỏ
tươi" không chỉ là từ ngữ chỉ sắc màu, mà chứa đựng cả một sự bừng
thức, một khám phá ngỡ ngàng, một rung động rất thi nhân.<br />
<br />
Có thể thấy cái màu đỏ trong câu thơ Tố Hữu như điểm sáng hội tụ sức
mạnh tiềm tàng chốn rừng xanh đại ngàn, lấp lóa một niềm tin rất thật,
rất đẹp. Trên cái phông nền hùng vĩ và thơ mộng ấy, hình ảnh con người
xuất hiện thật vững chãi, tự tin. Đó là vẻ đẹp của con người làm chủ núi
rừng, đứng trên đỉnh trời cùng tỏa sáng với thiên nhiên, "Đèo cao nắng
ánh dao gài thắt lưng".<br />
<br />
c. Cùng với sự chuyển mùa (mùa đông sang mùa xuân) là sự chuyển màu
trong bức tranh thơ: Màu xanh trầm tĩnh của rừng già chuyển sang màu
trắng tinh khôi của hoa mơ khi mùa xuân đến. Cả không gian sáng bừng lên
sắc trắng của rừng mơ lúc sang xuân.<br />
Ngày xuân mơ nở trắng rừng<br />
<br />
Trắng cả không gian "trắng rừng", trắng cả thời gian "ngày xuân". Hình
ảnh này khá quen thuộc trong thơ Tố Hữu, hình ảnh rừng mơ sắc trắng cũng
đi vào trờng ca Theo chân Bác gợi tả mùa xuân rất đặc trưng của Việt
Bắc:<br />
<br />
Ôi sáng xuân nay xuân 41<br />
<br />
Trắng rừng biên giới nở hoa mơ<br />
<br />
Cái sắc trắng tinh khôi bừng nở mỗi độ xuân về làm ngơ ngẩn người ở,
thẫn thờ kẻ đi. Người đi không thể không nhớ sắc trắng hoa mơ nơi xuân
rừng Việt Bắc, và lại càng không thể không nhớ đến con người Việt Bắc,
cần cù uyển chuyển trong vũ điệu nhịp nhàng của công việc lao động thầm
lặng mà cần mẫn tài hoa:<br />
<br />
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang<br />
<br />
Copyright Phandanhhieu, Bui Thi Xuan high School On thi TN THPT<br />
<br />
Hai chữ "chuốt từng" gợi lên dáng vẻ cẩn trọng tài hoa, dường như bao
yêu thương đợi chờ mong ngóng đã gửi vào từng sợi nhớ, sợi thương kết
nên vành nón. Cảnh thì mơ mộng, tình thì đợm nồng. Hai câu thơ lưu giữ
lại cả khí xuân, sắc xuân, tình xuân vậy. Tài tình như thế thật hiếm
thấy.<br />
<br />
d. Bức tranh thơ thứ 3 chuyển qua rừng phách - một loại cây rất thường
gặp ở Việt Bắc hơn bất cứ nơi đâu. Chọn phách cho cảnh hè là sự lựa chọn
đặc sắc, bởi trong rừng phách nghe tiếng ve ran, ngắm sắc phấn vàng
giữa những hàng cây cao vút, ta như cảm thấy sự hiện diện rõ rệt của
mùa hè. Thơ viết mùa hè hay xưa nay hiếm, nên ta càng thêm quí câu thơ
của Tố Hữu:<br />
<br />
Ve kêu rừng phách đổ vàng<br />
<br />
Nhớ cô em gái hái măng một mình<br />
<br />
Ở đây có sự chuyển đổi cảm giác rất thú vị: Tiếng ve kêu - ấn tượng của
thính giác đã đem lại ấn tượng thị giác thật mạnh. Sự chuyển mùa được
biểu hiện qua sự chuyển màu trên thảo mộc cỏ cây: Những ngày cuối xuân,
cả rừng phách còn là màu xanh, những nụ hoa còn náu kín trong kẽ lá, khi
tiếng ve đầu tiên của mùa hè cất lên, những nụ hoa nhất tề đồng loạt
trổ bông, đồng loạt tung phấn, cả rừng phách lai láng sắc vàng. Chữ đổ
được dùng thật chính xác, tinh tế. Nó vừa gợi sự biến chuyển mau lẹ của
sắc màu, vừa diễn tả tài tình từng đợt mưa hoa rừng phách khi có ngọn
gió thoảng qua, vừa thể hiện chính xác khoảng khắc hè sang. Tác giả sử
dụng nghệ thuật âm thanh để gọi dậy màu sắc, dùng không gian để miêu tả
thời gian. Bởi vậy cảnh thực mà vô cùng huyền ảo.<br />
<br />
Trên nền cảnh ấy, hình ảnh cô em gái hiện lên xiết bao thơ mộng, lãng
mạn: "Cô em gái hái măng một mình" nghe ngọt ngào thân thơng trìu mến.
Nhớ về em, là nhớ cả một không gian đầy hương sắc. Người em gái trong
công việc lao động hàng ngày giản dị: hái măng. Vẻ đẹp lãng mạn thơ mộng
ấy còn được tô đậm ở hai chữ "một mình" nghe cứ xao xuyến lạ, như bộc
lộ thầm kín niềm mến thương của tác giả. Nhớ về em, nhớ về một mùa
hoa...<br />
<br />
e. Khép lại bộ tứ bình là cảnh mùa thu. Đây là cảnh đêm thật phù hợp với
khúc hát giao duyên trong thời điểm chia tay giã bạn. Hình ảnh ánh
trăng dọi qua kẽ lá dệt lên mặt đất một thảm hoa trăng lung linh huyền
ảo.<br />
<br />
Dưới ánh trăng thu, tiếng hát ân tình càng làm cho cảnh thêm ấm áp tình
người. Đại từ phiếm chỉ "ai" đã gộp chung người hát đối đáp với mình
làm một, tạo một hòa âm tâm hồn đầy bâng khuâng lu luyến giữa kẻ ở,
ngời đi, giữa con người và thiên nhiên.<br />
<br />
g. Mỗi câu lục bát làm thành một bức tranh trong bộ tứ bình. Mỗi bức
tranh có vẻ đẹp riêng hòa kết bên nhau tạo vẻ đẹp chung. Đó là sự hài
hòa giữa âm thanh, màu sắc... Tiếng ve của mùa hè, tiếng hát của đêm
thu, màu xanh của rừng già, sắc đỏ của hoa chuối, trắng tinh khôi của
rừng mơ, vàng ửng của hoa phách... Trên cái nền thiên nhiên ấy, hình ảnh
con người hiện lên thật bình dị, thơ mộng trong công việc lao động
hàng ngày.<br />
<br />
4. Việt Bắc đánh giặc, VB anh hùng<br />
<br />
Phân tích đoạn thơ " Nhớ khi... Nhị Hà"<br />
<br />
Thiên nhiên VB không chỉ được cảm nhận bởi vẻ đẹp của 4 mùa mà thiên
nhiên còn là một nhân tố đắc lực góp phần làm nên cuộc kháng chiến toàn
thắng.<br />
<br />
Câu thơ mở đầu gợi lên một bối cảnh chiến tranh tao loạn " Nhớ khi giặc
đến giặc lùng". "Giặc đến" là thời điểm nguy kịch, "giặc lùng" là cảnh
nguy biến, hoảng loạn, tan tác, loạn lạc. Câu thơ làm ta liên tưởng tới
cảnh chạy loạn trong thơ Nguyễn Đình Chiểu:<br />
<br />
Bỏ nhà lũ trẻ lơ xơ chạy<br />
<br />
Mất tổ đàn chim dáo dác bay<br />
<br />
Hay cảnh tang thương trong thơ Hoàng Cầm:<br />
<br />
Quê hương ta từ ngày khủng khiếp<br />
<br />
Giặc kéo lên ngùn ngụt lửa hung tàn<br />
<br />
Ruộng ta khô<br />
<br />
Nhà ta cháy<br />
<br />
Chó ngộ một đàn<br />
<br />
Lưỡi dài lê sắc máu<br />
<br />
Kiệt cùng ngõ thẳm bờ hoang<br />
<br />
Trước cảnh đau thương ấy rừng núi đã vào cuộc chiến đấu. Với thủ pháp
nghệ thuật nhân hóa, TH đã dựng nên một rừng núi kiêu hùng cùng ta đánh
giặc:<br />
<br />
Rừng cây núi đá ta cùng đánh tây</div>
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-86172343917944287212011-10-09T02:49:00.001-07:002011-10-09T02:49:30.463-07:00Bình giảng 20 dòng đầu của bài thơ "Việt Bắc"Tố Hữu là một trong những nhà thơ lớn nhất, tiêu biểu nhất của nền thi
ca hiện đại. “Ngọn cờ đầu của thơ ca cách mạng, nhà thơ của lý tởng cộng
sản”. Tập thơ “Việt Bắc”, là đỉnh cao của thơ Tố Hữu đồng thời cũng là
thành tựu hàng đầu của thơ ca kháng chiến chống Pháp, trong đó bài thơ
“Việt Bắc” đợc coi là kết tinh sở trờng nghệ thuật của ngòi bút Tố Hữu.
Đó là khúc hát ân tình của ngời kháng chiến đối với quê hương, đất nước
với nhân dân cách mạng được thể hiện bằng một nghệ thuật vừa cổ điển vừa
hiện đại mà cốt lõi là truyền thống ân nghĩa đạo lý thủy chung của dân
tộc.<br /><br />Được coi là người sinh ra để thơ hoá những vấn đề chính trị,
thơ Tố Hữu luôn bám sát các sự kiện cách mạng. Men theo năm tháng những
bài thơ của Tố Hữu, ta có thể tái hiện lại những chặng đường hào hùng
của cách mạng Việt Nam. Thơ ông quả là “cuốn biên niên sử bằng thơ” như
có nhà nghiên cứu đã đánh giá. “Việt Bắc” không phải là ngoại lệ.<br /><br />Tháng
7/1954 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi hoà bình được lập
lại, miền Bắc nước ta hoàn toàn giải phóng, một trang sử mới mở ra cho
đất nước. Tháng 10/1954, cơ quan Trung ương của Đảng và Nhà nước chuyển
từ căn cứ địa về thủ đô. Trong thời điểm lịch sử ấy, bài thơ “Việt Bắc”
đã ra đời. “Việt Bắc” không còn là tình cảm riêng của Tố Hữu mà còn tiêu
biểu cho tình cảm của người kháng chiến miền xuôi đối với chiến khu
cách mạng, với đất nước, với nhân dân. Một sự kiện chính trị đã chuyển
hoá thành thơ ca theo cách “Tâm tình hoá, là một đặc trng của lối thơ
trữ tình chính trị Tố Hữu. 20 câu thơ đầu tiên của “Việt Bắc” thể hiện
rất rõ đặc trưng nghệ thuật này.<br /><br />Đoạn thơ mở đầu bằng những câu thơ ngọt ngào:<br /><br />Mình về mình có nhớ ta<br />Mời năm năm ấy thiết tha mặn nồng.<br /><br />Câu
thơ mở ra cảnh giã biệt, một hoàn cảnh đặc biệt để bộc lộ cảm xúc trữ
tình dạt dào. Cảnh giã biệt vẫn quen thuộc trong thơ ca dân gian và cổ
điển truyền thống đã được Tố Hữu khéo vận dụng để diễn tả tâm trạng mang
tính thời đại. Cuộc chia tay lớn của cán bộ Đảng, Chính phủ với Việt
Bắc được thu vào cuộc chia tay của một đôi trai gái: người ở lại rừng
núi chiến khu là cô gái Việt Bắc, người về xuôi là anh cán bộ cách mạng.
Chuyện chung đã hoá thành chuyện riêng, chuyện cách mạng của dân nước
trở thành chuyện tình yêu của lứa đôi, cuộc chia tay đầy bịn rịn lưu
luyến giữa những người đã từng gắn bó sâu nặng dài lâu:<br /><br />“Mười lăm
năm” “thiết tha mặn nồng” được Tố Hữu thể hiện bằng một thể thơ giàu
tính dân tộc. Thể lục bát, cách kết cấu đối đáp, sử dụng đại từ nhân
xưng “Mình”, “Ta” quen thuộc trong thơ ca dân gian, có khả năng “biểu
hiện một cách thuận tiện, phù hợp với điệu hồn chung của cộng đồng người
Việt” “Rung lên cái sợi tơ lòng chung của những tấm lòng Việt”. Tất cả
những yếu tố đó đã diễn tả thật xúc động tình cảm quyến luyến thiết tha
trong một cuộc chia tay đặc biệt: chưa xa đã nhớ, để chia mà không xa,
cách mà<br />không biệt.<br /><br />Mình về mình có nhớ ta” đã là chuyện chung thuỷ, riêng tư. Nhưng đến:<br /><br />“Mình về mình có nhớ không<br />Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn”<br /><br /><br />thì
không còn là chuyện của tình yêu lứa đôi mà đã là chuyện ân nghĩa thủy
chung của đạo lý dân tộc. Câu thơ lục bát điệp hai lần từ “mình” nghe
như lối tâm tình thương mến mà day dứt. Băn khoăn lớn nhất của ta và
mình trong cuộc chia tay là ân tình thủy chung. Cái độc đáo ở chỗ: một
câu hỏi về thời gian, một câu hỏi về không gian. Chỉ một khổ thơ đã gói
gọn một thời cách mạng, một trời cách mạng. Tác giả đã chọn tình yêu một
đôi trai gái làm một góc nhìn để bao quát toàn cảnh Việt Bắc với “Mười
lăm năm ấy thiết tha mặn nồng” Từ thuở cách mạng còn trứng nước đến khi
trưởng thành vững vàng đó là điểm nhìn nghệ thuật rất Tố Hữu- người thi
sĩ luôn khơi nguồn cảm hứng từ những sự kiện lớn của cách mạng.<br /><br />Tiếp theo câu hỏi của ngời ở là tiếng lòng của người đi:<br /><br />Tiếng ai tha thiết bên cồn<br />Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi<br />Áo chàm đưa buổi phân li<br />Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay<br /><br /><br />Người
đi đã nghe câu hỏi, lòng tràn đầy bâng khuâng “bồn chồn” một tình cảm
thương nhớ “thiết tha”. Tâm trạng lúc chia tay được diễn tả thật đắt qua
sự luyến láy của ngôn từ và cả ở nhạc điệu của câu thơ: Hai câu đầu là
nhịp 2/2 hối hoàn của lục bát đến đây đã vặn mình chuyển điệu 3/3:<br /><br />“Áo chàm đưa/ buổi phân ly<br />Cầm tay nhau/ biết nói gì / hôm nay"<br /><br /><br />Cái
xao xuyến bồi hồi của lòng người đã cồn cào nổi sóng trên câu thơ thể
hiện cách thần tình chút ngập ngừng chứa chan tình thương mến, tạo ra
một khoảng lặng đầy biểu cảm để chuỗi câu hỏi tiếp theo vang lên dồn
dập, tha thiết hơn.<br /><br />Mười hai câu lục bát còn lại là lời của người
ở, cấu tạo bằng sáu câu hỏi như khơi sâu vào kỷ niệm. Mỗi câu hỏi đều
gợi lại những gì tiêu biểu nhất của Việt Bắc qua những hình ảnh chọn lọc
gợi cảm: Mưa nguồn, suối lũ, mây mù, Những hình ảnh chọn lọc vừa chân
thực vừa thơ mộng; “Hắt hiu lau xám đậm đà lòng son” Những câu thơ có
khả năng diễn biến những khái niệm trừu tợng thành hình ảnh đầy cảm giác
sống động cụ thể “mối thù nặng vai”. Nghệ thuật nhân hoá cũng tạo nên
sự sống động cho hình ảnh thơ:<br /><br />“Mình về rừng núi nhớ ai<br />Trám bùi để rụng, măng mai để già”<br /><br />Tình
cảm của ngời ở đối với ngời đi xem ra đợc thể hiện sâu kín hơn cả trong
câu thơ này, chỉ 14 chữ mà chứa đựng biết bao quyến luyến nhớ thương:
Người đi rồi cả một miền rừng trở nên hoang vắng, trám không người nhặt,
măng không ai hái, cả núi rừng cũng mong nhớ đến thẫn thờ. Như một
thông lệ trong cuộc chia tay giữa những người thân thiết, người ta
thường đẩy thời gian về quá khứ để chưa xa đã nhớ, chưa biệt đã thương.
Để trên nền xúc cảm này, dòng hồi tởng những kỉ niệm thân thương ùa về
mãnh liệt.<br /><br />“Mình đi, mình có nhớ mình<br />Tân Trào, Hồng Thái, mái đình, cây đa”<br /><br />Nhìn
thoáng qua, tổ chức các câu thơ đều lặp lại ở phép láy đầu 6 câu: Mình
đi, mình về. “Đi”, “Về” vốn ngợc chiều trái hướng, song ở đây lại đồng
nhất một phương .<br /><br />Phải chăng niềm tin giản dị mà rất thực của cả
người đi và người ở đã thổi vào câu chữ, làm nên chút choáng ngợp bối
rối của ngôn từ, thể hiện mạch ngầm văn bản trong chiều sâu thơ ca: Ra
đi để hẹn về. Việt Bắc đã trở thành quê hương thứ hai của ngời cán bộ
kháng chiến.<br /><br />Những kỷ niệm được gợi nhớ đều là những kỷ niệm của
cuộc sống chung, tình cán bộ với nhân dân chia ngọt sẻ bùi, chung gian
lao, chung mối thù Nếu không khéo rất dễ sa vào cái gọi là “liệt kê kỉ
niệm” câu thơ sẽ trôi tuột đi, không thể lưu đọng lại trong lòng người
đọc. Cái làm nên chất thơ của bài “Việt Bắc” cũng như của đoạn thơ này
chính là nhạc điệu. Chính nhạc điệu đã làm cho các kỷ niệm trở nên ngân
nga, trầm bổng réo rắt, thấm sâu vào tâm tư. Những yếu tố làm nên chất
nhạc kỳ diệu ấy không chỉ ở những câu lục bát rất chuẩn về thanh luật mà
còn ở nghệ thuật tiểu đối được sử dụng với tần số cao trong các câu
thơ. Nó không chỉ có khả năng biểu đạt rất xúc động nỗi lòng sâu kín bồi
hồi của người đi kẻ ở, mà còn tạo ra sự tương xứng về cấu trúc, vẻ đẹp
nhịp nhàng của ngôn từ.<br /><br />Mưa nguồn suối lũ / những mây cùng mù<br />Miếng cơm / mối thù<br />Trám / măng<br />Hắt / son<br />Nhớ / mình<br />Tân / đa<br /><br /><br />Những
hình ảnh thơ đã thực sự cất lên chất thơ nhờ nhạc điệu đầy quyến luyến,
trầm bổng, ngân nga qua những câu thơ sóng đôi lối đối xứng tiểu đối,
nó mang vẻ đẹp cổ điển uyên bác. Đặc biệt câu hỏi cuối đoạn thơ có thể
tách riêng ra bởi sự thâm thúy, hàm súc:<br /><br />“Mình đi mình có nhớ mình<br />Tân Trào Hồng Thái mái đình cây đa”<br /><br /><br />Đại
từ “mình”, “ta” vốn được sử dụng trong đối đáp thơ ca dân gian nay được
Tố Hữu sử dụng đầy biến ảo: Khi mình là Ta, khi “ta” là “mình”, cái
ngầm ý hai ta là một đã rõ. Nhng ở đây một câu lục mà tới ba lần lặp lại
chữ mình: “Mình đi, mình có” là chỉ ngời về, “nhớ mình” là chỉ người ở.
Câu hỏi đầy ý nhị mà sâu kín: Mình quên “ta” cũng là quên chính “mình”
đó. Cũng như ở phần sau, Tố Hữu lại nhấn theo lối bồi thấn trong câu thơ
trả lời khẳng định sắt son.<br /><br />“Mình đi mình lại nhớ mình<br />Nguồn bao nhiêu nước nghĩa tình bấy nhiêu”<br /><br />Nhà
thơ đã khai thác rất đắt chữ “Mình” trong tiếng Việt. “Mình” vừa là bản
thân vừa là ta, “Mình” cũng là ngời thân thiết có thể xem như chính
mình vậy. Đại từ nhân xưng được sử dụng vừa thống nhất vừa biến hoá
khiến “Việt Bắc” cất lên như tiếng lòng đồng vọng bản hoà âm tâm hồn của
kẻ ở người đi.<br /><br />Sự đổi chỗ trong tổ chức câu thơ: “Mái đình Hồng
Thái, cây đa Tân Trào” được viết thành: “Tân trào Hồng Thái mái đình cây
đa” chứng tỏ tên riêng và danh từ chung đều đã đồng nhất hoàn toàn về ý
nghĩa -Việt Bắc quê hương cách mạng. Nỗi nhớ về chiến khu Việt Bắc “Tân
Trào, Hồng Thái”, đã chuyển hoá thành nỗi nhớ quê hương “Mái đình cây
đa” những hình ảnh đã đi vào tâm thức người Việt từ ngàn đời. “Trong thơ
Tố Hữu, cái riêng, cái chung như không còn ranh giới, cái cũ cái mới
lồng vào nhau, (Nguyễn Văn Hạnh) mà đây là một trờng hợp điển hình.<br /><br />“Việt
Bắc” là bài ca tâm tình, ngọt ngào đằm thắm rất tiêu biểu cho hồn thơ,
cho phong cách thơ của Tố Hữu. Vẫn là tiếng nói của tình cảm tình yêu
nhưng là tình yêu đối với quê hương đất nước, đối với cách mạng đối với
nhân dân.<br /><br />Trong câu chuyện với một nhà nghiên cứu văn học người
Pháp Tố Hữu tâm sự rằng: “mình phải lòng đất nước và nhân dân của mình.
Và đã nói về đất nước về nhân dân như nói về người mình yêu”. Cho nên
tình yêu biến thành tình nghĩa “Việt Bắc” đã trở thành tiếng hát ân tình
chung của những người kháng chiến, của cả dân tộc trong một thời điểm
lịch sử đáng ghi nhớ.<br /><br />Có thể khẳng định rằng đoạn thơ trên là những câu thơ hay nhất của bài thơ “Việt Bắc”.
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-20038963292581300892011-10-09T02:35:00.001-07:002011-10-09T02:43:38.268-07:00Phân tích bài thơ Việt BắcI . ĐẶT VẤN ĐỀ .<br />
<br />
Tháng 10 năm 1954,
sau thắng lợi vẻ vang của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, trung
ương Đảng và chính phủ rời Việt Bắc để trở về Hà Nội tiếp tục lãnh đạo
phong trào cách mạng . Trước sự kiện đó Tố Hữu đã viết bài thơ Việt Bắc .
Đây là bài thơ ân tình cách mạng, gọi lại những kỉ niệm thân thiết và
vẻ đẹp của Việt Bắc từ ngày đầu gian khổ chắt chiu xây dựng căn cứ địa
cách mạng cho đến khi kháng chiến thắng lợi . Bài thơ kết cấu theo lối
hát giao duyên đối đáp nam nữ nhưng lại thể hiện những ân tình cách mạng
, và vì thế bài thơ như một chất men say ngấm sâu vào lòng người , trở
nên gần gũi , đằm thắm hơn với những cung bậc lan toả của nó .<br />
<br />
II . GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .<br />
<br />
Mở đầu bài thơ là những lời phảng phất phong vị ca dao, tái hiện cảnh tiễn đưa đầy dùng dằng, quyến luyến .<br />
Mình về mình có nhớ ta<br />
Mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng<br />
Mình về mình có nhớ không<br />
Nhìn cây nhớ núi nhìn sông nhớ nguồn .<br />
<br />
Con
người đang đứng trước một cuộc biệt li nên câu thơ cũng nhuốm màu li
biệt . Tác giả đặt đại từ “mình” và “ta” ở hai đầu câu thơ tạo cảm giác
xa xôi, cách biệt, ở giữa là tâm trạng băn khoăn của người ở lại : không
biết bạn có còn thuỷ chung trước bao đổi thay và cám dỗ của cuộc sống
mới . Lòng ngập tràn nhớ thương, người ở lại không nén được lòng mình đã
đưa ra những câu hỏi dồn dập : mình có nhớ ta, mình có nhớ không ?
...càng làm cho người ra đi thêm lưu luyến , cứ vang lên như một niềm
khắc khoải khôn nguôi . Không chỉ đưa ra những câu hỏi, người Việt Bắc
còn nhắc lại khoảng thời gian mười lăm năm gắn bó thiết tha . Mới đọc ta
bắt gặp tứ thơ quen thuộc từ ca dao tình yêu nam nữ kiểu như : Mình về
có nhớ ta chăng , Ta về ta nhớhàm răng mình cười ... trong đó người tình
chỉ nhắc đến kỉ niệm mười lăm năm ấy . Nhưng đến cặp lục bát tiếp theo
thì nó không còn là tình yêu nữa mà được thay thế bằng tình yêu thương
gắn bó với với mảnh đất quê hương Vịêt Bắc . Nhớ núi, nhớ rừng thực chất
là nhớ ngọn nguồn của cách mạng .<br />
Bốn câu thơ đầu tạo thành hai câu
hỏi rất khéo mà mỗi câu hỏi về một khía cạnh khác nhau : thời gian và
không gian gói gọn một thời cách mạng, một vùng cách mạng .<br />
<br />
Trước tâm trạng, nỗi niềm bộc bạch của kẻ ở, người đi im lặng lắng nghe :<br />
Tiếng ai tha thiết bên cồn<br />
Bâng khuâng trong dạ bồn chồn bước đi<br />
<br />
Người
ra đi im lặng là để tri âm, để tiếng ai từ từ ngân vang lắng sâu vào
hồn mình cho thật vẹn tròn, đầy đủ . Lặng im nhưng vẫn không kém phần
mãnh liệt . Người ở lại nói thiết tha, người đi nghe thiết tha, sự hô
ứng ngôn từ này tạo sự đồng vọng trong lòng người . Nhịp thơ lục bát
đang đều đặn, nhịp nhàng đến đây như cũng vì chút bối rối ấy trong lòng
người mà thay đổi :<br />
Áo chàm đưa buổi phân li<br />
Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay .<br />
<br />
Trong
thời khắc chia tay sau một khoảng thời gian dài gắn bó, có biết bao
nhiêu kỉ niệm ngọt bùi, sâu nặng, có nhiều điều để nói nhưng khong thể
nói đủ, nói trọn vẹn cùng nhau . Vì thế lòng người cũng bâng khuâng,
bước chân cũng bồn chồn, và mặc dù người đi không trực tiếp trả lời câu
hỏi của người ở lại nhưng hình ảnh áo chàm và hành động cầm tay nhau im
lặng đó trả lời thay tất cả, nó chất chứa cả bề sâu cảm xúc của cả người
đi và kẻ ở .<br />
<br />
Bao trùm lên tất cả trong tâm trạng của kẻ ở và
người đi là nỗi nhớ da diết mêng mang với nhiều sắc thái khác nhau .
Người ở lại băn khoăn tự hỏi về lòng thuỷ chung son sắt của người ra đi
thì ngược lại người ra đi khẳng định nghĩa tình mãi không phai nhòa
trong kí ức . Và cứ thế Việt Bắc hiện lên trong hoài niệm thật sinh động
và cụ thể .<br />
<br />
Nhớ đến Việt Bắc là nhớ đến những tháng ngày gian khổ hi sinh : Mưa nguồn suối lũ những mây cùng mù, khó khăn nhiều, gian<br />
<br />
khổ
cũng lắm nhưng cán bộ và đồng bào đồng cam cộng khổ, cùng có mối thù
sâu nặng với quân xâm lược : Miếng cơm chấm muối mối thù nặng vai . Đồng
thời nhớ đến Việt Bắc cũng là nhớ đến những nghĩa tình đồng bào sâu
nặng . Người về khiến núi rừng cũng trở nên trống vắng, ngẩn ngơ, các
điệp từ mình về, mình đi được nhắc đi nhắc lại một cách tha thiết khiến
cho không gian, thời gian Việt Bắc hiện ra từ trong khói sương của hoài
niệm , của tâm trạng chất chứa nhớ nhung trở nên rõ nét và rõ tình hơn
.Đại từ “ai” phiếm chỉ được sử dụng để như hỏi vào sự trống vắng nay mai
của lòng mình . Với thủ pháp đối lập giữa một bên là lau xám với lòng
son, giữa hắt hiu và đậm đà , người ở nhấn mạnh sắc độ của nỗi nhớ .
Người ở lại còn bày tở nõi lo âu, dự cảm : Mình về mình lại nhớ mình .
Ba chữ mình được dùng liên tiếp trong một dòng thơ làm cho ý thơ trở nên
đa nghĩa một cách thú vị . Mình ở đây là tôi, là chủ thể của nỗi nhớ,
và mình cũng có thể là khách thể của nỗi nhớ . Và biết đâu đó đây lại là
lới nhắc nhở người đi liệu rồi có còn nhớ chính bản thân mình . Cả
người đi và kẻ ở đều được gói gọn trong một chữ mình tha thiết . Và nói
gì đi nữa cả ta và mình đều là những người kháng chiến, đều là cách mạng
nên khong tách rời nhau là lẽ dĩ nhiên, là điều dễ hiểu .<br />
<br />
Đáp
lại những băn khoăn của người ở lại , người ra đi khẳng định một điều
đinh ninh tình nghĩa của mình vẫn còn sâu nặng , dẫu có thế nào thì sự
keo sơn, gắn bó bền chặt vẫn không phai nhạt theo thời gian :<br />
Ta với mình, mình với ta<br />
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh .<br />
<br />
Và
cụ thể hơn nữa, người ra đi khặng định : Mình đi mình lại nhớ mình và
nghĩa tình mãi dạt dào không bao giờ khô cạn : Nguồn bao nhiêu nước
nghĩa tình bấy nhiêu .<br />
<br />
Sự gắn bó sâu nặng với Việt Bắc đã làm cho
cảnh Việt Bắc tái hiện trong nỗi nhớ của người về xuôi đã đẹp lại càng
trở nên đẹp hơn, càng trở nên lung linh huyền ảo . Nỗi nhớ trong lòng
người đi day dứt, thiết tha đến độ cồn cào, ám ảnh như nhớ người yêu .
Lấy nỗi nhớ trong tình yêu lứa đôi để đo nỗi nhớ về ngọn nguồn kháng
chiến, về nghĩa tình cách mạng, đó là một sáng tạo của hồn thơ Tố Hữu .<br />
Và
cũng chính từ sự gắn bó và nỗi nhớ thương da diết đó, thiên nhiên Việt
Bắc mới hiện lên đẹp lộng lẫy như một bức tranh tứ bình về bốn mùa với
những nét đặc trưng của Việt Bắc :<br />
<br />
Ta về mình có nhớ ta<br />
Ta về ta nhớ những hoa cùng người<br />
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi<br />
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng<br />
Ngày xuân mơ nở trắng rừng<br />
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang<br />
Ve kêu rừng phách đổ vàng<br />
Nhớ cô em gái hái măng một mình<br />
Rừng thu trăng rọi hoà bình<br />
Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung .<br />
<br />
Trong
bề bộn của kí ức và hoài niệm , bức tranh sáng đẹp về Việt Bắc hiện lên
trong nỗi nhớ của người về xuôi như một dấu son tươi nguyên những kỉ
niệm .<br />
Và trong bức tranh thiên nhiên sống động, bừng sáng đó có sự
xuất hiện của con người đang cần mẫn lao động: chuốt từng sợ giang, hái
măng một mình giữa rừng vàng . Nhưng có lẽ để lại ấn tượng nhất là tiếng
hát ân tình thuỷ chung của con người Việt Bắc . Nó vượt qua trập trùng
núi rừng, băng qua mênh mông biển cả của thời gian mà vướng vít bước
chân người ra đi . Điệp từ nhớ được lặp lại nhiều lần như khiến cả đoạn
thơ bao trùm một tình cảm nhớ thương tha thiết .<br />
Nhớ về Việt Bắc là
nhớ cảnh nhớ người, nhưng quan trọng hơn là nhớ về cuộc kháng chiến, một
Việt Bắc trong kháng chiến thật hào hùng .<br />
<br />
Nhớ khi giặc đến giặc lùng<br />
Rừng cây núi đá ta cùng đánh tây<br />
Núi giăng thành luỹ sắt dày<br />
Rừng che bộ đội rừng vây quân thù<br />
Mênh mông bốn mặt sương mù<br />
Đất trời ta cả chiến khu một lòng .<br />
Quân đi điệp điệp trùng trùng<br />
ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan<br />
Dân quân đỏ đước từng đoàn<br />
Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay<br />
Nghìn đêm thăm thẳm sương dày<br />
Đèn pha bật sáng như ngày mai lên<br />
<br />
Tiết
tấu ngân nga, dìu dặt như lời ru đến đây được tác giả phá vỡ để tạo ra
một kết cấu khác phi đối xứng làm giọng thơ trở nên gắt, mạnh, dồn dập
như âm hưởng bước hành quân vũ bão . Hệ thống từ vựng mở căng cường độ
diễn tả , hình ảnh kì vĩ , ý thơ phóng xa vào viễn cảnh ... tất cả tạo
nên một bức tranh sử thi hoành tráng để ca ngợi sức mạnh của chủ nghĩa
yêu nước, của nhân dân anh hùng . Miêu tả cảnh hành quân, nhà thơ sử
dụng cụm từ “điệp điệp, trùng trùng” thật chính xác . Còn từ ngữ nào để
diễn đạt sức mạnh của đoàn binh tràn đầy nhiệt huyết hơn những từ ấy ?
Nó vừa diễn tả vẻ đẹp hùng dũng bên ngoài lại vừa miêu tả sức mạnh quật
cường bên trong . Trong những con người hiên ngang ấy, họ không chỉ biết
làm bạn với khói lửa đạn bom mà họ còn đôi lúc thả hồn theo trăng sao .
Sự hài hoà giữa sự dữ dội và vẻ đẹp lãng mạn đã làm nên sự chói sáng
trong tâm hồn người lính . Hình ảnh ánh sao đầu núi mặc dù không mới
(Đầu súng trăng treo - Đồng chí – Chính Hữu) nhưng vẫn có sức lay động
kì lạ cái phần hồn dân tộc trong mỗi con người Việt Nam .<br />
<br />
Và bài
thơ khép lại bằng lời khẳng định Việt Bắc mãi là cái nôi, là quê hương
của phong trào cách mạng, nơi đặt niềm tin tưởng và hi vọng của người
Việt Nam trên khắp mọi miền của Tổ quốc, đặc biệt là những nơi còn u ám
quân thù .<br />
<br />
III . KẾT THÚC VẤN ĐỀ .<br />
<br />
Việt Bắc là bài thơ
tiêu biểu nhất của hồn thơ Tố Hữu viết về nghĩa tình cách mạng . Bài thơ
không chỉ là lời chia tay dạt dào xúc cảm mà còn là lời khẳng định đinh
ninh sự thuỷ chung son sắt của những người cách mạng , là khúc ca bất
tận của tình nghĩa được viết với giọng điệu vừa trữ tình ngọt ngào , vừa
sôi nổi thiết tha, trong sáng
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-76968810278991626792011-10-05T06:42:00.001-07:002011-10-05T06:42:34.744-07:00vẻ đẹp người lính Tây Tiến qua khổ 3 bài thơ "Tây Tiến" ( Quang Dũng )<span style="float: left;">Quang Dũng đã dựng bức tượng đài về người
lính vô danh trong khổ thơ thứ ba của bài thơ Tây Tiến. Ta có thể xem
khổ thơ thứ ba này là những nét bút cuối cùng hoàn thiện bức tượng đài
về chân dung người lính Tây Tiến hào hùng, hào hoa. Chân dung người lính
hiện lên ở khổ thơ thứ 3 có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa vẻ đẹp tâm
hồn, lý tưởng chiến đấu và phẩm chất hy sinh anh dũng. Có thể nói cả bài
thơ là một tượng đài đầy màu sắc bi tráng về một đoàn quân trên một nền
cảnh khác thường.<br />Chân dung đoàn binh Tây Tiến được chạm khắc bằng
nét bút vừa hiện thực vừa lãng mạn. Các chi tiết như lấy từ đời sống
hiện thực và khúc xạ qua tâm hồn thơ Quang Dũng để rồi sau đó hiện lên
trên trang thơ đầy sức hấp dẫn. Dọc theo hành trình, vẻ đẹp hào hùng
kiêu dũng cứ lấp lánh dần lên, đến khi ng¬ười lính Tây Tiến đối mặt với
dịch bệnh, đối mặt với cái chết thì nó thật chói người, nét nào cũng sắc
sảo lạ lùng và đầy lãng mạn:<br /><br />Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc<br />Quân xanh màu lá dữ oai hùm.<br /><br />Chữ
dùng của Quang Dũng ở đây thật lạ. Nếu mở đầu đoạn thơ tác giả dùng từ
“Đoàn quân” thì ở đây tác giả dùng “Đoàn binh”. Cũng đoàn quân ấy thôi
nhưng khi dùng “Đoàn binh” thì gợi hình ảnh đoàn chiến binh có vũ khí,
có khí thế xung trận át đi vẻ ốm yếu của bệnh tật. Ba chữ “không mọc
tóc” là đảo thế bị động thành chủ động. Không còn đoàn quân bị sốt rét
rừng lâm tiều tuỵ đi rụng hết cả tóc. Giọng điệu của câu thơ cứ y như là
họ cố tình không mọc tóc vậy. Nghe ngang tàng kiêu bạc và thấy rõ sự
bốc tếu rất lính tráng.<br /><br />Các chi tiết “không mọc tóc, quân xanh
màu lá” diễn tả cái gian khổ khác thường của cuộc đời người lính trên
một địa bàn hoạt động đặc biệt. Di chứng của những trận sốt rét rừng
triền miên là “tóc không mọc” da xanh tái. Nhưng đối lập với ngoại hình
tiều tụy ấy là sức mạnh phi thường tự bên trong phát ra từ tư thế “dữ
oai hùm”. Với nghệ thuật tương phản chỉ 2 dòng thơ Quang Dũng làm nổi
bật vẻ khác thường của đoàn quân Tây Tiến. Họ hiện lên như hình ảnh
tráng sĩ trượng phu một thuở qua hai câu tiếp:<br /><br />Mắt trừng gửi mộng qua biên giới<br />Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm<br /><br />“Mắt
trừng” biểu thị sự dồn nén căm uất đến cao độ như có khả năng thiêu đốt
quân thù qua ánh sáng của đôi mắt. Hình ảnh thơ làm nổi bật ý chí của
đoàn binh Tây Tiến. ở đây người lính Tây Tiến được đề cập đến với tất cả
thực trạng mệt mỏi, vất vả qua các từ “không mọc tóc”, “quân xanh màu
lá”. Chính từ thực trạng này mà chân dung người lính sinh động chân
thực. Thế nhưng vượt lên trên khó khăn thiếu thốn, tâm hồn ng¬ười lính
vẫn cất cánh “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”. Câu thơ ánh lên vẻ đẹp tâm
hồn của người lính Tây Tiến. Ban ngày “Mắt trừng gửi mộng” giấc mộng
chinh phu hướng về phía trận mạc như¬ng khi bom đạn yên rồi giấc mộng ấy
lại hướng về phía sau cũng là hướng về phía trước, phía tương lai hẹn
ước. Một ngày về trong chiến thắng để nối lại giấc mơ xưa. ý chí thì
mãnh liệt, tình cảm thì say đắm. Hai nét đẹp hài hòa trong tính cách của
những chàng trai Tây Tiến.<br />Quang Dũng đã dùng hình ảnh đối lập: một bên là nấm mồ, một bên là ý chí của những người chiến binh:<br /><br />Rải rác biên cương mồ viễn xứ<br />Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh<br />áo bào thay chiếu anh về đất<br />Sông Mã gần lên khúc độc hành.<br /><br />“Mồ
viễn xứ” là những nấm mồ ở những nơi xa vắng hoang lạnh. Những nấm mồ
rải rác trên đường hành quân, nhưng không thể cản được ý chí quyết ra đi
của người lính. Câu thơ sau chính là câu trả lời dứt khoát của những
con người đứng cao hơn cái chết:<br /><br />Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh.<br /><br />Chính
tình yêu quê hương đất nước sâu nặng đã giúp người lính coi cái chết
nhẹ tựa lông hồng. Khi cần họ sẵn sàng hy sinh cho nghĩa lớn một cách
thanh thản bình yên như giấc ngủ quên. Câu thơ vang lên như một lời thề
đúng là cái chết của bậc trượng phu:<br /><br />“áo bào thay chiếu anh về đất”<br /><br />Nếu
như người tráng sĩ phong kiến thuở trước coi da ngựa bọc thây là lí
tưởng thì anh bộ đội cụ Hồ ngày nay chiến đấu hi sinh vì Tổ quốc một
cách tự nhiên thầm lặng. Hình ảnh “áo bào” làm tăng không khí cổ kính
trang trọng cho cái chết của người lính. Hai chữ “áo bào” lấy từ văn học
cổ tái tạo vẻ đẹp của một tráng sĩ và nó làm mờ đi thực tại thiếu thốn
gian khổ ở chiến trường. Nó cũng gợi được hào khí của chí trai “thời
loạn sẵn sàng chết giữa sa trường lấy da ngựa bọc thây. Chữ “về” nói
được thái độ nhẹ nhõm, ngạo nghễ của người tráng sĩ đi vào cái chết “Anh
về đất” là hình ảnh đầy sức mạnh ngợi ca. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ
thiêng liêng, người lính Tây Tiến trở về trong niềm chở che của đất mẹ
quê hương, của đồng đội. Trở về với nơi đã sinh dưỡng ra mình. Trước
những cái chết cao cả ở địa bàn xa xôi hẻo lánh sông Mã là nhân vật
chứng kiến và tiễn đưa.<br /><br />Mở đầu bài thơ ta gặp ngay hình ảnh sông
Mã, con sông ấy gắn liền với lịch sử đoàn quân Tây Tiến. Sông Mã chứng
kiến mọi gian khổ, mọi chiến công và giờ đây lại chứng kiến sự hy sinh
của người lính. Đoạn thơ kết thúc bằng khúc ca bi tráng của sông Mã.<br /><br />“Sông Mã gầm lên khúc độc hành”<br /><br />Dòng
sông Mã là chứng nhân của một thời kỳ hào hùng, chứng kiến cái chết của
người tráng sĩ, nó gầm lên khúc độc hành bi phẫn, làm rung động cả một
chốn hoang sơ. Câu thơ có cái không khí chiến trận của bản anh hùng ca
thời cổ. Câu thơ đề cập đến mất mát đau thương mà vẫn hùng tráng.<br />Bốn câu kết:<br /><br />Bốn
câu thơ kết thúc đ¬ược viết như¬ những dòng chữ ghi vào mộ chí. Những
dòng sông ấy cũng chính là lời thề của các chiến sĩ vệ quốc quân.<br /><br />“Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy”<br /><br />“Mùa
xuân” có thể được dùng nhiều nghĩa: thời điểm thành lập đoàn quân Tây
Tiến (mùa xuân 1947), mùa xuân của đất nước, mùa xuân (tuổi thanh xuân)
của đời các chiến sĩ.<br /><br />Hình ảnh “Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”,
“chẳng về xuôi” bỏ mình trên đường hành quân “Hồn về Sầm Nứa”: chí
nguyện của các chiến sĩ là sang nước bạn hợp đồng tác chiến với quân
tình nguyện Lào chống thực dân Pháp, thực hiện lý tưởng đến cùng. Bởi
vậy dù đã ngã xuống trên đường hành quân hồn (tinh thần của các anh) vẫn
đi cùng với đồng đội, vẫn sống trong lòng đồng đội: Vang vọng âm hửơng
văn tế của Nguyễn Đình Chiểu: “Sống đánh giặc, thác cũng đánh giặc”.
</span>PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-58071530126963311192011-09-28T08:04:00.001-07:002011-09-28T08:04:56.748-07:00" Thành đạt không phải do người ngoài giúp mà do chính lòng tự tin ". ( Lincolin )Mọi thành công trong cuộc sống bao giờ cũng bắt nguồn từ ý chí, nghị lực và lòng tự tin của chính bản thân mình. Quả đúng vậy nên Lincolin đã khẳng định " Thành đạt không phải do người ngoài giúp mà do chính lòng tự tin ". Câu danh ngôn như một lẽ sống ở đời, là cái cốt tinh tế chắt lọc từ cuộc sống, giá trị cao quý của nó như đánh thức mọi suy nghĩ của mọi con người.<br />
<br />
Trong cuộc sống bao giờ cũng có những thành công và những thất bại, nhưng rồi tất cả sẽ dẫn tới một cái cao cả đó chính là sự thành đạt. Con người ta ai cũng cầu mong cho mình được thành đạt, nhưng phải hiểu được rằng không ai có thể giúp ta thành đạt mà ta phải tự làm nên điều đó, và ta chỉ có thể thành đạt khi ta luôn có lòng tự tin ; sự tự tin ở bản thân là một yếu tố không thể thiếu để dẫn tới con đường thành công.<br />
<br />
Trong bất cứ một công việc nào, nếu có lòng tự tin chắc chắn sẽ thành công, bởi trong thâm tâm ta lúc nào cũng tự tin vào khả năng của mình. Điều đó như một động lực thúc đẩy ta tìm mọi cách để hoàn thành tốt công việc. Trên đời này không có sự thành đạt nào mà không nhờ tới lòng tự tin, và cũng chẳng có sự thành đạt nào nhờ sự trợ giúp của người ngoài. Tất cả mọi thành công trong cuộc sống đều tự bản thân ta làm lấy. Người ngoài như bố mẹ, anh em, bạn bè chỉ là những người động viên ta khi bị vấp ngã trên chặng đường đời; họ không thể dùng bàn tay của họ để nâng ta lên tầm thành đạt, họ cũng không thể dẫn dắt ta đi tới thành công.<br />
<br />
Trong lịch sử loài người đã có không biết bao nhiêu những thiên tài của nhân loại, họ đã cống hiến tài năng và sức lực của mình cho thế giới, và họ chính là những người thành đạt. Tồn tại song song với điều đó, họ là những người luôn luôn có lòng tự tin với chính bản thân mình. Trên chặng đường phát triển của họ, họ luôn nghĩ rằng mình có thể làm được, quả thực đó là một lòng tự tin cao độ ở những con người biết suy nghĩ và luôn chăm lo cho lý tưởng sống của mình.<br />
<br />
Tuy nhiên lòng tự tin không thể vượt quá giới hạn của nó, nó phải có mục đích và phải được sử dụng đúng cách. Quá giới hạn của lòng tự tin sẽ dẫn đến một điều xấu khó lường trong cuộc sống, đó là tính tự kiêu, một tật xấu mà hiện nay xã hội đang lên án. Tự kiêu là sự tin tưởng quá mức vào bản thân mình, tự cho mình là hoàn thiện nhất. Cách nghĩ như vậy chẳng những không mang lại thành công mà còn nhấn chìm cuộc đời xuống hố sâu của sự thất bại. Chính vì vậy con người ta ai cũng luôn phải có lòng tự tin trong mình, nhưng tự tin phải có giới hạn, bởi chỉ có thế ta mới có thể đi tới thành đạt.<br />
<br />
Câu nói của Lincolin cho đến bây giờ vẫn còn có giá trị đối với tất cả mọi người. Bởi vì đó là lẽ sống, là ngọn đèn chỉ đường để đi tới thành công. Tất cả chúng ta hãy cùng biết trân trọng điều đó, nó sẽ là động lực để giúp ta đạt được mọi điều ta muốn trong cuộc sống.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-5092144995123019732011-09-28T07:27:00.000-07:002011-09-28T22:55:18.090-07:00"Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai kẻ khác để thỏa mãn lòng ích kỉ. Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ kẻ khác trên đôi vai mình."<span style="font-size: large;"><b>*****<u>gợi ý:</u></b></span><br />
<br />
- Giới thiệu được vấn đề nghị luận: suy nghĩ về “kẻ mạnh” trong mối quan hệ giữa người và người.<br />
<br />
- Giải thích: Kẻ mạnh không phải là kẻ chứng tỏ sức mạnh bằng những hành động độc ác, chà đạp người khác. Người mạnh là người dùng sức mạnh, khả năng của mình để giúp đỡ, yêu thương người khác.<br />
<br />
- Biểu hiện cụ thể: Người mạnh là người có tài năng và biết dùng khả năng, tài năng ấy để gánh vác trách nhiệm, hi sinh, giúp đỡ (bảo bọc, yêu thương, quan tâm, chia sẻ khó khăn … ) người khác.(cần có dẫn chứng để làm sáng tỏ ý.)<br />
<br />
- Lên án, phê phán những kẻ sống bất nhân, lấy sức mạnh, tài năng của mình chà đạp người khác.<br />
<br />
- Rèn luyện lối sống: dùng tài năng, khả năng của mình để làm những việc tốt đẹp.<br />
<br />
<span style="font-size: large;"><b>*****<u>Dàn bài gợi ý:</u></b></span><br />
<br />
1. Kẻ mạnh và kẻ yếu: kẻ mạnh là gì (là người có tài, có địa vị đươợ người khác kính nể, tôn trọng) ? Tại sao lại có kẻ mạnh và kẻ yếu, từ đó rút ra định nghĩư 2 từ mạnh yếu, giải thích câu nói.<br />
Nếu một xã hội mà luôn có một bên toàn kẻ mạnh và một bên toàn kẻ yếu thì sẽ ra sao. từ đó phải làm gì ?<br />
<br />
2. Thế nào là " ích kỷ" dẫm lên vai người khác ? Hàh động này đem lại điều gì (người bị hại mãi không ngoc đầu dậy được, người hại cũng mất dần đi nhân cách, dần trở nên thoái hoá, biến chất, xã hộ nsẽ tràn ngập những mưu mô, tính toán, cơ mưu; người ta sợ hãi người đó vì thù oán, chứ không pahỉ vì kính nể)), hành động đó có xứng đáng với kẻ mạnh đã giải thích ở trên không ?<br />
<br />
Thế nào là giúp đỡ người khác đứng trên đôi vai của mình ? (đièu đó nâng cao địa vị của người giúp, làm hình ảnh họ tốt đẹp lên trong mắt moị người), có lợi gì cho xã hội.<br />
<br />
3. Thực tế, biểu hiện: Hãy so sánh<br />
<br />
. Một ông chủ luôn luôn chèn ép, bóc lột nhân viên, một ông vua không biết "khoan sức dân", số phận của họ như thế nào, trong sách vở có ghi rất rõ. Trái lại, nếu biết khoan sức dân, họ sẽ được điêu gì.<br />
<br />
. "ân đền, oán trả", nếu chèn ép những người yếu hơn mãi, liệu họ có thể giữ được địa vị không (" dân có thể đảy thuyền, cũng có thể lật thuyền"- nguyễn trãi)<br />
<br />
...<br />
<br />
4. Từ ý 2 và 3 rút ra: nghĩa rộng: kẻ mạnh và kẻ yếu trong xã hội tồn tại song song là một điều tất yếu (do cạnh tranh àm có), nhữung để xã hội phát triển được, thì kẻ mạnh, đại diện cho một lưcụ lượng tiên tiến hơn, có quyền hạn lớn hơn, sẽ pahỉ duy trì, không pahỉ ơphá bỏ xã hội đó.<br />
<br />
Nghĩa hẹp: một người muốn thành kẻ mạnh luôn luôn có một phần giúp đỡ của người khác, dừng quên đi quá khứ của mình. hãy nghĩ đến mọi nòi nhiều hơn<br />
<br />
5. Tổng kết: bạn nghĩ gì sau khi đọc câu nói này (bạn có ướcmuốn trở thành người thành đạt không. bán ẽ làm gì khi đạt được ước muốn đó)<br />
<br />
<span style="font-size: large;"><b>*****<u>Bạn có thể định nghĩa nó trên nhiều phương diện:</u></b></span><br />
<br />
Là người có quyền lực, thế mạnh, về:<br />
<br />
- Tiền bạc.<br />
<br />
- Địa vị.<br />
<br />
- Mạnh trên nhiều phương diện khác như: vẻ bên ngoài,...<br />
<br />
- Về khả năng giúp đỡ người khác. Như câu nói mà Hộ trong "Đời thừa" đã nói: "Kẻ mạnh ko phải là kẻ giẫm đạp trên vai ngừoi khác để thỏa mãn lòng ích kỉ, kẻ mạnh chính là kẻ biết nâng đỡ người khác trên chính đôi vai của mình".<br />
<br />
=> Kẻ mạnh ko phải là có tiền bạc, ko chỉ là có địa vị trong xã hội mà kẻ mạnh quan trọng hơn chính là kẻ có thể giúp đỡ ngừoi khác với chính khả năng của bản thân mình.<br />
<br />
Bạn có thể bổ sung thêm theo như suy nghĩ của bạn <br />
<br />
<span style="font-size: large;"><b>*****<u>Bài mẫu:</u></b></span><br />
<br />
Từ xưa đến nay ,có rất nhiều định nghĩa về kẻ mạnh trong xã hội được mọi người đưa ra như : kẻ mạnh là người có sức khỏe, có tiền bạc, quyền lực ….Nhưng đối với nhà văn Nam Cao, ông cho rằng :” Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai người khác để thỏa mãn lòng ích kỉ. Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ kẻ khác trên đôi vai của mình.” Đây là một nhận định rất mới mẻ, sâu sắc và giàu tính nhân đạo, khiến cho nhiều người phải suy nghĩ.<br />
<br />
Để hiểu về ý nghĩa lời nhận định của nhà văn Nam Cao, ta có thể chia nó thành hai vế. Vế thứ nhất là : “Kẻ mạnh không phải là kẻ giẫm lên vai người khác để thỏa mãn lòng ích kỉ” .Trong vế câu này, nhà văn đã dùng hành động “ giẫm lên vai” để phủ định “kẻ mạnh”.Vì sao lại vậy? Hình ảnh “đôi vai” trong câu mang ý nghĩa ẩn dụ, gợi sự nương tựa, chở che .Vì vậy hành động “giẫm lên vai người khác” chính là để chỉ sự đè nén, chèn ép, áp bức người khác. Dùng hành động “giẫm lên vai “ để phủ định “kẻ mạnh", nhà văn muốn chúng ta hiểu rằng : kẻ mạnh không phải là kẻ chỉ biết chèn ép, áp bức người khác, không cần biết người khác ra sao để phục vụ lợi ích bản thân, thỏa mãn lòng ích kỉ cá nhân.<br />
<br />
Nếu vế thứ nhất là một lời phủ định thì vế thứ hai : “Kẻ mạnh chính là kẻ giúp đỡ kẻ khác trên đôi vai của mình” lại là một lời khẳng định. Cũng vẫn là hình ảnh “đôi vai” , nhưng trong vế câu này nhà văn Nam Cao đã dùng hành động “ nâng đỡ người khác trên đôi vai của mình“ để khẳng định “kẻ mạnh”.Không cần phải giải thích nhiều, ta có thể thấy ngay ý nghĩa của vế câu này : kẻ mạnh là người biết giúp đỡ người khác, giúp người khác vươn lên, luôn sống vì người khác. Vậy từ hai vế câu trên, ta có thể thấy được ý nghĩa khái quát của lời nhận định , mà nhà văn Nam Cao muốn người đọc hiểu là : Kẻ mạnh phải là người có nhân cách, phẩm chất tốt, có bản lĩnh vững vàng để không chỉ tự mình đứng vững trong cuộc sống mà còn có thể giúp đỡ người khác.<br />
<br />
Hiểu được ý nghĩa lời nhận định của nhà văn Nam Cao, ta thấy nó thật đúng trong thực tế. Ta có thể lấy ngay một dẫn chứng để chứng minh cho điều này .Chắc hẳn ai cũng biết Trụ Vương – một tên hôn quân nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc. Trụ Vương quanh năm chỉ biết ăn chơi hưởng lạc, chèn ép dân chúng,bắt họ phải xây dựng đền, đài , cung điện cho hắn, khiến người dân lâm vào cảnh lầm than, cực khổ. Căm phẫn trước sự tàn bạo của Trụ Vương, hai cha con Cơ Xương và Cơ Phát, cùng người dân đã đứng lên chống lại ông ta. Kết quả là vương triều của Trụ Vương đã bị lật đổ, bản thân Trụ Vương phải tự thiêu chết mình, còn Cơ Phát được mọi người tôn lên làm vua . Trong dẫn chứng trên, ta có thể thấy rằng dường như Trụ Vương có đầy đủ điều kiện để trở thành “ kẻ mạnh”: tiền bạc, quyện lực…Nhưng thực chất, ông ta lại thiếu đi điều quan trọng nhất ,đó chính là : nhân phẩm, là lòng yêu nước thương dân. Và vì thiếu đi điều cốt lõi đó mà Trụ Vương đã phải lãnh một kết cục thê thảm. Còn Cơ Phát , ông là một người tài giỏi , luôn hết lòng yêu thương, giúp đỡ, bảo vệ dân chúng. Và chính vì vậy , ông đã được các chư hầu và người dân ủng hộ , giúp ông có thêm sức mạnh để chiến thắng Trụ Vương.Từ dẫn chứng trên, ta có thể thấy ngay ai là “ kẻ mạnh”, ai là “ kẻ yếu”. Qua đây, ta cũng rút ra được một bài học : Muốn làm ‘kẻ mạnh” không khó. Chỉ cần chúng ta biết giúp đỡ người khác, họ sẽ cho ta sức mạnh để trở thành “kẻ mạnh” thực sự. Và nếu mọi người đều biết giúp đỡ nhau thì xã hội của chúng ta sẽ trở nên tốt đẹp hơn, mọi người đều sẽ trở thành “kẻ mạnh”. Đây chính là điều mà nhà văn Nam Cao muốn mọi người hiểu được và mong mọi người đều thực hiện được.<br />
<br />
Lời nhận định của nhà văn Nam Cao không chỉ là một phương châm sống cao đẹp, nâng đỡ con người hướng tới cái thiện trong cuộc sống mà nó còn nói lên trách nhiệm của con người đối với cuộc sống. Sức mạnh của con người không chỉ đo bằng cơ bắp mà phải đo bằng chính tình yêu thương, bằng hành động.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com5tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-49927642276022824042011-09-28T07:13:00.001-07:002011-09-28T07:13:48.948-07:00Trong đoạn cuối truyện ngắn “Chiếc thuyền ngoài xa” của Nguyễn Minh Châu, nhân vật nghệ sĩ Phùng mỗi khi ngắm kỹ và nhìn lâu hơn tấm ảnh do mình chụp thường thấy hiện lên những hình ảnh nào? Những hình ảnh đó nói lên điều gì?Trong phần kết truyện ngắn Chiếc thuyền ngoài xa, Nguyễn Minh Châu viết:<br />
<br />
" Không những trong bộ lịch năm ấy mà mãi mãi về sau, tấm ảnh chụp của tôi vẫn còn được treo ở nhiều nơi, nhất là trong các gia đình sành nghệ thuật. Quái lạ, tuy là ảnh đen trắng nhưng mỗi lần ngắm kĩ, tôi vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng của ánh sương mai lúc bấy giờ tôi nhìn thấy từ bãi xe tăng hỏng, nếu nhìn lâu hơn, bao giờ tôi cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh. . .Mụ bước những bước chậm rãi, bàn chân giậm trên mặt đất chắc chắn, hòa lẫn trong đám đông".<br />
<br />
Đọc lại nhiều lần đoạn kết trên, tôi ngẫm nghĩ vì sao Nguyễn Minh Châu lại có cái kết luận đầy ám ảnh như vậy? Qua cách nhìn lại tấm ảnh của nghệ sĩ Phùng, tác giả muốn gởi gắm điều gì cho người đọc?<br />
<br />
Tấm ảnh Chiếc thuyền ngoài xa được những người yêu nghệ thuật đánh giá cao. "Không những trong bộ lịch năm ấy mà mãi mãi về sau" nó vẫn còn giữ nguyên giá trị. Có thể nói cách khác, tấm ảnh ấy cũng đựơc treo trong những phòng khách sang trọng của những người sành điệu. Sự đánh giá cao ấy xứng đáng với công sức mà Phùng đã bỏ ra để "phục kích" nhiều ngày mới chộp đựơc nó. Đó là vẻ đẹp mà có khi cả đời Phùng chỉ nắm bắt được một lần. Những người yêu nghệ thuật trân trọng tấm ảnh ấy cũng là điều dễ hiểu. Song, có khi họ là những người yêu nghệ thuật thuần túy, cảm nhận cái đẹp trên bình diện của một tấm ảnh toàn bích, đáng thưởng thức, đáng treo ở những nơi sang trọng nhất. Và ai đã sưu tầm được nó, chắc hẳn đã tự hào rất nhiều. Nghệ thuật là vô giá!<br />
<br />
Nhưng đối với Phùng ( hay nói cách khác, đối với Nguyễn Minh Châu ) chưa hẳn là như vậy. Tuy chụp được tấm ảnh toàn mĩ nhưng dường như tâm trạng của Phùng vẫn còn nhiều băn khoăn, ray rứt. Bởi vì Phùng còn nhìn thấy từ tấm ảnh, đằng sau tấm ảnh , những hình ảnh khác. Đó là hình ảnh của những con người khốn khổ. Phùng là tác giả, người sáng tạo ra tác phẩm nghệ thuật nhưng Phùng lại không nhìn lướt, nhìn hời hợt như một số người thưởng thức. Có thể nhiều người chỉ nhìn bề ngoài thấy nó đẹp, thích, trầm trồ khen ngợi một đôi câu . . . rồi quên lãng! Còn Phùng "mỗi lần ngắm kĩ", nghĩa là anh đã hơn một lần ngắm kĩ, rồi lại "nhìn lâu hơn" . Điều đó nói lên, đằng sau tấm ảnh, vẫn còn có điều gì khiến anh trăn trở.<br />
<br />
Bao giờ anh cũng thấy người đàn bà ấy đang bước ra khỏi tấm ảnh. Người phụ nữ hàng chài nghèo khổ vừa phải lo cái ăn, cái mặc cho một lũ con, vừa bị chồng đánh liên miên "ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng". Cái khổ, cái nghèo của chị hiện ra trong hình dáng "tấm lưng áo bạc phếch, rách rưới, nửa thân dưới ướt sũng, khuôn mặt rỗ mệt mỏi, đã nhợt trắng vì kéo lưới suốt đêm". Hình ảnh nhẫn nhục, cam chịu của chị khi bị chồng đánh, không hề kêu lên một tiếng, không chống trả, cũng không tìm cách chạy trốn. Ngoài ra, còn thằng Phác, chị nó, và cả lão đàn ông cục mịch, vũ phu. Đó là những mảnh đời khốn khổ, mà để lại ấn tượng sâu đậm nhất trong tâm trí Phùng vẫn là hình ảnh người phụ nữ hàng chài.Chị là đại biểu cho những kiếp người lao động vất vả trăm chiều. Hạnh phúc trong cuộc đời họ là những điều rất đơn sơ, giản dị nhưng không phải bao giờ cũng có được ( lúc gia đình hòa thuận, vui vẻ, / lúc nhìn đàn con được ăn no . . .).<br />
<br />
Cuộc đời họ bình thường, thầm lặng, vô danh không ai biết đến nhưng họ là số đông, là thành phần đại đa số của cư dân trên mặt đất nầy "bàn chân chị giậm lên mặt đất chắc chắn, hòa lẫn trong đám đông". Họ chính là đám đông đã bám gốc rễ trên trên hành tinh nầy từ thuở có loài người. Nhưng khổ nỗi, đám đông ấy dường như xa lạ với những bức ảnh tuyệt mĩ thể hiện cuộc sống của họ, nói cách khác, tấm ảnh nghệ thuật Chiếc thuyền ngoài xa đẹp như mơ đó chỉ là cái vỏ bề ngoài, đằng sau nó còn có những cuộc sống rách rưới, đói nghèo. Tấm ảnh ấy vẫn cứ nằm bất động ở một nơi sang trọng trong những gia đình sành nghệ thuật!<br />
<br />
Nghệ thuật xuất phát từ cuộc sống. Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng có vẻ đẹp lí tưởng như nghệ thuật. Điều nầy không mới. Cách ta hơn sáu mươi năm, Nam Cao chẳng đã từng nói "Nghệ thuật không cần phải là . . .không nên là ánh trăng lừa dối, nghệ thuật có thể chỉ là tiếng đau khổ kia, thoát ra từ những kiếp lầm than. . ." ( Trăng sáng - 1943 ). Người nghệ sĩ nhiếp ảnh Phùng bị ám ảnh mỗi khi nhìn lại tấm ảnh, vì có thể anh nghĩ rằng tấm ảnh đó sang trọng quá, xa cách quá với cuộc sống của những người lao động nghèo khổ kia. Nó chỉ là cái vỏ bọc của những mảnh đời bất hạnh mà những người không trực tiếp chứng kiến như anh thì sẽ không bao giờ cảm nhận được một cách đầy đủ đằng sau tấm ảnh kia chứa đựng những gì. Giữa nghệ thuật và cuộc sống vẫn cón một khoảng cách. Anh muốn thấu hiểu, chia xẻ, cảm thông nhiều hơn với nỗi đau của người khác bằng tất cả tấm lòng, vì thế mà anh "ngắm kĩ" rồi lại "nhìn lâu hơn", Phùng muốn đào bới những gì trong một tấm ảnh rất quen thuộc của chính mình? Âu đó cũng là cái tâm của người say mê nghệ thuật.<br />
<br />
Có lẽ vì vậy mà Phùng dường như còn muốn làm điều gì xa hơn, cụ thể hơn chăng để cho nghệ thuật gắn liền với cuộc đời. Bằng không thì tấm ảnh đẹp như một giấc mơ đó mãi mãi vẫn là Chiếc thuyền ngoài xa !<br />
<br />
Một điểm nữa, Nguyễn Minh Châu cũng làm cho người đọc không thể bỏ qua trong cách nhìn lại tấm ảnh của Phùng "tuy là ảnh đen trắng nhưng mỗi lần ngắm kĩ, tôi vẫn thấy hiện lên cái màu hồng hồng của ánh sương mai" . Phải chăng tác giả muốn nói sau khi tước bỏ mọi lớp sơn hào nhoáng bên ngoài, cái chất thật của cuộc đời khi hiện ra chỉ là hai màu đen trắng . Nhưng nó không hoàn toàn xám xịt, hay đen tối làm cho người ta cảm thấy buồn rầu, mà khi để hết tâm trí nhìn ngắm, người ta vẫn có thể phát hiện ra những điểm hồng nào đó. Chẳng qua là màu hồng kia bị che lấp bởi vô vàn cái bùng nhùng, rối rám của cuộc đời - cũng như cuộc đời thầm lặng, vô danh của người phụ nữ hàng chài kia tưởng như không có gì đáng nói mà thật ra, một cách tình cờ, Phùng đã phát hiện ở chị những phẩm chất đáng quý khiến anh phải suy ngẫm rất nhiều và thay đổi quanh niệm về con người và cuộc sống.<br />
<br />
Tóm lại, qua đoạn kết, phải chăng Nguyễn Minh Châu muốn nói Chiếc thuyền ngoài xa chính là vẻ đẹp của ước mơ, của lí tưởng mà người nghệ sĩ luôn khát khao vươn tới. Nhưng để cho nó có máu thịt của cuộc sống, người nghệ sĩ khi thể hiện nó cần có một tấm lòng trân trọng, cảm thông. Nó là nỗi dằn dặt, đau đáu khi người nghệ sĩ cảm thấy mình chưa thể hiện được hết điều muốn nói.<br />
<br />
Cái mĩ luôn luôn đi kèm với chân và cái thiện để trở nên hoàn mĩ, hoàn thiện. Bản chất cái đẹp cũng là đạo đức. Đó cũng là điều mà Đốt-xtôi-epxki đã từng nhắn nhủ : " Cái đẹp sẽ cứu vớt cho nhân loại".<br />
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-90690492539378616262011-09-28T07:09:00.000-07:002011-09-28T07:09:52.301-07:00phân tích nhân vật Tràng trong truyện ngắn "Vợ Nhặt" - Kim LânMở đầu tác phẩm Vợ nhặt là bức tranh ngày đói. Chỉ vài nét vẽ phác thảo, nhà văn đã vẽ nên bức tranh ngày đói thật hãi hùng. Xóm ngụ cư chìm trong bóng đêm chết chóc, tăm tối, ảm đạm. Ở đây thiếu vắng sự sống hoặc sự sống le lói như ngọn đèn trước gió.Hai lần nhà văn so sánh người với ma.Bằng chứng là " Hai bên dãy phố úp súp tối om, không nhà nào có ánh đèn, lửa". Người sống thì " lũ lượt dắt díu, bồng bế nhau lên xanh xám như những bóng ma" hoặc " dưới những gốc đa gốc gạo xù xì bóng những người đói đi lại dật dờ lặng lẽ như những bóng ma". Người chết thì như ngả rạ, không một sáng nào đi làm đồng hoặc đi chợ người ta lại không thấy ba bốn cái thây người nằm còng queo ở bên vệ đường. Mùi tử khí nồng nặc. Tác giả còn tô đậm bức tranh hơn nữa bởi hình ảnh của bầy quạ đen chờ chực để rỉa xác người chết. Cõi âm và cõi dương nhạt nhòa. Tất cả đang đứng bên bờ vực của cái chết.<br />
Trên cái nền chết chóc ấy, một buổi chiều người ta thấy Tràng về với một người đàn bà nữa. Ai vậy ? Đó là vợ Tràng. Điều không thể tin lại phải tin trong tác phẩm của Kim Lân. Vậy Tràng là ai ? Tràng lấy vợ như thế nào ?<br />
<br />
a/ Lai lịch <br />
- Xuất thân: dân ngụ cư, làm nghề đẩy xe bò thuê, nuôi mẹ già. Dân ngụ cư là những người vốn từ nơi khác đến. Vì thế, dân ngụ cư không có ruộng đất, chỉ đi làm thuê làm mướn. Đã vậy, họ còn bị phân biệt đối xử, thường phải ở nơi bìa làng, hoặc ở chỗ hẻo lánh. Nhà cửa của anh ta, cái được gọi là "nhà" thì luôn "vắng teo đứng rúm ró trên mảnh vườn mọc lổn nhổn những búi cỏ dại". Hơn nữa, vì là dân ngụ cư, Tràng bị coi khinh, chẳng mấy ai thèm nói chuyện, trừ lũ trẻ hay chọc ghẹo khi anh ta đi làm về.<br />
<br />
<br />
b/ Ngoại hình:<br />
- Tràng có ngoại hình xấu xí, thô kệch. Đầu trọc nhẵn, hai con mắt nhỏ tí, gà gà, quai hàm bạnh ra, cái lưng to rộng như lưng gấu, đi thì cứ chúi đầu về phía trước lại hay nói lầm bầm trong miệng, khi cười thì ngửa mặt lên cười hềnh hệch.<br />
<br />
Nhận xét: Tràng là một nông dân nghèo khổ lại xấu xí. Nếu như trong thời bình, Tràng thuộc típ người khó có khả năng lấy vợ. Nhưng điều đó lại xảy ra vào đúng cái nạn đói khủng khiếp. Tràng lấy được vợ hay nói đúng hơn là "nhặt được vợ".<br />
<br />
c/ Tình huống nhặt vợ của Tràng (diễn biến tâm lí)<br />
+ Thật ra, ban đầu Tràng không chủ tâm tìm vợ. Tràng cũng thừa biết, người như hắn thì không thể có vợ. Khi đẩy xe bò mệt mỏi anh chỉ hò một câu cho vui " Muốn ăn cơm trắng mấy giò này/ Lại đây mà đẩy xe bò với anh nì". Tràng chỉ muốn hò để xua đi mỏi mệt trong người. Anh cũng chẳng có ý chòng ghẹo ai cả. Ai ngờ có người đàn bà đói xông xáo đến đẩy xe thật. Nhưng vì đùa vui nên Tràng đã không giữ đúng thỏa thuận của câu hò. Nhưng Tràng cảm thấy hạnh phúc biết bao khi gặp được cái "cười tít mắt của thị" bởi "từ xưa đến giờ có ai cười với hắn một cách tình tứ như vậy đâu".<br />
<br />
+ Hôm sau gặp lại: Khi Tràng đang ngồi nghỉ trước cổng chợ tỉnh thì bất ngờ có người đàn bà sầm sập chạy đến, cong cớn, sưng sỉa với hắn " Điêu, người thế mà điêu". Tràng không nhận ra người đàn bà ngày trước đẩy xe cho mình. Trước mặt hắn là một người đàn bà thảm hại đã bị cái đói tàn hại cả nhan sắc lẫn nhân cách. Thị gầy sọp hẳn đi, ngực gầy lép, khuôn mặt lưỡi cày hốc hác, quần áo rách như tổ đỉa. Thấy người đàn bà đói, rách rưới thảm hại. Tràng động lòng thương. Có ai ngờ được rằng trong con người thô kệch ấy lại có một tấm lòng thương người cao cả. Thế rồi Tràng cho người đàn bà kia ăn, không chỉ ăn mà còn cho ăn rất nhiều " bốn bát bánh đúc". Đó chính là lòng thương một con người đói khát hơn mình chứ Tràng không hề có ý định lợi dụng hoặc chòng ghẹo.<br />
<br />
<br />
<br />
Vốn tính hay đùa, Tràng lại tầm phơ tầm phào "Nói đùa chứ có về với tớ thì ra khuân đồ lên xe rồi về". Nói đùa thế thôi, ai ngờ thị về thật. Lúc đầuTràng phảng phất lo sợ về cái đói và cái chết"mới đầu anh cũng chợn, nghĩ: thóc gạo này đến cái thân mình cũng chả biết có nuôi nổi không, lại còn đèo bòng". Đó là nỗi sợ hãi có thật nhất lại là thời đói kém như thế này. Nhưng có lẽ tình thương người và khát vọng hạnh phúc đã lớn hơn nỗi sợ hãi nên sau đó anh chặc lưỡi " Chậc kệ!" . Chỉ một từ "kệ" thôi, Tràng như đã bỏ lại sau lưng mình tất cả nỗi sợ hãi, mọi lo nghĩ để vun vén cho cái hạnh phúc của mình.<br />
<br />
Bình luận: Tràng và người đàn bà kia như hai cành củi khô nhưng họ đã chụm vào nhau để nhen lên ngọn lửa. Tội nghiệp thay, người này thì cần hạnh phúc còn người kia thì lại cần chỗ dựa. Một người vì tình yêu, người kia vì miếng ăn. Nói tóm lại là họ LIỀU, nhưng cái Liều kia của họ làm người ta bật khóc. Bây giờ thì họ là người dũng cảm, dũng cảm bởi vì họ dám nắm tay nhau để bước qua ranh giới của sự sống và cái chết. Họ làm ta khâm phục và kính trọng, phải chăng hai con người khốn khổ ấy là niềm tin của Kim Lân về một giống nòi sẽ tiếp nối sẽ sinh sôi khi mà cả dân tộc đang đứng trước sự diệt vong của nạn đói ?<br />
<br />
<br />
+ Khi người phụ nữ chấp nhận làm vợ, Tràng đã có ý thức chăm sóc: hắn đưa thị vào chợ tỉnh bỏ tiền ra mua cho thị cái thúng con đựng vài thứ lặt vặt và ra hàng cơm đánh một bữa no nê... Anh còn mua 2 hào dầu để thắp sáng. Đó có vẻ như là sự cố gắng quá mức của Tràng nhưng cũng rất dễ hiểu vì Tr sắp được làm chồng.<br />
<br />
+ Trên đường về: (khác với anh Tràng hôm qua buồn bã, cúi mặt lo âu nghĩ ngợi). Hôm nay Tràng có niềm vui lạ, một niềm hạnh phúc tràn ngập khiến mặt Tràng cứ "phớn phở khác thường". Thỉnh thoảng lại còn cười nụ một mình. Lúc thì hắn đi sát người đàn bà, lúc lại lùi ra sau một tí, hai tay cứ xoa vào vai nọ vai kia, lại muốn nói đùa một câu, lại cứ thấy ngường ngượng. Kim Lân đã làm người đọc thấy được sự thay đổi về tâm lí của Tràng. Tràng thật sự đã khác với Tràng hôm qua. Trong lòng Tràng tràn ngập niềm vui sướng miên man khiến "Trong một lúc Tràng hình như quên hết những cảnh sống ê chề, tăm tối hằng ngày, quên cả cái đói khát ghê gớm đang đe dọa, quên cả những tháng ngày trước mặt. Trong lòng hắn bây giờ chỉ còn tình nghĩa giữa hắn với người đàn bà đi bên. Một cái gì mới mẻ, lạ lắm, chưa từng thấy ở người đàn ông nghèo khổ ấy, nó ôm ấp, mơn man khắp da thịt Tràng, tựa hồ như có bàn tay vuốt nhẹ dọc sống lưng" . Thế là rõ rồi: Hạnh phúc đang làm anh thay đổi.<br />
<br />
+ Khi về đến nhà, lúc đầu Tràng thấy " ngượng nghịu" rồi cứ thế " đứng tây ngây ra giữa nhà, chợt hắn thấy sờ sợ". Nhưng đó chỉ là cảm giác thoáng qua thôi. Hạnh phúc lớn lao quá khiến Tràng lại lấy lại được thăng bằng nhanh chóng. Lúc sau Tràng tủm tỉm cười một mình với ý nghĩ có phần ngạc nhiên sửng sốt, không dám tin đó là sự thật: "hắn vẫn còn ngờ ngợ như không phải thế. Ra hắn đã có vợ rồi đấy ư ?". Đó là sự ngạc nhiên trong sung sướng.<br />
<br />
+ Lúc chờ đợi Mẹ về:Tràng nóng ruột, đi đi lại lại. Chưa bao giờ người ta thấy hắn nôn nóng như thế. Khi mẹ về, hắn mừng rỡ, rối rít như trẻ con vì dù sao Tràng vẫn còn có mẹ - đó là đấng tối cao của Tràng vì chỉ có mẹ mới quyết định được hạnh phúc của hắn. Tràng nóng lòng thưa chuyện với mẹ. Bắt mẹ ngồi lên giường để thưa chuyện. Khi được đồng ý, Tràng thở đánh phào một cái nhẹ cả người. Thế là Tràng đã có gia đình, có vợ, không tốn tiền cưới hỏi, Tràng lấy được vợ thật hiển hách.<br />
+ Sau khi lấy vợ, Tràng trở thành một người sống có trách nhiệm, biết suy nghĩ chín chắn. Nhà văn đã mang đến cho người đọc hơi thở mới của Tràng vào sau cái đêm tân hôn. Tràng thức dậy, đầu tiên đó là một cảm giác dễ chịu "Trong người êm ái lửng lơ như người vừa ở trong giấc mơ đi ra". Đó là tâm trạng hạnh phúc. Tràng cảm động khi thấy mẹ và vợ dọn dẹp lại nhà cửa nhất là khi nghe tiếng chổi tre quét từng nhát sàn sạt trên sân. Một nỗi lòng yêu thương, một nguồn vui sướng, phấn chấn đột ngột tràn ngập trong lòng "Bỗng nhiên hắn thấy hắn thương yêu gắn bó với cái nhà của hắn lạ lùng. Hắn đã có một gia đình. Hắn sẽ cùng vợ sinh con đẻ cái ở đấy. Cái nhà như cái tổ ấm che mưa che nắng". <br />
<br />
+Từ một anh phu xe cục mịch, sống vô tư, chỉ biết việc trước mắt, Tràng đã là người quan tâm đến những chuyện ngoài xã hội và khao khát sự đổi đời. Khi tiếng trống thúc thuế ngoài đình vang lên vội vã, dồn dập, Tràng đã thần mặt ra nghĩ ngợi, đây là điều hiếm có đối với Tràng xưa nay. Trong ý nghĩ của anh lại vụt hiện ra cảnh những người nghèo đói ầm ầm kéo nhau đi trên đê Sộp để cướp kho thóc của Nhật và đằng trước là lá cờ đỏ. Tràng nhớ tới cảnh ấy và lòng ân hận, tiếc rẻ và trong óc vẫn thấy đám người đói và lá cờ bay phấp phới... ( giá trị nhân đạo, tác giả mở ra con đường sống cho những con người đang đứng bên bờ vực của cái chết đó là chỉ có đi theo cách mạng mới giải phóng được cho họ)<br />
<br />
<br />
Kết luận: Qua sự biến đổi tâm trạng thấy được vẻ đẹp tâm hồn tính cách nhân vật đó là tình thương niềm khao khát hạnh phúc, niềm lạc quan tin tưởng vào tương lai và thấy được tình cảm nhân đạo cuả nhà văn dành cho người lao động nghèo khổ.<br />
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-799991806565756092011-09-28T07:05:00.000-07:002011-09-28T07:05:41.500-07:00phân tích 14 câu thơ đầu của bài thơ "Tây Tiến" - Quang DũngRa đời từ những năm đầu kháng chiến chống Pháp, cùng một đề tài người lính với Nhớ của Nguyên Hồng, Đồng chí của Chính Hữu, nhưng Tây Tiến của Quang Dũng vẫn có một gương mặt riêng thật khó quên, mang đậm hào khí lãng mạn của một thời, gắn với một giai đoạn lịch sử đấu tranh anh dũng của dân tộc.<br />
Tây Tiến không có một sáng tạo gì khác thường, đột xuất mà vẫn là sự tiếp tục của dòng thơ lãng mạn nhưng đã được tác giả thổi vào một hồn thơ rất mới và rất trẻ khác hẳn với những tiếng thơ bi lụy, não nùng trước đó. Tây Tiến nhắc nhở một thời gian khổ và oanh liệt của lịch sử đất nước nhưng được thể hiện theo cách riêng đặc đắc qua ngòi bút Quang Dũng với tâm trạng cụ thể: nỗi nhớ đồng đội trong đoàn quân Tây Tiến. Chính niềm thương nhớ máu thịt và niềm tự hào chân thành của Quang Dũng về những người đồng đội của ông là âm hưởng chủ đạo của bài thơ, khiến cho người đọc cảm động sâu xa.<br />
<br />
Bài thơ mở đầu bằng nỗi nhớ da diết, trải rộng cả không gian và thời gian mênh mông.<br />
<br />
Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi!<br />
Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi.<br />
<br />
Tác giả nhớ về những ngày ở Tây Tiến, nhớ những người đồng đội và nỗi nhớ ấy đã thốt lên thành lời gọi. Văn học ta có nhiều câu thơ diễn tả nỗi nhớ…nhưng “nhớ chơi vơi” thì có lẽ Quang Dũng là người đầu tiên mạnh dạn sử dụng. Nỗi nhớ ấy gợi xa về cả không gian, thời gian và tầm cao nữ, nỗi nhớ như có dáng hình bềnh bồng, bềnh bồng. Quang Dũng viết bài thơ này khi mới xa đoàn quân Tây Tiến, xa mà không hẹn ước, không biết ngày gặp lại. Cảm giác về thời gian trải dài tạo nên nỗi “nhớ chơi vơi”, bâng khuâng khó tả.<br />
<br />
Rồi cứ thế, nỗi nhớ đồng đội ấy lan tỏa, thấm đượm nồng nàn trên từng câu thơ, khổ thơ. Có lẽ nói bài thơ được xây dựng trên cảm hứng thương nhớ triền miên với bao kỷ niệm chống chất, ào ạt xô tới:<br />
<br />
Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi.<br />
Mường Lát hoa về trong đêm hơi.<br />
<br />
Sài Khao, Mường Lát, những địa danh rất Tây Bắc cũng góp phần gợi nỗi nhớ chơi vơi. Hình ảnh Tây Bắc được hiện lên trong câu thơ thật mịt mù và cải mệt mỏi của đoàn quân như lẫn vào sương. Bên cạnh cái gian khổ lại có một cái rất thơ, dường như huyền thoại:<br />
<br />
Mường Lát hoa về trong đêm hơi. <br />
<br />
Câu thơ rất độc đáo, hoa về chứ không phải hoa nở, đêm hơi chứ không phải là đêm sương. Hoa hiện ra mờ mờ trong sương, trong màn sương vẫn cảm thấy hoa. Câu thơ đẹp, huyền ảo, lung linh quá! Đọc đến đây, cái “mỏi” của đoàn quân dường như đã tan biến hết. Quang Dũng thật tài tình khi viết một câu thơ hầu hết là thanh bằng nhẹ nhàng, lâng lâng, chơi vơi như sương, như hoa, như hồn người, khác với:<br />
<br />
Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm<br />
Heo hút cồn mây súng ngửi trời.<br />
<br />
Những câu thơ giàu chất tạo hình như vẽ lại được cả chặng đường hành quân đầy gian khổ, khó khăn. Tác giả không viết súng chạm trời mà là “súng ngửi trời” rất sinh động, nghịch ngợm, thông minh, hóm hỉnh.<br />
<br />
Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống<br />
Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi<br />
<br />
Câu thơ ngắt nhịp ở giữa gợi hình ảnh dốc rất cao, rất dài nhưng ngay sau đó lại là một câu thơ toàn vần bằng. Xuân Diệu trước đây cũng chỉ viết được hai câu toàn vần bằng mà ông rất tâm đắc:<br />
<br />
Sương nương theo trăng ngừng lưng trời<br />
Tương tư nâng lòng lên chơi vơi.<br />
<br />
Còn Quang Dũng trong Tây Tiến đã có khá nhiều câu thơ hầu hết là vần bằng, chất tài hoa của ông bộc lộ ở đó.<br />
<br />
Tây Tiến đặc tả cận cảnh. Con người và cảnh vật rừng núi miền Tây Tổ quốc được tác giả thể hiện ở khoảng cách xa xa, hư ảo với kích thước có phần phóng đại khác thường. Trong khổ thơ thứ nhất này từng mảng hình khối, đường nét, màu sắc chuyển đổi rất nhanh, bất ngờ trong một khung cảnh núi rừng bao la, hùng vĩ như một bức tranh hoành tráng. Câu thơ “Mường Lát hoa về trong đêm hơi” không thể nói rõ mà chỉ cảm nhận bằng trực giác. Nếu “thơ là nơi biểu hiện đầy đủ nhất, sâu sắc nhất ma lực kỳ ảo của ngôn ngữ” thì câu thơ này cũng đúng như vậy.<br />
<br />
Thiên nhiên trong Tây Tiến cũng như trong thơ Quang Dũng bao giờ cũng là một nhân vật quan trọng, tràn đầy sinh lực và thấm đượm tình người. Hồn thơ tinh tế củ tác giả bắt rất nhạy từ một làn sương chiều mỏng, từ một dáng hoa lau núi phất phơ đơn sơ bất chợt, rồi ông thổi hồn mình vào đó và để lại mãi trong ta một nỗi niềm bâng khuâng thương mến và một áng thơ đẹp.<br />
<br />
Khung cảnh thiên nhiên hiện lên ở Tây Tiến thật hoang sơ, kỳ vĩ. Trên cái nên thiên nhiên dữ dội có hình ảnh đoàn quân Tây Tiến thật nhỏ bé nhưng chính sự đối lập tương phản đó càng làm tăng khí phách anh hùng, kẻ thù cũng như gian khổ không gì khuất phục nổi.<br />
<br />
Trên đường hành quân đã có những người lính hy sinh. Tác giả không ngần ngại nói đến cái chết:<br />
<br />
Anh bạn dãi dầu không bước nữa<br />
Gục lên súng mũ bỏ quên đời.<br />
<br />
Quang Dũng là một nhà thơ xuất thân tiểu tư sản nên ông miêu tả cái chết cũng rất lãng mạn. Hình ảnh “Gục lên súng mũ bỏ quên đời” vừa gợi thương nhưng cũng rất bình thản. Những chiến sỹ Tây Tiến là những thanh niên Hà Nội chưa quen chuyện gươm súng gian khổ và họ đã ngã xuống sau những dãi dầu sương gió. Hình như tác giả không muốn người đọc chìm sâu trong cảm giác xót thương nên ngay sau đó là hình ảnh hào hùng của thiên nhiên: <br />
<br />
Chiều chiều oai linh thác gầm thét<br />
Đêm đêm mường Hịch cọp trêu người.<br />
<br />
Biết bao nhiêu điều đe dọa sinh mạng người lính. Câu thơ nói về những hiểm nguy ấy với giọng điệu ngang tàng, coi thường, xóa đi sự bi lụy của cảm xúc ở câu trên. “Cọp trêu người” – có một cái gì đó rất nghịch ngợm, rất lính. <br />
Và đằng sau những trắc trở ấy lại là cảnh thanh bình, yên ấm:<br />
<br />
Ôi nhớ Tây Tiến cơm nên khói<br />
Mai Châu mùa em thơm nếp xôi.<br />
<br />
Câu thơ gợi cảm giác nồng nàn, no nê, đầy đủ những kỷ niệm đơn sơ, nhỏ bé trong cuộc sống đời lính thường ngày cũng hóa thành gần gũi, ấm lòng. Hương thơm ấy không chỉ là hương “nếp xôi” mà còn là hương từ đôi bàn tay em – cô gái Mai Châu. <br />
<br />
Quang Dũng nhớ về người lính Tây Tiến gian khổ, hy sinh nhưng không bi lụy, mà vẫn hùng, vẫn thơ. Tác giả sử dụng những từ ngữ, hình ảnh, âm thanh mới mẻ, gợi cảm và có chút lãng mạn.<br />
<br />
Bốn mươi ba năm đã trôi qua, kể từ ngày Tây Tiến ra đời. Vượt qua sức cản phá của thời gian, Tây Tiến vẫn còn sức quyến rũ chúng ta hôm nay, gợi nhớ về “những năm tháng không quên” trong lịch sử dân tộc. Có thể nói Tây Tiến là “một tượng đài bất tử” về người lính vô danh mà Quang Dũng đã dựng lên bằng cả tâm hồn mình để tưởng niệm một thế hệ thanh niên đã hăng hái, anh dũng ra đi mà nhiều người trong số họ không về nữa. Tây Tiến in đậm một phong cách thơ Quang Dũng, tài hoa, độc đáo.<br />
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-23006728355498189042011-09-16T05:26:00.000-07:002011-09-16T05:29:13.396-07:00ý nghĩa đơn thuần về giá trị cuộc sống (2)Nếu anh thấy một gia đình hạnh phúc, anh nên tin rằng ở trong gia đình có một người đàn bà biết quên mình." (René Bazin)<br />
<br />
"Nếu không có sách, chúng ta vẫn chỉ là những kẻ man rợ " (Henvétiuyt)<br />
<br />
"Trong khi đau khổ, người ta nhận ra bạn bè " (Euripde)<br />
<br />
"Đường đi không khó vì ngăn sông cách núi ,mà khó vì lòng người ngại núi e sông." (Nguyễn Bá Học)<br />
<br />
"Sau từ Yêu,Giúp đỡ là một từ đẹp nhất"<br />
<br />
"Tình bạn chân thực là cây sồi và dây thường xuân.Đứng cùng đứng,ngã cùng ngã"<br />
<br />
"Người bạn tốt nhất của ta là người đến thăm ta trong tù hay trong bệnh viện"<br />
<br />
Nếu trái đất hình vuông thì ta sẽ có các góc cạnh để ẩn náu. Nhưng tiếc thay nó lại hình cầu nên chúng ta phải đối diện với cuộc đời. - S.EXUPERY -<br />
<br />
Con người trở nên cô đơn vì trong cuộc đời, thay vì xây những chiếc cầu người ta lại xây những bức tường. - MENSEL -<br />
<br />
Điều quan trọng không phải vị trí đứng mà là hướng đi.<br />
<br />
Hà tiện thời gian là loại hà tiện duy nhất có thể chấp nhận được. - J.P BLANCHARD -<br />
<br />
Hãy nhượng lại cho tôi tuổi đôi mươi của bạn nếu bạn không dùng vào việc gì cả !<br />
<br />
Chớ nên phàn nàn là trước mắt mình đất quá hẹp, cứ lùi lại một bước tự khắc thấy rộng rãi ngay. - Sách Minh Tâm -<br />
<br />
Hãy chậm rãi trong việc chọn bạn và càng chậm rãi hơn trong việc thay bạn. - FRANKLIN -<br />
<br />
Dù bị ngã 7 lần,đến lần thứ 8 người đàn ông vẫn đứng dậy được. (Ngạn ngữ Mông Cổ)<br />
<br />
Yêu nghĩa là không bao giờ phải nói "rất tiếc". (Erich Segal)<br />
<br />
Khi ái tình lên tiếng, lý lẽ phải lặng im. (Rernard)<br />
<br />
Có ba điều khó : Giữ một điều bí mật, chịu đựng sự xúc phạm và sử dụng thời giờ nhàn rỗi.<br />
<br />
Ta đã thành công vì ta quyết tâm, ta không bao giờ do dự. (I succeeded because I willed it; I never hesitated) (Napoleon)<br />
<br />
Chẳng có gì mất cả ! Những vì sao lặn xuống Để rồi mọc lên sáng hơn ở bờ bên kia. (J.L.Mc Creery)<br />
<br />
Không dân tộc nào có thể thịnh vượng nếu nó không biết rằng cày ruộng cũng có phẩm giá như làm một bài thơ (Washington)<br />
<br />
Nhiều người sưu tập thi ca, danh ngôn giống như kẻ ăn dâu, ăn sò huyết. Ban đầu lựa thứ ngon nhất, sau cùng ăn ráo trọi .<br />
<br />
Nghèo hèn sinh bần tiện;bần tiện sinh giàu sang,giàu sang sinh kiêu sa;kiêu sa sinh nghèo hèn.<br />
<br />
Không bao giờ nói "Không bao giờ".<br />
<br />
Chớ có đi tìm của cải xa hoa, bởi vì nó chỉ đánh lừa bạn<br />
Chớ có đam mê vẻ bề ngoài, bởi vì nó sẽ chóng tàn phai<br />
Hãy đi tìm người khiến bạn mỉm cười<br />
Bởi vì chỉ có nụ cười mới có thể thắp sáng một ngày tăm tối<br />
Hãy cứ hy vọng, rằng bạn sẽ sớm tìm thấy người khiến bạn mỉm cười.<br />
<br />
<br />
Cầu chúc cho bạn có đủ hạnh phúc để trở nên đáng yêu, đủ gian nan để khiến mình mạnh mẽ, đủ nỗi buồn để có lòng nhân ái, đủ hy vọng để biết mình hạnh phúc và đủ tiền để mua những món quà tặng nhau.<br />
<br />
Khi cánh cửa hạnh phúc đóng lại, cái khác sẽ mở ra<br />
Nhưng chúng ta lại thường nhìn quá lâu vào cánh cửa đóng để rồi không thể nhìn thấy cánh cửa nào đang mở sẵn cho ta.<br />
Chúng ta không biết có gì chỉ đến khi đánh mất nó<br />
Chúng ta cũng chẳng biết đã bỏ lỡ điều gì cho đến khi điều ấy trở lại<br />
<br />
Hãy luôn đặt ta vào vị trí của người để biết rằng nếu ta đau thì chắc chắn người cũng đau như ta vậy.<br />
<br />
Khởi nguồn của tình yêu là hãy để người ta yêu được sống như chính họ và đừng cố uốn nắn họ theo hình mẫu của ta.<br />
Nếu không, ta chỉ yêu hình ảnh phản chiếu của ta trong chính họ mà thôi<br />
<br />
Có lẽ Chúa muốn ta gặp vài người "khác" trước khi gặp người "ấy" để rồi cuối cùng khi gặp được người "ấy" ta mới biết "món quà" Chúa ban có ý nghĩa biết bao.<br />
<br />
Chỉ mất một phút để cảm thấy say đắm ai đó, một giờ để thích và một ngày để yêu. Nhưng ta sẽ mất cả cuộc đời chỉ để quên một người<br />
<br />
Khi bỏ qua tất cả cảm xúc, niềm si mê, sự lãng mạn mà ta vẫn thấy còn yêu thì đó chính là tình yêu.<br />
<br />
Đáng buồn thay, khi bạn gặp được người rất có ý nghĩa đối với đời bạn thì lại nhận ra người ấy chẳng cùng cảm xúc như bạn.<br />
<br />
Và bản thân bạn sẽ phải chọn lựa<br />
Hoặc ngồi đó mà gặm nhấm nỗi buồn<br />
Hoặc để cho điều đó trôi qua mãi mãi<br />
<br />
Tình yêu bắt đầu bằng một nụ cười, tiến triển bằng một nụ hôn, kết thúc với một giọt nước mắt hay với vòng tay ôm xiết bất tận<br />
<br />
Tình yêu sẽ đến với những ai vẫn nuôi hy vọng cho dù đã có lần bị phản bội, với những ai vẫn ấp ủ tình yêu cho dù đã có lúc bị chôn sâu trong những vết thương lòng.<br />
<br />
Sẽ là khổ đau khi yêu ai mà không được đáp lại.<br />
Nhưng có gì đớn đau bằng yêu một người mà không tài nào để người ấy biết cảm xúc của ta.<br />
<br />
Có những điều muốn nghe lại chẳng bao giờ nghe được từ người ta yêu mến<br />
Nhưng xin chớ có làm thinh trước những gì mà một người nói với bạn bằng cả con tim<br />
<br />
Khi sinh ra, bạn khóc trong lúc mọi người xung quanh mỉm cười<br />
Hãy sống để khi chết, bạn mỉm cười trong khi những người xung quanh thì khóc<br />
Họ khóc vì niềm vui được biết đến bạn.<br />
<br />
Ðể trong lòng là chí, ngụ ra ý là thơ. Người có sâu, cạn cho nên thơ có mờ có tỏ, rộng hẹp khác nhau ... Người làm thơ không ngoài lấy trung hậu làm gốc, ý nghĩa phải hàm súc, lời thơ phải giản dị.<br />
<br />
Có vết thương nào tệ hại hơn một tình yêu giả dối? - SOPHOCLE -<br />
<br />
Không thể nói mình yêu một cách đích thực nếu không yêu đến cả những khuyết điểm của đối tượng. (De La Barca)<br />
<br />
Trên con đường thành công, bạn có tìm mãi cũng không thấy dấu chân của những người lười biếng. (Frankin)<br />
<br />
Điều tuyệt vời nhất của những món quà quanh gốc cây thông Giáng sinh là: sự hiện diện của một gia đình hạnh phúc cùng vây quần bên nhau. (Burton Hills)<br />
<br />
Không có món quà nào là quá nhỏ để ta trao, là quá đơn sơ để ta nhận – một khi được gói ghém bằng sự quan tâm và được thắt bằng tình yêu. (L.O.Baird)<br />
<br />
Ngày lãng phí nhất trong đời là ngày chúng ta không cười (Sebastien R. N. Chamfort)<br />
<br />
Tất cả những gì tốt đẹp trong tôi, tôi đều chịu ơn sách. Khi nói đến sách, tôi không thể nào không cảm thấy mối cảm động sâu sắc và niềm vui mừng phấn khởi. (M.Gorki)<br />
<br />
Cuộc sống như một trang sách, kẻ điên sẽ giở qua nhanh chóng. Người khôn ngoan thì vừa đọc, vừa suy nghĩ vì biết rằng mình chỉ được đọc một lần. (Jenan Paul)<br />
<br />
Gieo hành vi gặt thói quen. Gieo thói quen gặt tính cách. Gieo tính cách gặt số phận (Tháccơray)<br />
<br />
Một giọt mực có thể làm vạn người suy nghĩ<br />
Một cuốn sách hay có thể thay đổi số phận biết bao người<br />
(Lord Bryron)<br />
<br />
Như những đồng xu đồng hào làm nên tiền bạc, từng mẩu nhỏ đã đọc được làm nên kiến thức. (V.I.Dal)<br />
<br />
Trong tình yêu hờn dỗi không phải là biểu hiện của tan vỡ mà chỉ làm cho nhụy hoa thêm tươi, bông hoa thêm đẹp. (Tục ngữ Ai Cập)<br />
<br />
Ngày lãng phí nhất trong đời là ngày chúng ta không cười. (Sebastien R. N. Chamfort)<br />
<br />
Tình yêu không thể cưỡng ép. (Tục ngữ Anh)<br />
<br />
Thiên đàng ở chính trong lòng ta<br />
Địa ngục cũng do lòng ta mà có<br />
(Giêsu Critxtô)<br />
<br />
Không có người đà bà xấu, chỉ có đàn bà không biết làm cho mình quyến rũ mà thôi. (Ch.Dior)<br />
<br />
Tu kỷ dẫn chi vi thiên lạc<br />
Trí thân vị tất độc thư đa.<br />
(Sửa mình lấy thiện làm vui<br />
Lập thân đâu phải cứ ngồi đọc suông)<br />
(Nguyễn Trãi)<br />
<br />
Bạn hãy học cách tôn trọng sách. Bạn hãy nhớ rằng sách là do con người tạo ra, vì vậy bạn tôn trọng sách cũng chính là bạn tôn trọng con người. (G.H.Taxteven)<br />
<br />
Yêu là đặt tất cả nghị lực của mình vào trong tay người khác. (Th. Gautier)<br />
<br />
Nếu anh bắn vào quá khứ bằng súng lục thì tương lai sẽ bắn vào anh bằng đại bác. (Abutaliv)<br />
<br />
Bạn có thể có một khởi đầu tươi sáng bất kỳ lúc nào bạn muốn bởi trong cuộc sống không hề có khái niệm gục ngã hay mất tất cả - mà chỉ là thủ thách - một khi bạn còn nghị lực và ý chí.”fficeffice" _Mary Pickford_<br />
<br />
“Đừng bao giờ nói lời tạm biệt nếu bạn vẫn muốn cố gắng, đừng bao giờ bỏ cuộc nếu bạn cảm thấy còn có thể tiếp tục – Đùng bao giờ nói bạn không yêu ai nữa nếu ánh mắt ai đó vẫn còn có thể giữ chân bạn.” _Khuyết danh_<br />
<br />
“Cuộc sống chẳng có gì đáng qúy hơn là hạn chế làm tổn thương người khác và xoa dịu những tâm hồn khổ đau với tất cả những gì mình có thể làm được” _Olive Schreineray_<br />
<br />
“Không ai trường thành mà không có một lần vấp ngã. Dũng cảm nhìn vào lỗi lầm quá khứ để làm cho hiện tại và tương lai tốt đẹp hơn.”<br />
<br />
“Bạn sẽ khám phá ra chính mình ở một bậc cao hơn sau mỗi lần vượt qua nghịch cảnh.” _Thomas Edison_<br />
<br />
“Và bạn chỉ thãt sự thất bại khi thừ bỏ mọi nỗ lực và cống gắng của chính mình.”<br />
<br />
“Biết chia sẻ vơí những người đau khổ hơn là cách tốt nhất để vơi đi những đau khổ đang có.” _Anne Wolson Schaef_<br />
<br />
“Khi bạn tin rằng tất cả mọi thứ đã chấm dứt thì đó chính là lúc mọi thứ mới bắt đầu.” _Louis L’Amour_<br />
<br />
“Bằng niềm tin và cảm hứng, bạn cò thể đa75t chân lên bất cứ con đường nào bạn chọn.” _Dr.Seuss_<br />
<br />
"Tìng yêu là phương thuống nhiệm màu cho tất cả chúng ta- cả người trao tặng lẫn người đón nhận."<br />
_Karl Menninger_<br />
<br />
"Cuộc sống chúng ta ra sao, luôn ngập tràn sợ hãi, oán hờn hay chấp nhận, vui sống tùy thuộc vào cách ta đối mặt với khó khăn cuộn sống như thế nào." _Jan Canfield_<br />
<br />
"Khi cách cửa hạnh phúc đóng lại, một cách cửa khác mở ra ta thường chú ý vào cánh cửa đang đóng mà không thấy được một cái khác đang mở ra."<br />
<br />
"Nếu có ai ban cho tôi cuộc sống không gặp trở ngại nào thì hấp dẫn thật đấy, nhưng tôi sẽ khước từ vì khi ấy tôi sẽ không còn học được điều gì từ cuộc sống nữa" _Allyson Jones_<br />
<br />
"Ngày hôm qua là quá khứ,<br />
Ngày mai là tương lai,<br />
Chỉ có hôm nay là hiện tại, là ngày có thể thay đổi được tương lai-đó chính là món quà kỳ diệu của cuộc sống-môt khi chúng ta trân trọng từng khoảnh khắc của nó."<br />
_Mary Pickfork_<br />
<br />
Tình yêu của các chàng trai không nằm ở trái tim mà nằm ở đôi mắt. -Shakespear-<br />
<br />
Chẳng bao giờ xảy ra chuyện ta yêu mà người con gái không hề hay biết – ta tin rằng mình đã tỏ tình một cách rõ ràng bằng một giọng nói, một cái chạm tay -Graham Greene-<br />
<br />
Muốn chinh phục người con gái ấy, bạn hãy làm cho nàng hiểu rằng nàng chẳng phải viên sỏi duy nhất trên bờ biển. -Harry Brousteau-<br />
<br />
Tình yêu trong xa cách ví như ngọn lửa trong gió. Gió thổi tắt ngọn lửa nhỏ và thổi bùng ngọn lửa lớn. -Bussy Rebutin-<br />
<br />
Khi yêu, người ta thấy sự xa cách và thời gian chẳng là gì cả. -Afred de Musset-<br />
<br />
Khi một tâm hồn mở ra để đón tình yêu thì bỗng dưng có hàng ngàn cách để biểu lộ tình yêu ấy<br />
Khi hai người yêu nhau, họ không nhìn nhau mà họ cùng nhìn về một hướng -Saint Exupery-<br />
<br />
Tình yêu nâng cao con người thoát khỏi sự tầm thường -Pascal-<br />
<br />
Đừng nên dễ dàng tin vào những gì bạn nghe, đừng tiêu xài hết tiền bạn đang có, không nên muốn ngủ bao lâu thì ngủ bao lâu.<br />
<br />
Xin thành thật và thật lòng khi nói câu “I love you”<br />
<br />
Bất kể lúc nào khi nói câu “xin lỗi”, xin hãy nhìn thẳng vào mắt của đối phương.<br />
<br />
Hãy tin vào tiếng sét ái tình.<br />
<br />
Đừng bao giờ coi thường mơ ước của người khác.<br />
<br />
Bạn có thể bị tổn thương nếu yêu một người một cách say đắm, nhưng nó là phương pháp duy nhất khiến con người bạn trở nên toàn diện.<br />
<br />
Dùng phương pháp tinh vi và xác thật để giải quyết tranh chấp, không nên xúc phạm người khác.<br />
<br />
Đừng bao giờ đánh giá con người qua bề ngoài.<br />
<br />
Nói từ từ nhưng phải suy nghĩ nhanh.<br />
<br />
Khi người khác hỏi những điều mà bạn không muốn trả lời, xin hãy cười và nói “tại sao bạn lại muốn biết điều đó?”<br />
<br />
Gọi điện thoại cho mẹ, nếu không thể, ít nhất trong lòng bạn phải nghĩ về mẹ.<br />
<br />
Một khi gặp phải thất bại, bạn nên nhớ phải lấy đó làm kinh nghiệm học tập của bạn.<br />
<br />
Hãy ghi nhớ ba chữ “trọng”: tôn trọng mình; tôn trọng người khác; giữ lấy tôn trọng, phải có trách nhiệm đối với hành vi của mình.<br />
<br />
Đừng nên để việc tranh chấp nhỏ đi hủy hoại tình bạn vĩ đại.<br />
<br />
Bất luận lúc nào khi bạn phát hiện bạn làm sai, xin hết lòng tìm cách bù đắp. Phải nhanh chân lên!<br />
<br />
Bất luận lúc nào khi bạn nghe điện thoại, khi nhấc điện thoại lên xin bạn hãy cười lên, vì đối phương sẽ cảm nhận được nụ cười của bạn! <br />
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-80199517276635167182011-09-16T05:01:00.000-07:002011-11-11T22:27:09.637-08:00ý nghĩa đơn thuần về giá trị cuộc sống (1)Trong tất cả các bạn ai chắc hẳn cũng đã có cho mình một mối tình đầu tiên, cho dù mối tình đầu đó có bước đến đâu mỗi lần bạn nhớ đến đều mang lại cho bạn một cảm giác thật dịu dàng. Khi bạn trao yêu thương cho một ai đó, có thể cái bạn nhận lại được từ họ chỉ là 1 con số 0. Nhưng chắc chắn bạn sẽ nhận lại được nó đầy đủ và còn hơn thế nữa, từ một người khác, vào một thời điểm khác. Vấn đề còn lại chỉ là thời gian. Vậy hãy cứ tin rằng, đến một lúc nào đó...........<br />
<br />
Thử thách của can đảm không phải là dám chết mà là dám sống và thực hiện ước mơ của mình.<br />
<br />
Với niềm tin, bạn có thể thấy được những thứ vô hình.<br />
<br />
Thật hạnh phúc cho những ai biết cho mà không hề nhớ đến, biết nhận mà không hề quên đi.<br />
<br />
Hãy tin tưởng vào chính mình, hãy mở rộng trái tim và để tâm hồn thể hiện tất cả.<br />
<br />
Có thể bạn không kiểm soát được mọi trường có thể xảy ra, nhưng bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được suy nghĩ và thái độ của mình.<br />
<br />
Mỗi khi đối mặt với thử thách, hãy tìm kiếm cho mình một lối đi chứ không phải một lối thoát.<br />
<br />
Đừng đau khổ với những gì mình không có, hãy biết vui với những gì mình đang có trong tay.<br />
<br />
Giá trị đích thực của sự cho đi không nằm ở món quà lớn hay nhỏ, mà nằm ở tầm lòng của người cho.<br />
<br />
Hãy lắng nghe lòng tốt của mình mách bảo, và cam đảm hành động theo tiếng gọi của con tim.<br />
<br />
Bạn có thể không là người giỏi nhất, nhưng cách ứng xử và hành động của bạn sữ quyết định bạn là người như thế nào trong mắt mọi người.<br />
<br />
Tôi không bắt buộc phải chiến thắng, nhưng tôi bắt buộc phải chiến đấu đến cùng. Tôi không bắt buộc phải thành công, nhưng tôi cũng fải nỗ lực hết sực mình.<br />
<br />
Bạn hãy luôn biết rằng, có một người nào đo hiểu và yêu bạn, người đó luôn ở bên ngay cả khi bạn cảm thấy cô độc nhất.<br />
<br />
Bạn hiểu rằng 1 người yêu thương bạn thật sự, là khi họ không ở bên cạnh bạn nhưng bạn vẫn cảm nhận được tình yêu và sự quan tâm ấy.<br />
<br />
Hãy nhớ, trong cuộc sống, những va chạm và đau khổ mà bạn gặp fải sẽ ít hơn nhiều so với những ước mơ và hạnh fúc mà bạn sẽ có.<br />
<br />
Có ba cách để tự làm giàu cho mình: mỉm cười, cho đi, và tha thứ.<br />
<br />
Con người thường chú ý đến những lỗi lầm nhỏ nhặt của người khác, mà quên đi những fẩm chất tốt đẹp của họ. Khi phải đánh giá một sự việc hay một con người, đừng quá chú trọn vào vết đên mà hãy nhìn ra tờ giấy trằng với những mảnh sạch mà ra còn có thể viết lên đó những điều có ích cho đời.<br />
<br />
Đừng quên, nhu cầu cảm xúc cao nhất của một con người là cảm thấy được tôn trọng. Đừng sử dụng thời gian và ngôn từ một cách bất cẩn. Cả hai thứ đó đều không thể lấy lại.<br />
<br />
Khi một người sống hết mình vì người khác, thì cũng đồng nghĩa với việc người đó đã quên đi chính bản thân mình.<br />
<br />
Bạn có thể ghét người mình yêu, nhưng không bao giờ có thể yêu người mình ghét.<br />
<br />
Vết thương dù lớn đến đâu, cũng có ngày lành lại. Trái tim dù lạnh đến mấy, cũng có ngày tan băng.<br />
<br />
Không điều gì là tồn tại mãi mãi cho đến lúc bạn ngừng cố gắng.<br />
<br />
Đừng làm mòn giá trị của bản thân bởi việc so sánh với người khác, bởi mỗi người trong chúng ta đều là những người đặc biệt.<br />
<br />
Đừng đề ra mục tiêu của mình chỉ vì người khác cho đó là quan trọng, vì chỉ có bạn mới biết điều jì là tốt nhất cho mình.<br />
<br />
Đừng bao giờ từ chối nếu bạn vẫn có cái để cho.<br />
<br />
Không ai yêu bạn , nếu bạn không nghĩ đến ai khác ngoài bản thân mình.<br />
<br />
Giận dữ thường bắt đầu bằng sự điên rồ, và chấm dứt bằng nỗi an nhàn.<br />
<br />
Con đường học vấn là con đường ngắn nhất để dẫn đến thành công.<br />
<br />
Sự hiện diện của bạn là một món quà của tao hóa.<br />
<br />
Bạn là suy nhất, và không ai giống bạn cả.<br />
<br />
Văn hóa là cái gì đó còn lại khi người ta quên đi hết tất cả.<br />
<br />
Tức giận là cơn lốc xóa đi mọi sự thông minh.<br />
<br />
Thời gian là ông thấy vĩ đại, nó dàn xếp êm thầm mọi chuyện.<br />
<br />
Hãy suy nghĩ những điều bạn nói nhưng đừng bao giờ nói những jì bạn nghĩ.<br />
<br />
Thành công lớn nhất là đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã.<br />
<br />
Sự im lặng du dương hơn bất kỳ bản nhạc nào.<br />
<br />
Tài năng thường được tỏa sáng trong sự im lặng, còn cái kém cỏi thì thường tự lan tỏa bằng âm thanh.<br />
<br />
Bạn chưa cần đến 3 giây để nói "I LOVE YOU", chưa vần đến 3 phút để giải thích ý nghĩa câu nói, chưa cần đến 3 ngày để cảm nhận, nhưng có lẽ sẽ phải mất cả đời để chứng minh câu nói đó. Cũng như vậy, bạn chưa cần đến 1 giây để cảm 1 người, chưa cần đến một phút để thích 1 người, chưa cần đến 1 ngày để yêu 1 người, nhưng sẽ fải mất cả đời để quên đi người đó.<br />
<br />
Khi không có được cái mà ta yêu thì hãy yêu cái mà ta có.<br />
<br />
Phải sống để ăn chứ không phải ăn để sống.<br />
<br />
Hạnh fúc là quả lắc giữa nụ cười và nước mắt.<br />
<br />
Một nụ cười có thể thay đổi một ngày. Một cái ôm có thể thay đổi 1 tuần. Một lời nói có thể thay đổi 1 cuộc sống.<br />
<br />
Nếu bạn luôn cố giống một ai đó, bạn sẽ đánh mất những gì đặc biệt về mình. <br />
<br />
Ai đó yêu bạn không phải vì bạn là ai mà vì họ sẽ là ai khi họ đi bên cạnh bạn.<br />
<br />
Không ai đáng giá bằng những giọt nước mắt của bạn. Và những người đáng giá sẽ không bao giờ làm bạn khóc.<br />
<br />
Ðừng bao giờ cau mày hay nhăn mặt thậm chí khi bạn đang buồn. Chắc chắn sẽ có ai đó yêu bạn chỉ vì nụ cười của bạn thôi. Với thế giới, bạn chỉ là một cá nhân, nhưng với một ai đó, bạn là cả thế giới.<br />
<br />
Ðừng phí thời gian cho những ai không sẵn sàng dành thời gian của họ cho bạn.Có lẽ Thượng Ðế muốn chúng ta gặp một vài người sai trước khi gặp đúng người để ta càng biết ơn người đó hơn.<br />
<br />
Ðừng khóc vì mọi việc đã qua, hãy cười vì mọi việc đang chờ phía trước.<br />
<br />
Luôn nhớ rằng bạn có hai cánh tay: một để tự giúp đỡ chính mình, một để giúp đỡ những người khác.<br />
<br />
Ðừng kì vọng quá nhiều. Ðiều tốt đẹp nhất sẽ đến khi bạn ít trông chờ nhất.<br />
<br />
Hãy nhớ: mọi việc xảy ra đều có nguyên do.<br />
<br />
Đừng xem trọng bề ngoài – bề ngoài có thể đánh lừa ta. Đừng xem trọng sự giàu sang – sự giàu sang co thể mất dần. Hãy đến với người làm ta cuời vì chỉ có nụ cười mới biến một ngày buồn thành vui tươi. Chúc các bạn tìm được người bạn như thế.<br />
<br />
Có những lúc trong cuộc đời ta nhớ một người đến nỗi bạn chỉ muốn kéo người ấy ra khỏi giấc mơ để ôm chặt lấy. Chúc bạn mơ thấy một người như thế.<br />
<br />
Hãy mơ điều bạn thích mơ. Hãy đi nơi bạn thích đi. Hãy trở thành người mà bạn muốn trở thành. Bởi vì ta chỉ có một cuộc đời và một cơ hội để thực hiện tất cả những gì ta mong moi trong cuộc đời ấy .Chúc bạn có được lòng can đảm.<br />
<br />
Chúc bạn có đủ hạnh phúc để được dịu dàng; đủ từng trải để được mạnh mẽ; đủ nỗi buồn để biết cảm thông ;đủ hi vọng để hạnh phúc và đủ tiền mua quà tặng tôi Tôi chúc bạn có đủ.<br />
<br />
Khi một cánh cửa hạnh phúc đóng lại , một cánh cửa khác sẽ mở ra. Nhưng thường ta cứ ngắm mãi cánh cửa đóng lại để rồi không thấy cánh cửa đang mở ra. Chúc bạn biết mở cửa.<br />
<br />
Những người bạn tốt nhất là những người bạn có thể im lặng cùng ta ngồi ngoài hiên hay trên xích đu để rồi khi ta đi , ta cảm thấy như vừa được trò chuyện thật thích thú . Chúc bạn quen được nhiều người như tôi.<br />
<br />
Đúng là ta chẳng biết ta được hưởng những gì nếu ta không mất nó .Nhưng cũng đúng là ta chẳng mong mỏi cái gì nếu ta không có nó. Chúc bạn không biết để không phải chịu đau khổ như thế .<br />
<br />
Một lời bất cẩn có thể gây bất hoà .Một lời độc ác có thể làm hỏng cả một cuộc đời .Một lời đúng lúc có thể làm giảm căng thẳng .Một lời yêu thương có thể đem lại hạnh phúc. Chúc bạn biết điền vào chỗ trống.<br />
<br />
Đừng quên hy vọng, sự hy vọng cho bạn sức mạnh để tồn tại ngay khi bạn đang bị bỏ rơi.<br />
<br />
Đừng đánh mất niềm tin vào bản thân mình. Chỉ cần tin là mình có thể làm được và bạn lại có lý do để cố gắng thực hiện điều đó.<br />
<br />
Đừng lấy của cải vật chất đo lường thành công hay thất bại. Chính tâm hồn của mỗi con người mới xác định được mức độ “giàu có” trong cuộc sống của mình.<br />
<br />
Đừng để những khó khăn đánh gục bạn, hãy kiên nhẫn rồi bạn sẽ vượt qua.<br />
<br />
Đừng do dự khi đón nhận sự giúp đỡ, tất cả chúng ta đều cần được giúp đỡ, ở bất kỳ khoảng thời gian nào trong cuộc đời.<br />
<br />
Đừng chạy trốn mà hãy tìm đến tình yêu, đó là niềm hạnh phúc nhất của bạn.<br />
<br />
Đừng chờ đợi những gì bạn muốn mà hãy đi tìm kiếm chúng.<br />
<br />
Đừng bao giờ cho là bạn đã thất bại khi những kế hoạch và giấc mơ của bạn đã sụp đổ, vì biết được thêm một điều mới mẻ thì đó là lúc bạn tiến bộ rồi.<br />
<br />
Đừng quên mỉm cười trong cuộc sống. Nụ cười của bạn mang lại hạnh phúc cho người xung quanh và do đó cũng mang lại hạnh phúc cho chính bạn.<br />
<br />
Đừng quên tìm cho mình một người bạn thật sự, bởi bạn bè chính là điều cần thiết trong suốt cuộc đời.<br />
<br />
Và cuối cùng đừng quên ơn những người đã cho bạn cuộc sống hôm nay với tất cả những gì bạn cần. Bởi vì con cháu đời sau của bạn sẽ xem bạn như tấm gương của chúng. <br />
<br />
Khi hướng về phía mặt trời, bóng tối sẽ khuất sau lưng ta.......Khi đêm đến bạn sẽ thấy những vì sao.....<br />
<br />
<br />
Bạn chớ nên bỏ cuộc khi bạn vẫn còn điều gì đó để cho đi. không có gì là hoàn toàn bế tắc, sự việc chỉ thật sự trở nên bế tắc khi bạn thôi không cố gắng nữa.<br />
<br />
<br />
Mỗi ngày là một món quà mà cuộc sống đã ban tặng cho chúng ta.<br />
<br />
<br />
Điều quan trọng không phải vị trí ta đang đứng, mà ở hướng ta đang đi.<br />
<br />
<br />
Niềm tin là một sức mạnh có thể biến điều không thể thành điều có thể.<br />
<br />
<br />
Người ta có thể quên đi điều bạn nói, nhưng những gì bạn để lại trong lòng họ thì không bao giờ nhạt phai.<br />
<br />
<br />
Thật dễ nuối tiếc về một điều gì đó đã mất đi nhưng sẽ rất khó nhận ra và trân trọng những gì ta đang có...<br />
<br />
<br />
Niềm tin vào chính mình có sức mạnh xua tan bất kì sự hoài nghi nào của người khác.<br />
<br />
<br />
Khi tự nhìn nhận cuộc sống của mình đã hoàn hảo, không còn mục đích lớn lao gì nữa thì có nghĩa là cuộc sống của bạn đang mất đi rất nhiều ý nghĩa.<br />
<br />
<br />
Mọi thứ rồi sẽ qua đi, chỉ còn tình người ở lại.<br />
<br />
<br />
Cách nhìn sự việc quan trọng hơn những gì đã diễn ra.<br />
<br />
<br />
Khi là chính mình, bạn không có bất cứ điều gì phải sợ hãi.<br />
<br />
<br />
Với thế giới, bạn chỉ là một hạt cát nhỏ - nhưng với một người nào đó, bạn là cả thế giới của họ.<br />
<br />
<br />
Nếu chỉ nhìn vào vẻ bề ngoài của một người thì có lẽ bạn sẽ thất vọng, nhưng nếu bạn nhìn một người theo cách mà bạn mong muốn thì nhất định họ sẽ trở thành người như bạn mong đợi.<br />
<br />
<br />
Chúng ta sẽ nhận lại những gì chúng ta cho đi.<br />
<br />
<br />
Hãy nhìn ra thế giới xung quanh để thấy rằng bạn vẫn còn rất hạnh phúc so với những đau khổ mà người khác đang phải gánh chịu.<br />
<br />
<br />
Cuộc sống không bao giờ là bế tắc thực sự hay có khái niệm mất tất cả một khi bạn còn có niềm tin.<br />
<br />
<br />
Trong cuộc sống, nơi nào có một người chiến thắng, nơi đó có ít nhất một người thua cuộc. Nhưng người biết hi sinh vì người khác luôn luôn là người chiến thắng.<br />
<br />
<br />
Không tin vào chính mình - tức là bạn đã thất bại một nửa trước khi bắt đầu.<br />
<br />
<br />
Sự chia sẻ và tình yêu thương là điều quý giá nhất trên đời.<br />
<br />
<br />
Cho dù hoàn cảnh hiện tại có tồi tệ thế nào đi nữa, sẽ không có thời điểm nào cho sự bắt đầu tốt hơn là ngay từ bây giờ.<br />
<br />
<br />
Những kí ức và kỉ niệm đẹp sẽ giúp con người vượt qua những thử thách của cuộc sống.<br />
<br />
<br />
Người bi quan luôn tìm thấy những khó khăn trong mọi cơ hội.<br />
Người lạc quan luôn nhìn được những cơ hội trong từng khó khăn.<br />
<br />
<br />
Sự thay đổi của cuộc sống là điều không thể tránh khỏi - Việc của chúng ta đơn giản là lựa chọn cách để vượt qua mà thôi.<br />
<br />
<br />
Sự khác biệt giữa những người thành công và những người thất bại không phải là ở sức mạnh, kiến thức hay sự hiểu biết - mà chính là ở ý chí.<br />
<br />
<br />
Hãy làm những việc bình thường bằng lòng say mê phi thường.<br />
<br />
<br />
Có một nghịch lí: Hạnh phúc thật sự chỉ đến khi bạn biết mạnh dạn cho đi - chứ không phải nắm giữ thật chặt. [ Christopher Hoare ]<br />
<br />
<br />
Đôi khi, trong cuộc sống, có những thời điểm mà tất cả mọi thứ đều dường như chống lại bạn, đến nỗi bạn có cảm tưởng mình không thể chịu đựng thêm một phút nào nữa. Nhưng hãy cố đừng buông xuôi và bỏ cuộc, vì sớm muộn gì mọi thứ rồi cũng sẽ thay đổi. [ Harriet Beecher Stowe ]<br />
<br />
Tôi đã thử hết 99 lần và đã thất bại nhưng ở lần thứ 100 thành công đã đến với tôi. [ Albert Einstein ]<br />
<br />
Và cuối cùng, mình muốn nói một câu với tất cả mọi người, dù bạn đang ở đâu, dư bạn đang làm gì, thì bạn hãy cười lên vì 1 tương lai tươi sáng đang ở phía trước bạn. tvl3 tvl3 tvl3PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-44596938612747880502011-09-16T04:32:00.000-07:002011-09-16T04:32:02.190-07:00“Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm “chúng ta” và “họ”.Trong thế giới đó im lặng đồng nghĩa với cái chết” - Côphi AnnanLời kêu gọi của Côphi Annan: “Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm “chúng ta” và “họ”.Trong thế giới đó im lặng đồng nghĩa với cái chết”.<br />
<br />
Chúng ta đã được sống trong những giây phút thực sự vui vẻ và hạnh phúc. Cũng không ít người trong chúng ta đã thầm tiếc nuối và ao ước những khoảnh khắc tuyệt vời ấy mãi mãi đọng lại trước mắt chúng ta và mỗi chúng ta sẽ thấy cuộc sống này ý nghĩa biết bao.Thế nhưng, xung quanh ta lại có những người không có niềm tin vào cuộc sống hiện tại, không giám mơ ước cho tương lai và thậm chí không muốn tồn tại trên cõi đời này nữa mà chỉ biết mong ước rằng thời gian hãy trôi thật nhanh, nhanh hơn nữa và mang họ đến một nơi nào đó thật xa xôi, ở đó không có sự hiện hữu của HIV/AIDS, căn bệnh thế kỷ đang mang trên mình. Hiểu được điều đó, Côphi Annan đã kêu gọi : ”Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm “chúng ta” và “họ”. Trong thế giới đó im lặng đồng nghĩa với cái chết”. Chúng ta hãy cùng đi vào tìm hiểu lời kêu gọi ấy và từ đó rút ra hành động cho tuổi trẻ hiện nay.<br />
<br />
<br />
HIV là virus gây suy giảm miễn dịch ở người, có nghĩa là nếu bạn nhiễm phải nó, khả năng chống bệnh tật của bạn sẽ bị suy yếu. AIDS (còn gọi là SIDA) có nghĩa là Hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải. HIV/AIDS có mặt khắp nơi trên thế giới. Từ miền xuôi đến miền ngược, thành thị, nông thôn hay miền hải đảo xa xôi, ở đâu cũng có, chúng luôn rình rập và sẵn sàng cướp đi cuộc sống của bất kỳ những ai chủ quan, thiếu hiểu biết. Từng giờ, từng phút, từng giây đồng hồ trôi qua, có biết bao con người đã bị cuốn vào vòng xoáy HIV/AIDS. Theo thống kê, cứ 15phút, trên thế giới có một người bị nhiễm HIV/AIDS. Tất cả những người bị nhiễm HIV/AIDS ngoài phải chống chọi với bệnh tật, sự ăn mòn đi thân xác của họ thì họ lại càng đau khổ hơn nữa khi xung quanh họ luôn có một tấm lưới vô hình nhưng phủ đầy gai nhọn bao vây lấy họ. Tấm lưới này đang dệt nên từ sự kỳ thị, sự phân biệt, sự khinh bỉ hay đơn giản chỉ là một câu nói bâng quơ, một cái nhìn lãnh cảm hoặc một ánh mắt thờ ơ, xa lánh của chính mỗi chúng ta. Chúng ta đã vô tình làm tổn thương vào chính trái tim và tâm hồn của những người nhiễm HIV/AIDS. Câu nói của Côphi Annan phần nào phản ánh được điều đó.<br />
<br />
<br />
HIV/AIDS là một căn bệnh ai ai cũng có thể mắc phải, không phân biệt bất cứ ai về địa vị, chức quyền, giới tính hay lứa tuổi, có ai trong số các bạn đã nói rằng những người bị nhiễm HIV/AIDS toàn là những người nghiện ma tuý, những cô gái mại dâm hay những con người suy thoái về đạo đức, ngoài ra, có biết bao người dân lương thiện bị kẻ xấu hãm hại, biết bao người phụ nữ lây nhiễm bởi chính người chồng của mình. Đáng tiếc hơn nữa, không ít những cán bộ y tế , chiến sĩ công an nhiệt tình dũng cảm, hết lòng vì công việc mà bị lây nhiễm. Điều làm cho ta thấy đáng buồn nhất đó là vô số những đứa trẻ tội nghiệp đã phải mang trong mình virut HIV ngay cả khi đang nằm trong bụng mẹ. Để rồi ngày mà những đứa trẻ sơ sinh đáng thương đó cất tiếng khóc đầu tiên, được hít thở không khí cuộc sống bằng chính khả năng của mình thì chúng nó đã phải đối mặt với rất nhiều khó khăn, phải sống một cuộc sống khác xa với những gì mà những đứa trẻ bình thường khác, thử hỏi những đứa trẻ đáng yêu đó có tội tình gì? Chúng ta hãy cùng suy ngẫm thật kỹ về câu nói của Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Côphi Annan : " Trong thế giới khốc liệt của AIDS không có khái niệm “chúng ta” và “họ”. Trong thế giới đó im lặng đồng nghĩa với cái chết ".<br />
<br />
<br />
Một người bị nhiễm HIV/AIDS trong những giây phút cuối cùng của đời mình đã để lại bức thư có viết : "...Mọi người không dám tiếp xúc với chúng tôi vì sợ lây, sợ ảnh hưởng. Vợ, chồng, con cái chúng tôi phải chịu đựng cảnh ngộ bị kỳ thị, xa lánh. Có những người trong số chúng tôi bị đẩy ra ngoài đường, ở gầm cầu, xó chợ, không chốn nương thân, không được chăm sóc cả về sức khỏe lẫn tinh thần......". Mặc dù vậy, trước lúc ra đi họ cũng không quên để lại cho tất cả chúng ta một lời nhắn nhủ:" Xin các bạn hãy mở rộng tấm lòng vị tha, nhân ái của con người mà cảm thông, chia sẻ cho họ. Các bạn có biết rằng chính sự kỳ thị của các bạn đã khiến cho những người không may mắn trong số chúng tôi đã không dám công khai tình trạng của mình. Vô tình, chính sự kỳ thị của các bạn đã khiến những người như chúng tôi đây trở thành tác nhân cho những hành vi tiêu cực xảy ra, tiếp tục gieo rắc HIV cho người khác. Biết đâu trong cái vòng luẩn quẩn đó thì HIV lại trở thành bạn đồng hành của các bạn...." .Chúng ta-ai cũng đều sợ HIV/AIDS nhưng không có nghĩa rằng những con người kém may mắn đó là những người đáng sợ, nhiều người đã rất sai lầm khi nghĩ như vậy. Ngoài những con người vô tâm,vô trách nhiệm thì cuộc sống này may mắn vẫn còn có những tấm lòng lương thiện, quan tâm đến những người bị nhiễm HIV/AIDS. Họ giúp bệnh nhân vượt qua nỗi bất hạnh,sự kỳ thị, ánh mắt xa lánh… Dù không thể giúp họ khỏe mạnh trở lại như những người bình thường, nhưng điều quan trọng hơn hết họ đã giúp các bệnh nhân có thêm nghị lực,tiếp thêm sức mạnh để chống chọi lại căn bệnh,kéo dài sự sống. Nếu cuộc sống này, ai cũng có tấm lòng thì ắt hẳn niềm vui, nụ cười sẽ đánh đuổi sự lạnh nhạt, xa lạ ,lạnh lẽo kia.<br />
<br />
<br />
Chính vì thế nhiệm vụ của mỗi chúng ta bây giờ là gì ? Chúng ta không được im lặng đứng nhìn những người nhiễm HIV ngày càng đến gần cái chết mà thay vào đó hãy đặt mình vào vị trí của người nhiễm bệnh để thấy được họ cần điều gì ở chúng ta. Chúng ta đã nói rất nhiều về trách nhiệm, đã đề ra rất nhiều biện pháp, kế hoạch. Thế nhưng, nhìn lại chúng ta chưa làm được gì cả. Mỗi chúng ta phải ý thức được trách nhiệm của mình từ những cái nhỏ nhặt nhất. Công việc đấu tranh phòng, chống HIV/AIDS không của riêng một ai, một cơ quan tổ chức nào mà đó chính là trách nhiệm của cả cộng đồng, của chính chúng ta bởi vì cuộc sống là của tất cả mọi người. Nếu không có những biện pháp mạnh mẽ và tức thời thì HIV/AIDS có thể làm đảo ngược những thành tựu to lớn mà Việt Nam đã đạt được về tăng trưởng kinh tế và xóa đói giảm nghèoĐối với thế hệ thanh niên, học sinh thì trách nhiệm này lại càng nặng nề và lớn lao hơn. Bởi lẽ đây là những chủ nhân tương lai của đất nước, những con người năng động, sáng tạo, có những điều kiện học tập, rèn luyện tốt nhất. Rất nhiều bạn trẻ đã ao ước tìm ra loại thuốc điều trị căn bệnh HIV/AIDS, để cho điều đó trở thành hiện thực, mỗi chúng ta phải nổ lực phấn đấu hết mình để học tập tốt hơn nữa phải tìm hiểu tự nâng cao nhận thức của mình về căn bệnh HIV/AIDS để có biện pháp phòng ngừa và ngăn chặn sự lây lan của nó. Đặc biệt, mỗi chúng ta hãy trở thành những tuyên truyền viên xuất sắc, mang những kiến thức cần thiết về HIV/AIDS đến cho tất cả mọi người, tham gia tích cực vào các hoạt động thiết thực như các cuộc thi, các buổi mít tinh cổ động, các phong trào tình nguyện giúp đỡ những người bị nhiễm HIV/AIDS. Và một nhiệm vụ quan trọng nhất là xé tan đi tấm lưới vô hình đang vây lấy những người bị nhiễm HIV/AIDS bằng cách phát huy truyền thống tương thân, tương ái, chăm sóc giúp đỡ và chống kì thị, phân bịêt đối xử với họ, bớt đi một ánh mắt lãnh cảm là giúp cho những người nhiễm HIV/AIDS không còn lo sợ, bớt đi một cái nhìn thờ ơ là tiếp thêm sức mạnh cho họ chống lại bệnh tật, một cái bắt tay thân thiện sẽ cho họ những nụ cười để vững tin hơn vào cuộc sống, chúng ta hãy mở rộng trái tim đồng cảm, hãy cùng nắm tay, sát cánh bên nhau để giúp đỡ những người nhiễm HIV/AIDS. <br />
<br />
<br />
Lời kêu gọi của Côphi Annan như lời nhắc nhở chung ,gợi mở, khuyên nhủ mọi người hãy là những người tiên phong trong công tác phòng, chống HIV/AIDS. Tôi-Bạn- chúng ta hãy cùng đồng thanh hô tô khẩu hiệu : " Giữ vững cam kết, quyết tâm ngăn chặn AIDS ! " Chính những ước mơ, hoài bão, ý chí, những nụ cười rạng rỡ và con tim tràn đầy nhiệt huyết của tuổi trẻ chúng ta sẽ đẩy lùi được đại dịch HIV/AIDS.<br />
PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-32046105896955301722011-04-02T05:36:00.003-07:002011-05-18T06:47:47.524-07:00VỘI VÀNGVỘI VÀNG <br />
- Xuân Diệu -<br />
<br />
<br />
Xuân Diệu, người đươc mệnh danh là “ông hoàng của thơ tình” dường như đã tự chọn cho mình một lẽ sống: sống để yêu và tôn thờ Tình yêu. Nhắc đến Xuân Diệu, ta không thể không nhắc tới bài thơ "Vội vàng” trong tuyển tập "Thơ thơ" của ông. Bài thơ tiêu biểu cho sự cách tân táo bạo, độc đáo trong nghệ thuật thơ ông. Qua bài thơ ta sẽ cảm nhận đươc niềm khao khát sống mãnh liệt, quan niệm về thời gian, về tuổi trẻ và hạnh phúc của Xuân Diệu.<br />
<br />
Mở đầu bài thơ là một khổ ngũ ngôn thể hiện một ước muốn kì lạ của thi sĩ. ấy là ước muốn quay ngược qui luật tự nhiên - một ước muốn không thể:<br />
<br />
“ Tôi muốn tắt nắng đi <br />
Cho màu đừng nhạt mất ;<br />
Tôi muốn buộc gió lại <br />
Cho hương đừng bay đi. ” <br />
<br />
Muốn "tắt nắng", muốn "buộc gió" thật là những ham muốn kì dị, chỉ có ở thi sĩ. Nhưng làm sao cưỡng được qui luật, làm sao có thể vĩnh viễn hoá được những thứ vốn ngắn ngủi mong manh ấy. Ước muốn níu giữ thời gian, chặn vòng quay của vũ trụ,đảo ngược quy luật tự nhiên, phải chăng là Xuân Diệu đang muốn đoạt quyền tạo hóa. Nhưng trong cái phi lí đó, vẫn có sự đáng yêu của một tâm hồn lãng mạn yêu cuộc sống. Với ông, sống là cả một hạnh phúc lớn lao, kỳ diệu, sống là để tận hưởng và tận hiến. Thế giới này được Xuân Diệu cảm nhận như một thiên đường trên mặt đất, như một bữa tiệc lớn của trần gian. Được cảm nhận bằng cả sự tinh vi nhất của một hồn yêu đầy ham muốn, nên sự sống cũng hiện ra như một thế giới đầy xuân tình. Xuân Diệu hưởng thụ thiên nhiên yêu thiên nhiên mà thực chất là tình tự với thiên nhiên.<br />
<br />
Có ai đó đã nói rằng: “Xuân Diệu say đắm với tình yêu và hăng hái với mùa xuân, thả mình bơi trong ánh nắng, rung động với bướm chim, chất đầy trong tim mây trời thanh sắc”: <br />
<br />
”Của ong bướm này đây tuần tháng mật; <br />
Này đây hoa của đồng nội xanh rì; <br />
Này đây lá của cành tơ phơ phất; <br />
Của yến anh này đây khúc tình si; <br />
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi,”<br />
<br />
Đó là niềm vui sướng của trái tim thi sĩ trẻ lần đầu tiên phát hiện ra 1 thiên dường trên mặt đất. Trong đoạn thơ, điệp ngữ "này đây" được sử dụng 5 lần kết hợp với lối kiệt kê khiến nhịp thơ trở nên dồn dập, là một sự chỉ trỏ ngơ ngác, ngạc nhiên, lạ lẫm, như một tiếng reo vui sướng tột cùng để rồi chìm ngập đắm say trước trùng trùng điệp: Của ong bướm tuần tháng “mật” ngọt ngào, nào là hoa của đồng nội xanh “rì”, nào là lá của cành tơ “phơ phất”, của yến anh là khúc tình “si”; thể hiện sự phong phú bất tận của thiên nhiên. Tất cả mọi giác quan của thi sĩ như rung lên, căng ra mà đón nhận tất cả, cảm nhận tất cả. Sự sống ngồn ngột đang phơi bày, thiên nhiên hữu tình xinh đẹp thật đáng yêu như một sự gợi mở hấp dẫn đến lạ kì. Những vẻ đẹp được liệt kê bằng những tính từ đậm nhạt khác nhau đã thể hiện được tài năng sử dụng từ ngữ của Xuân Diệu. <br />
<br />
Không những thế, cách diễn tả vồ vập về một thiên nhiên ở Xuân Diệu thật đặc biệt. Nó cho ta thấy một thiên nhiên rạo rực xuân tình:<br />
<br />
”Mỗi buổi sớm thần Vui hằng gõ cửa;<br />
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;<br />
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:<br />
Tôi không chờ nắng hạ mới hòai xuân." <br />
<br />
Với Xuân Diệu, mỗi ngày được sống, được nhìn thấy mặt trời, được tận hưởng sắc hương của vạn vật là một ngày vui. Bình minh là khoảnh khắc tươi đẹp nhất của một ngày, đó là lúc “Thần Vui hằng gõ cửa”. Xuân Diệu đã vật chất hoá thời gian, câu thơ không chỉ gợi hình thể mà còn gợi cả hương thơm vị ngọt khiến người ta đắm say, ngất ngây: "Tháng giêng ngon như một cặp môi gần". Một chữ “ngon” chuyển đổi cảm giác thần tình, một cách so sánh vừa lạ vừa táo bạo. Dù đang ở đỉnh điểm của hạnh phúc, nhưng Xuân Diệu vẫn nhớ rõ quy luật khắc nghiệt của dòng chảy thời gian: "tất cả sẽ qua đi, tất cả sẽ lụi tàn ..." Hai tâm trạng trái ngược nhưng dồn nén trong dòng thơ "Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa". Về hình thức, đây là một cấu trúc độc đáo bởi nó ngắt thành 2 câu chứa đựng 2 tâm trạng, 2 cảm xúc trái ngược nhau: sung sướng-vội vàng. Vội vàng vì thiên nhiên quá đẹp, vì cuộc sống quá yêu, vì tuổi trẻ quá thơ mộng. Đang tuổi hoa niên mà đã “vội vàng một nửa”. Cảm nhận của thi sĩ về thời gian, về mùa xuân, về tuổi trẻ rất hồn nhiên, mới mẻ, nhưng vội càng "Tôi không chờ nắng hạ mới hòai xuân." Với tất cả niềm vui sướng như khựng lại khi Xuân Diệu nhận ra giới hạn của thời gian. <br />
<br />
Trong 17 câu tiếp ta thấy rõ hơn nỗi băn khoăn trước thời gian và cuộc đời ở Xuân Diệu: sự vô hạn của thời gian và sự hữu hạn của con người.:<br />
<br />
"Xuân đương tới, nghĩa là xuân đương qua. Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già. <br />
Mà xuân hết, nghĩa là tôi cũng mất. <br />
Lòng tôi rộng, nhưng lượng trời cứ chật, <br />
Không cho dài thời trẻ của nhân gian <br />
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hòan, <br />
Nếu tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại!<br />
Còn trời đất, nhưng chẳng còn tôi mãi, <br />
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời; <br />
Mùi tháng năm đều rớm vị chia phôi, <br />
Khắp sông núi vẫn than thầm tiễn biệt. <br />
Con gió xinh thì thào trong lá biếc, <br />
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi? <br />
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi, <br />
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa? <br />
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa. <br />
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm," <br />
<br />
Xuân Diệu biết mùa xuân rồi sẽ tàn phai, tuổi trẻ rồi cũng trôi qua. Cho nên trong cái tươi đẹp mơn mớn của nó tác giả đã nhìn thấy sự tàn úa. Điệp từ “Xuân” kết hợp với những cặp từ đối lập tạo thành một nỗi day dứt một niềm tiếc nối khôn nguôi. Với giọng thơ sôi nổi như nước tự mạch nguồn tuôn ra. Một hệ thống tương phản đối lập: tới-qua, non-già, hết-mất, rộng-chật để khẳng định một chân lý - triết lý: mùa xuân của đất trời vẫn tuần hoàn nhưng “tuổi trẻ chẳng hai lần thắm lại”. Điệp từ “Nghĩa là” vừa như muốn giải thích nhưng ẩn sau đó là một nỗi lo lắng, hốt hoảng trước sự trôi chảy của thời gian. Mối tương giao mầu nhiệm của cảnh vật, của tạo vật hình như cũng mang theo nỗi buồn “chia phôi”, hoặc “tiễn biệt”, phải “hờn” vì xa cách, phải “sợ” vì “độ phai tàn sắp sửa”. Cũng là “gió”, là “chim”… nhưng gió khẽ “thì thào” vì “hờn”, còn “chim” thì bỗng ngừng hót, ngừng reo vì “sợ”! Câu hỏi tu từ xuất hiện cũng là để làm nổi bật cái nghịch lý giữa mùa xuân – tuổi trẻ và thời gian: "Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?". Đang chìm đắm trong đau buồn, tuyệt vọng nhà thơ chợt nhận ra thời gian của tuổi xuân vẫn còn nên lên tiếng giục giã: “mau đi thôi! Mùa chưa ngã chiều hôm”. Thời gian như một dòng chảy mà mỗi một khoảnh khắc qua là mất đi vĩnh viễn<br />
<br />
So với những đoạn thơ trên, cách tự xưng của nhân vật trữ tình thay đổi. Phần đầu bài thơ, thi sĩ xưng "tôi" - cái tôi đơn lẻ đang đối thoại với đồng loại. Đến đây, thi sĩ xưng ta một cách đầy tự tin nhưng đã có thêm rất nhiều đồng minh cùng đứng lên đối diện với sự sống: <br />
<br />
"Ta muốn ôm. <br />
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn; <br />
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn, <br />
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu, <br />
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều <br />
Và non nước, và cây, và cỏ rạng, <br />
Cho chuếnh choáng mùi hương, cho đã đầy ánh sáng, <br />
Cho no nê thanh sắc của thời tươi; <br />
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!" <br />
<br />
Mở đầu bài thơ là cái “Tôi” của Xuân Diệu; nhưng kết thúc bài thơ lại là “ta” của mọi tuổi trẻ. Một sự hòa nhập và đồng điệutrong dòng chảy thời gian: Sống mãnh liệt, sống hết mình. Sống nồng nàn say mê. Nghệ thuật trùng điệp trong diễn tả. Ngôn từ đậm màu sắc cảm giác, xúc giác, rạo rực: “Ta muốn ôm”, “Ta muốn riết… Ta muốn say… Ta muốn thâu…” Điệp ngữ ta muốn được điệp tới bốn lần, mỗi lần điệp đi điệp lại liền với một động từ diễn tả một trạng trái yêu thương mỗi lúc một nồng nàn, say đắm: ôm, riết, say, thâu. Sống cũng là để yêu, yêu hết mình. Thơ hay vì màu sắc lãng mạn. Vì giọng thơ sôi nổi. Nghệ thuật “vắt dòng” với ba từ “và”: "và non nước, và cây, và cỏ rạng." xuất hiện trong một dòng thơ làm nổi bật cảm xúc: say mê vồ vập cảnh đẹp, tình đẹp nơi vườn trần. Tất cả mùi thơ, ánh sáng, thanh sắc, xuân hồng… đều là khao khát của thi nhân: cho chặt, cho say, cho chếnh choáng, thâu cho đã đầy, cho no nê, cho tới tận cùng những hương sắc của đất trời giữa mùa xuân... Chính những câu thơ đó lưu lại trong ta ấn tượng về một dòng sông cảm xúc cứ dâng trào, ào ạt từ câu mở đầu cho đến câu cuối cùng bài thơ. Câu cuối cùng kết thúc cả bài thơ:" Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi." Đây là lời gọi thiết tha với sự cuồng nhiệt cao độ của 1 trái tim khao khát tình yêu và cuộc sống. Trong câu thơ này, hình ảnh xuân hồng với từ "cắn" khiến câu thơ thật gợi cảm xen chút giật mình trước tứ thơ thật độc đáo, diễn tả niềm khao khát giao cảm mãnh liệt, cuồng nhiệt của Xuân Diệu mãi mãi là khát vọng không có giới hạn. <br />
<br />
Sống vội vàng không có nghĩa là sống gấp, ích kỷ trong hưởng thụ. Bài thơ là tiêu biểu cho phong cách thơ Xuân Diệu: cảm nhận thiên nhiên tinh tế, sử dụng điệp ngữ so sánh độc đáo, hình ảnh thơ khoẻ khoắn, nồng nàng, từ ngữ gợi cảm, táo bạo. “Vội vàng” thể hiện một tâm hồn yêu đời, yêu sống đến cuồng nhiệt. Biết quý trọng thời gian, biết quý trọng tuổi trẻ, biết sống cũng là để yêu; tình yêu lứa đôi, tình yêu tạo vật. Tình cảm ấy đã thể hiện một quan niệm nhân sinh mới mẻ, cấp tiến Bài thơ thể hiện tư tưởng nhân sinh quan tích cực của tác giả, lòng yêu cuộc sống, yêu đời, yêu tuổi trẻ một cách mạnh liệt, cuống nhiệt.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-2502518268434150361.post-6767190664376750182011-04-02T05:36:00.001-07:002011-05-18T06:48:08.784-07:00TRÀNG GIANGTRÀNG GIANG<br />
- Huy Cận - <br />
<br />
<br />
<br />
Huy Cận, một trong những tác giả xuất sắc của phong trào thơ mới. Ông ngậm ngùi dứng nhìn đời như một triết nhân và ngòi bút thi sĩ cứ lần lượt khơi dậy bao lớp buồn đọng lại mấy ngàn năm dưới đáy hồn nhân thế. “Tràng giang” là một cung bậc buồn trong bản đàn buồn “Lửa thiêng” của Huy Cận.<br />
<br />
Tràng giang là một không gian mênh mông vô biên. Ngay cái tên bài thơ đã như một cửa ngõ dẫn vào vô biên rồi. Xuân Diệu đã rất tinh tế khi so sánh chữ “trường” và “tràng” để thấy : “trường” chỉ có nghĩa là dài , còn “tràng” do “ang” là một âm mở rộng nên được cả dài lẫn rộng . Thế nghĩa là lớn , ứng với hình tượng một con sông lớn . Tràng giang gợi ra hình tượng một con sông chảy miên man giữa trời đất . Và với câu thơ đề : “ Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài” như thêm một lần nữa vén lên bức rèm , bước qua ngưỡng cửa để đi theo một hành lang mở thông vào vô biên. <br />
<br />
Nhưng dầu sao những hình ảnh sống động của thế giới ấy có thể cảm nhận hoàn toàn trực quan chỉ thực sự mở ra với khổ thơ đầu gợi cho người đọc một nỗi buồn đìu hiu, xa vắng:<br />
<br />
“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp,<br />
Con thuyền xuôi mái nước song song,<br />
Thuyền về, nước lại, sầu trăm ngả;<br />
Củi một cành khô lạc mấy dòng.”<br />
<br />
Một cảnh tượng sông nưóc mênh mang, bát ngát đang trải ra. Trên mặt sông rộng mênh mông ấy chỉ có “con thuyền” nhỏ “xuôi mái” rẽ nước “song song". Cái lẻ loi của con thuyền nhỏ càng làm nỗi bật cái mênh mông hoang vắng của sông rộng, và ngược lại., cái mênh mông của mặt sông càng tô đậm cảm giác lẻ loi, cô đơn của con thuyền đang xuôi dòng. Cái hình ảnh “thuyền về” một ngả, “nước lại” một đường cảm giác chia lìa, cho thấy một mối sầu lan tảo khắp trăm ngả” đất trời. Dòng Tràng giang trở thành dòng thời gian ấy, mọi cái đều buông trôi, thụ động: "Củi một cành khô lạc mấy dòng". Cái buông trôi, thụ động của hình ảnh "Con thuyền xuôi mái nước song song" bị đẩy đến mức tuyệt vọng hơn nữa. Cà khổ thơ có hình ảnh thơ và cả âm diệu thơ đều gợi buồn. Với sự hoán vị bằng trắc đều đặn, cấu trúc đăng đối: buồn điệp điệp, nước song song, thuyền về - nước lại, một cành khô lạc mấy dòng, khổ thơ có một âm điệu điệu nhịp nhàng, trầm buồn. Đó cũng là giọng điệu chung của bài thơ.<br />
<br />
Bước sang khổ hai với tầm nhìn rộng hơn, một không gian bao la gợi nên bức tranh vô biên của Tràng Giang:<br />
<br />
“Lơ thơ cồn nhỏ, gió đìu hiu,<br />
Đâu tiếng làng xa vãn chợ chiều.<br />
Nắng xuống trời lên sâu chót vót;<br />
Sông dài trời rộng bến cô liêu.”<br />
<br />
Câu trên tả cái có. Câu dưới tả cái không. Cồn nhỏ chỉ lơ thơ, gió chỉ đìu hiu. Có đấy mà không đáng kể gì. Tất cả đều chỉ là không: không tiếng làng xa, không một chuyến đò, không cầu gợi chút niềm thân mật. Những câu thơ như thế, đâu phải để tả những "lơ thơ cồn nhỏ", những "gió đìu hiu", hay "nắng xuống trời lên", mà thực ra chỉ để tả cái vô tận, không cùng và vắng lặng đến thành rợn ngợp của "Sông dài trời rộng, bến cô liêu". "Bến cô liêu" là một đặc điểm trong không giang cũng như có hồn người. Tả và gợi lại quyện vào nhau, cái tâm tình cứ luôn được toát lên từ tạo vật.<br />
<br />
Khổ thơ tiếp theo lại thêm một nét chấm phá nữa vào bức tranh khung cảnh: <br />
<br />
“Bèo dạt về đâu, hàng nối hàng,<br />
Mênh mông không một chuyến đò ngang.<br />
Không cần gợi chút niềm thân mật,<br />
Lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng.”<br />
<br />
Không gian trải ba chiều: cao, rộng và dài. Tất cả đều chỉ là quạnh vắng với cô liêu. Tất cả đều chỉ là nhỏ bé, mơ hồ, mỏng manh trước cái vô tận, không cùng của vũ trụ. Vậy thì sao mà không khỏi thốt lên, than thở cho những số kiếp con người trôi dạt trên con sông thời gian. "Bèo dạt về đâu" ở chỉ số kiếp, chỉ thân phận chứ không đơn thuần dòng sông mặt nước. Hai câu thơ: “mênh mông không một chuyến đò ngang”, “ không cần gợi chút niềm thân mật” không phải là sự phủ định, mà là ao ước thiết tha nhưng vô vọng về hình bóng con người. Nếu hiểu đây chỉ là cách nói phủ định để nhằm làm nổi lên cái "dài", "rộng" và "cô liêu" thì ý nghĩa tâm tình mất đi nhiều, còn lại chỉ đơn thuần là thủ pháp, là kỹ thuật mà thôi.<br />
<br />
Đến khổ thơ cuối bài, ta cảm nhận được điều gì đó ở Huy Cân: nỗi cô đơn càng thấm thía lúc hoàng hôn. <br />
<br />
“Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,<br />
Chim nghiêng cánh nhỏ : bóng chiều sa.<br />
Lòng quê dờn dợn vời con nước,<br />
Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà.”<br />
<br />
Mây đùn như núi, lớp lớp phía chân trời. Sự liên tưởng thật là độc đáo. Nhìn một cánh chim lẻ loi chao liệng mà thi sĩ tưởng như nó đang chịu sự đè nặng của cả vũ trụ, trời đất. Vũ trụ trời đất ấy lớn lao, không cùng không tận, dồn sức nặng vào bóng chiều làm chim phải nghiêng cánh, lệch cánh. Sự sống thật mỏng manh yếu ớt. "Không khói hoàng hôn cũng nhớ nhà" như tự nỗi niềm cất lên thành câu chữ. Cái tứ của bài thơ đến câu thơ cuối mới lộ ra. Cả bài thơ như thế là nỗi lòng bâng khuâng, cô tịch của một lữ khách "thiếu quê hương" đứng trước con sông thời gian, cái tôi bé nhỏ đòi khẳng định mà đành bất lực. Hai câu đầu là tạo vật, hai câu sau lại là tâm tình. Cảm hứng của cả một thời thơ mới trở thành độc đáo, mang cái "sầu thiên cổ" rất riêng của Huy Cận.<br />
<br />
Tràng giang của Huy Cận không chỉ là một bức phong cảnh mà còn là “một bài thơ về tâm hồn”. Tạo vật với tâm tình là nguồn mạch làm cho "Tràng giang" mang âm điệu thơ cổ điển. Và chính là tạo vật - tâm tình ấy cũng là nguồn mạch làm cho "Tràng giang" trở thành Thơ mới ảo não vào bậc nhất. Bài thơ thể hiện nỗi buồn cô đơn trước vũ trụ, trước cuộc đời. Qua Bài thơ, Huy Cận đã bộc lộ nỗi sầu của một cái tôi cô đơn trước thiên nhiên rộng lớn, trong đó thấm đượm tình người, tình đời, tình yêu nước thầm kín mà tha thiết.PDhttp://www.blogger.com/profile/17447459854542795935noreply@blogger.com0